Kompozytorzy

Antoni Rutkowski

1859-1886

Antoni Wincenty Rutkowski urodził się 21 stycznia 1859 w Warszawie, zmarł 14 grudnia 1886 również w Warszawie. Był kompozytorem, pianistą i pedagogiem. Pochodził z wielodzietnej, ubogiej rodziny urzędnika pocztowego. Po ukończeniu niemiecko-katolickiej szkoły elementarnej przy kościele św. Ducha w Warszawie, dzięki ufundowaniu ze społecznych składek rocznego stypendium, jesienią 1869 rozpoczął naukę w warszawskim Instytucie Muzycznym, dyplom uzyskał w 1876. Przez cały ten czas studiował grę na fortepianie u J. Janothy, a ponadto harmonię u S. Moniuszki (do 1872) oraz kompozycję i instrumentację u W. Żeleńskiego (1872/3-1876); uczył się też gry na waltorni u Karola Wecka, grał w orkiestrze szkolnej i koncertował na szkolnych popisach. Później, 1881-3, pogłębiał prywatnie studia kompozytorskie w zakresie form polifonicznych, sonaty i wariacji u Z. Noskowskiego i to był istotny etap w edukacji muzycznej. Rutkowski tuż po dyplomie przyjął w Instytucie stanowisko nauczyciela fortepianu w klasie niższej, później też średniej; dzięki pracowitości i skrupulatności zyskał szacunek uczniów i profesorów, w tym I. J. Paderewskiego, z którym przyjaźnił się do końca życia. (Razem grywali jego Album Tatrzańskie op. 12 sam zaś Paderewski wykonywał Sonatę B-dur i miniatury Antoniego Rutkowskiego.).

Zebrane doświadczenia pozwoliły mu współuczestniczyć w przygotowaniu i wydaniu różnych prac pedagogicznych. Na przykład wespół z A. Różyckim Szkoły techniki fortepianowej (wyd. 1886) i wielokrotnie wznawianej i Wyboru kompozycji fortepianowych zestawionych wg stopnia trudności, które obok Antoniego Rutkowskiego przygotowali też G. Roguski, A. Różycki, A. Sygietyński, A. Michałowski, I. Paderewski (wydane około 1886 roku). Antoni Rutkowski żywo uczestniczył w życiu muzycznym Warszawy, zwłaszcza w koncertach kameralnych Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, którego członkiem został w 1877 r. Prasa warszawska i sprawozdania komitetu Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego odnotowały, co najmniej 12 koncertów, w których kompozytor prezentował swoje własne utwory (np. Sonatę c-moll op. 5, prawykonanie. 18 X 1882 z Z. Noskowskim w partii skrzypcowej), grał muz. innych kompozytorów np. Chopina, lub występował jako akompaniator, m. in. w Ciechocinku.

Jako pianista zyskiwał pochlebne recenzje, zdobywał też nagrody na konkursach kompozytorskich Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego np. za pieśń Letni wieczór (III nagroda, 1885) i za Wariacje na temat własny cis-moll (wyróżnione 1886). Antoni Rutkowski zmarł na gruźlicę i pochowany został na cmentarzu Powązkowskim.