Stefan Kisielewski, Bakczysaraj W Nocy

Strona główna Nowości Anaklasis Ruch Muzyczny E-Publikacje

Stefan Kisielewski

Bakczysaraj w nocy

głos z fortepianem

Wydawca: PWM

Kraje dostawy:

Nr kat. 2177

Obok zainteresowania małym realizmem spod znaku Gałczyńskiego kompozytor dał także upust swojemu zamiłowaniu do tajemnicy i egzotyki. Okazją stał się wspomniany już, wygrany przez Kisielewskiego (razem z Piotrem Perkowskim za pieśń W imionniku) konkurs na pieśń do słów Mickiewicza, ogłoszony w 1955 roku przez Związek Kompozytorów Polskich z okazji obchodzonego wówczas w stulecie śmierci wieszcza Roku Mickiewiczowskiego. Kisielewski sięgnął do Sonetów krymskich, wybierając siódmy utwór cyklu: Bakczysaraj w nocy. Co urzekło kompozytora w tym właśnie wierszu, ułożonym, jak wszystkie inne z tego cyklu, w kunsztowną formę sonetu? Może pewien obiektywizm opisu, pozbawiony bardziej osobistych uczuć, czy wzlotów duszy, za to nasycony obrazami egzotycznej przyrody i obyczaju owego Ogrodów pałacu? Pisany 13-zgłoskowcem, składający się z dwóch czterowierszy o rymach abba oraz dwóch tercetów o rymach naprzemiennych (aba bab), a więc zachowujący klasyczny układ sonetu, stał się ów wiersz przedmiotem oryginalnego opracowania muzycznego. Motywem przewodnim całego utworu jest melodyczny zwrot o formie łuku, sugerujący jakąś wschodnią skalę. Jego jądrem jest sekunda zwiększona okolona dwiema sekundami małymi. Zwrot ów pojawia się w różnych wariantach zarówno w akompaniamencie fortepianowym, jak i w partii wokalnej, nadając całości rzeczywiście egzotyczny koloryt. Poza tym kompozytor nie unika ostinatowych pochodów małych sekund, czy nasyconych harmonicznie akordów; jednak wszystkie te zabiegi neutralizowane są owym melodycznym ornamentem. Właśnie na nim, modyfikowanym przy kolejnym wersie, rozpostarta jest melodia pierwszej zwrotki, częściowo ujętej melizmatycznie, co jest nowością w pieśniarskiej twórczości kompozytora. [M. Gąsiorowska, Kisielewski, PWM 2011]