Aktualności
Kredki w dłoń! Karol Lipiński
2020-06-09
Cześć! Dzisiaj opowiemy Wam kilka ciekawostek o Karolu Lipińskim, jednocześnie zachęcając Was byście – jak co tydzień – chwycili kredki w dłoń i pięknie pokolorowali portret kompozytora.
Karol Lipiński był światowej sławy skrzypkiem i kompozytorem. Dużo podróżował i koncertował, zadziwiał swoją grą słuchaczy na całym świecie.
W młodości, po kilku latach gry na skrzypcach Karol porzucił je i zaczął myśleć o karierze wiolonczelisty. Odradzono mu jednak zmianę instrumentu – gra na skrzypcach dawała w jego czasach więcej możliwości i większy prestiż. Karol swoją szansę świetnie wykorzystał i do dzisiaj uważany jest za jednego z największych wirtuozów skrzypiec.
Pamiętacie kolorowankę z Marią Szymanowską? Nie bez powodu wracamy do postaci pianistki. Musicie wiedzieć, że Karol Lipiński i Maria Szymanowska żyli w tym samym czasie, co więcej: znali się, a nawet razem koncertowali!
Karol Lipiński – jak większość wirtuozów – bardzo dużo podróżował. Pewnego razu, po jednym z koncertów we Włoszech, na którym wykonywał bardzo, bardzo trudny utwór (to była Sonata z diabelskim trylem Giuseppe Tartiniego), podszedł do niego jeden ze słuchaczy, wyrwał skrzypkowi instrument z rąk i… roztrzaskał go o ziemię! Rety! Potraficie sobie wyobrazić taką sytuację? Człowiek ów jednak natychmiast wyciągnął inne skrzypce. Okazało się, że był to instrument zbudowany przez najsławniejszego na świecie lutnika*, Antonia Stradivariego. Dał je w prezencie Karolowi, uznając go tym samym za jednego z najlepszych wirtuozów tamtych czasów. Skrzypce te od nazwiska Polaka zostały nazwane „Lipiński”. Do dzisiaj wypożyczane są najlepszym skrzypkom na świecie.
*lutnik zajmuje się budową instrumentów, w tym skrzypiec
Niccolò Paganini – inny słynny skrzypek, Włoch – na pytanie pewnej hrabiny o to, kto jest najlepszym skrzypkiem na świecie, odpowiedział ponoć: „Pierwszego nie znam, ale drugim jest Karol Lipiński”. Obaj wirtuozi się znali, a nawet przyjaźnili. Paganini z pewnością bardzo wysoko cenił kunszt przyjaciela z Polski, bo zapisał mu w testamencie jedne ze swoich najlepszych skrzypiec. Pamiętacie? To już kolejny instrument darowany Karolowi w uznaniu jego wspaniałej gry.
W jednej z uwertur** Karola Lipińskiego znajdujemy cytat melodii „Jeszcze Polska nie zginęła”.
** uwertura to krótki wstęp do opery lub samodzielny utwór koncertowy
Na tym obrazku znalazły się przedmioty związane z życiem i twórczością Karola Lipińskiego:
skrzypce – wydaje się, że to oczywisty symbol: Karol Lipiński był skrzypkiem, dlatego ten instrument trzyma w rękach
śpiewaczka – jak już doskonale wiecie, Karol komponował głównie utwory na skrzypce, które sam później wykonywał, ale napisał także kilka symfonii oraz bardzo popularnych za jego życia oper i pieśni
brama z lwem – to herb Lwowa, miasta, w którym kompozytor mieszkał przez 40 lat (do 1839 roku)
Tradycyjnie zapraszamy Was do posłuchania utworu przedstawianego kompozytora. Tym razem proponujemy jeden z najpopularniejszych koncertów skrzypcowych Karola Lipińskiego, nazywany „Wojskowym”.
© PWM / rys. Mateusz Kołek
Najczęściej czytane:
Z okazji jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, zasłużeni pracownicy Oficyny oraz związani z nią autorzy i przedstawiciele polskiego środowiska muzycznego zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi. Samo wydawnictwo otrzymało też Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
I Koncert fortepianowy e-moll op. 11 w rzeczywistości powstał kilka miesięcy po II Koncercie f-moll op. 21; „zamieniona” opusowa numeracja wynika z dat wydań obu utworów. Dziś pochylimy się nad późniejszym z tych dwóch z dzieł, dojrzalszym i kreślonym pewniejszą ręką. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się koncertowym programom, sztambuchowym wyznaniom i pożegnaniu z Ojczyzną.
Choć o życiu i twórczości Fryderyka Chopina napisano już niemal wszystko, jego dwie podróże do Brytanii wciąż pozostają mało znanym epizodem biografii. Książka Petera Willisa „Chopin w Brytanii” rzuca nowe światło na ten fragment życia kompozytora, wypełniając lukę w dotychczasowych badaniach. Teraz nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego ukazuje się po raz pierwszy w polskim tłumaczeniu.
Problemy z librettem, kolejne niezrealizowane premiery, konflikt z Londynem i wreszcie zaginięcie partytury – Philaenis, pierwsza opera Romana Statkowskiego, zdawała się nie mieć szczęścia… W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się zrządzeniom losu, Pyrrusowym zwycięstwom i długiej drodze na Parnas.
12 listopada 2025 roku przypada setna rocznica śmierci Romana Statkowskiego – polskiego kompozytora nurtu późnoromantycznego i pedagoga, ucznia m.in. Władysława Żeleńskiego, Nikołaja Sołowiowa i Antona Rubinsteina, a (wedle niektórych źródeł) także Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Ciekawy wybór twórczości fortepianowej tego kompozytora, nową instrumentację jego opery Philaenis oraz album z jazzowymi impresjami inspirowanymi operą Maria można znaleźć w katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Marcel Chyrzyński tworzy muzykę akustyczną, elektroakustyczną i elektroniczną. Jest również twórcą muzyki do spektakli teatralnych – jego zainteresowania skierowane są głównie na teatr współczesny. W listopadzie jest naszym Kompozytorem Miesiąca i uchyla drzwi do swojej pracowni, w której odnajdziemy m.in. partytury najnowszych utworów, niezwykłe kolekcje japońskich drzeworytów, czy imponujący zestaw… fajek.
Dorian Gray – operowa odsłona jedynej powieści Oscara Wilde’a na scenie Teatru Wielkiego w Poznaniu. Niewinność i niczym nieskażone piękno w pułapce kultu młodości w operze skomponowanej przez Elżbietę Sikorę i w inscenizacji Davida Pountneya. Za pulpitem dyrygenckim maestro Jacek Kaspszyk.
Za Wydarzenie roku uznano Muzyczne Spotkania z okazji 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Narodowym Forum Muzyki – za dwudniowe święto polskiej muzyki we Wrocławiu, które zgromadziło liczną publiczność i ponad pięciuset wykonawców podczas 34 koncertów, warsztatów i spotkań.
7 dni, 7 koncertów w Studiu im. Romany Bobrowskiej Radia Kraków, w tym 6 w formule recitali fortepianowych. 7 nowych programów zbudowanych wokół twórczości wybitnych kompozytorek i kompozytorów XX oraz XXI wieku. Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wytwórnia ANAKLASIS i Radio Kraków zapraszają na drugą odsłonę cyklu koncertów ANAKLASIS NA FALI 2.0, która odbędzie się 24–30 listopada 2025 r.
Polska muzyka najnowsza zabrzmi w przedostatnim miesiącu 2025 roku w Warszawie, Krakowie, Łodzi i Katowicach. Usłyszymy kompozycje Marcela Chyrzyńskiego, Wojciecha Widłaka, Pawła Malinowskiego, Aleksandra Lasonia, Krzysztofa Wołka, Hanny Kulenty, Pawła Hendricha oraz Zbigniewa Bargielskiego. Szczególna prapremiera szykuje się także w Poznaniu, gdzie zobaczymy i usłyszymy najnowszą operę Elżbiety Sikory. Tych premier nie można przegapić!
