2016-06-20

Jan Krenz. Pierwsze skojarzenie: mistrz batuty. Tak, lwia część działalności zawodowej koncentrowała się na dyrygenturze. Był to świadomy wybór, czy koleje losu – nie ma potrzeby tego dociekać. Ważne, że Maestro wpisał się złotymi literami w annały historii dyrygentury polskiej.

Pierwszym wyborem była jednak kompozycja. Jako kompozytor zadebiutował bowiem jeszcze przed objęciem posad dyrygenckich (I Kwartet smyczkowy, 1943). Wczesna twórczość Jana Krenza koncentruje się wokół neoklasycyzmu, ze „świadomym dążeniem do wewnętrznej organizacji 12 dźwięków” (Z. Helman, Encyklopedia Muzyczna PWM) oraz eksponowaniem kolorystyki. Wprowadza także technikę aleatoryczną oraz dodekafonię. W latach 60-tych, ze względu na niezwykle intensywną działalność dyrygencką porzuca jednak pisanie muzyki, bez reszty poświęcając się pracy nad dziełami innych kompozytorów.

Lata osiemdziesiąte przyniosły zwrot: Jan Krenz – wzorem Gustava Mahlera – podzielił rok na dwie części, jedną z nich dedykując dyrygenturze, a drugą poświęcając pracy kompozytorskiej. Zofia Helman tak charakteryzuje tę twórczość: „W każdym utworze podejmuje inny problem warsztatowy w zależności od budowy i konwencji gatunkowej. Odkrywcza wyobraźnia kompozytorska wspomagana kunsztowną techniką instrumentacyjną wyraziła się najpełniej w kolorystyce orkiestrowej, powiązanej jednak zawsze z koncepcją dramaturgiczną.”

Jan Krenz, oprócz twórczości „klasycznej” skomponował także muzykę do filmów Kazimierza Munka („Kolejarskie słowo”, „Błękitny Krzyż”, „Niedzielny Poranek”, „Eroica” i „Zezowate szczęście”) oraz Andrzeja Wajdy („Kanał”).

WSZYSTKIEGO NAJLEPSZEGO, MISTRZU!

fot. Jan Zegalski