Aktualności
Uniwersalny Kod Instrumentacji – pełna informacja o instrumentacji utworów orkiestrowych on-line
2018-02-08
Polskie Wydawnictwo Muzyczne jako pierwsze spośród wydawców zrzeszonych wokół platformy zinfonia.com przeprowadziło modyfikację zapisu WSZYSTKICH UTWORÓW orkiestrowych ze swojego katalogu. Wdrożony został Uniwersalny Kod Instrumentacji – UIC [Universal Instrumentation Code], pozwalający na szczegółową, jednoznaczną identyfikację poszczególnych głosów w utworach orkiestrowych. Podobnie jak platforma zinfonia.com, także UIC posiada kilka wersji językowych. Po zalogowaniu się do systemu w języku polskim, użytkownik tej wersji językowej uzyskuje dostęp do pełnej instrumentacji w języku polskim.
Utwory wydawców zrzeszonych wokół platformy zinfonia.com, w których zastosowano Uniwersalny Kod Instrumentacji oznaczone są ikoną UIC. W systemie tym funkcjonują WSZYSTKIE utwory z katalogu PWM, z każdym dniem przybywa także utworów z katalogów pozostałych wydawców.
Uniwersalny Kod Instrumentacji zaimplementowany został w serwisie zinfonia.com i właśnie na tej platformie najlepiej widać jego zalety: w podstawowym opisie utworu wyświetla się zapis cyfrowy, a kliknięcie w ikonę pozwala na rozwinięcie pełnej listy instrumentarium utworu. Rozszerzony zapis pojawiający się po kliknięciu w ikonę UIC podaje wymienione instrumenty w języku polskim, zaznaczając również stroje instrumentów dętych, np.:
Kliknięcie ikony UIC rozwija także pełną obsadę perkusji wraz z przyporządkowaniem ich do poszczególnych wykonawców:
Informacje na temat głosów wokalnych oraz chórów widoczne są w rozszerzonym opisie, czyli po kliknięciu w ikonę UIC.
Dzięki wprowadzeniu UIC zastosowany został w opisie utworów z katalogu PWM nowy system skrótowego zapisu instrumentacji. Bazuje on na rozwiązaniach znanych użytkownikom katalogu Danielsa, wprowadzając więcej informacji szczegółowych. W stosunku do zapisu stosowanego wcześniej PWM wprowadza kilka zmian, w tym:
• odchodzi od skrótów włoskich, na rzecz nomenklatury angielskiej,
• jednoznacznie przyporządkowuje użycie dodatkowych instrumentów do instrumentalisty,
• określa – jeśli wskazuje na to zapis w partyturze – ZAWSZE liczbę wykonawców, a nie pulpitów w grupie „smyczków”,
• wyodrębnia głosy solo,
• podaje w rozszerzonym opisie pełny skład instrumentów, w tym instrumentów perkusyjnych.
Podstawowe zasady nowego zapisu:
- jeżeli w utworze występują dodatkowe instrumenty poza standardowym składem, jest to wyraźnie zaznaczone w każdej z grup (dęte drewniane, dęte blaszane) poprzez wprowadzenie nawiasu kwadratowego;
- w nawiasie kwadratowym – jeśli został zastosowany – rozpisane są WSZYSTKIE instrumenty; dyspozycje dla poszczególnych instrumentalistów są oddzielane od siebie kropkami;
- wymienna gra na dwóch/trzech różnych instrumentach zaznaczana jest numerem instrumentalisty oraz ukośnikiem, np.: 1/Picc lub 3/AFl;
- jeżeli instrumentalista wykonuje całą partię na jednym, niestandardowym instrumencie, pomija się numerację tego instrumentalisty, ale wciąż ta partia oddzielona jest kropką, np.: 3[1.2.BCl];
- standardowa ilość smyczków, czyli 16.14.12.10.8 (ilość wykonawców) jest pomijana w nowym zapisie, a zaznaczane są odstępstwa od tej zasady.
Jak to wygląda w praktyce?
Przyjmijmy za punkt wyjścia wybrany utwór z katalogu PWM. Niech będzie to "III Symfonia na podwójną trąbkę i orkiestrę" Agaty Zubel.
Dotychczasowy przykładowy zapis skrótowy tak podawał instrumentację:
double tr solo-3333-4331-batt (5esec)-archi (8.7.6.5.4)
Nowy zapis skrótowy:
solo: Double Bell Trumpet
3[1/Picc.2.3/AFl] 3 3[1.2.BCl] 3[1.2.3/CBsn] — 4 3 3 1 — 5Perc — Strings
Wyraźnie zauważalne jest rozszerzenie ilości informacji w drugiej wersji:
1. W pierwszym wersie zapisu wyodrębniony został instrument solo.
2. Zostały zaznaczone i przyporządkowane poszczególnym wykonawcom wszystkie dodatkowe instrumenty w grupie dętej drewnianej. Wcześniejszy zapis nie podawał tak szczegółowego składu. Pełna informacja o niezbędnym instrumentarium wymagała zajrzenia do partytury bądź konsultacji z przedstawicielem PWM. Nowy zapis informuje o użyciu wszystkich dodatkowych instrumentów, przyporządkowując je jednocześnie do poszczególnych muzyków orkiestry.
I tak w grupie fletów mamy trzech instrumentalistów:
3[1/Picc.2.3/AFl] 3 3[1.2.BCl] 3[1.2.3/CBsn]
pierwszy flecista realizuje partię fletu 1. oraz wymiennie piccolo,
trzeci flecista realizuje partię fletu 3. oraz wymiennie fletu altowego.
W utworze wykorzystywane są trzy oboje, bez instrumentów dodatkowych/zamiennych:
3[1/Picc.2.3/AFl] 3 3[1.2.BCl] 3[1.2.3/CBsn]
W grupie klarnetów:
3[1/Picc.2.3/AFl] 3 3[1.2.BCl] 3[1.2.3/CBsn]
trzeci klarnecista gra wyłącznie partię klarnetu basowego.
W grupie fagotów:
3[1/Picc.2.3/AFl] 3 3[1.2.BCl] 3[1.2.3/CBsn]
trzeci fagocista realizuje partię fagotu 3. oraz wymiennie kontrafagotu
3. W nowym zapisie kolejna grupa – dętych blaszanych – zapisana została następująco:
4 3 3 1
Oznacza to, że w utworze mamy 4 waltornie, 3 trąbki, 3 puzony oraz tubę.
4. Perkusja oznaczona jest w zapisie skrótowym tak: 5Perc.
Pełna obsada tej grupy instrumentów wraz z przyporządkowaniem ich do poszczególnych wykonawców dostępna jest po kliknięciu ikony UIC:
5. Smyczki wprowadzone bez dodatkowych skrótów cyfrowych oznaczają, że poszczególne partie wykonywane są przez 16 skrzypków pierwszych, 14 skrzypków drugich, 12 altowiolistów, 10 wiolonczelistów oraz 8 kontrabasistów.
Ponieważ zaproponowany przykład nie wyczerpuje możliwości zapisów skrótowych, zwłaszcza w utworach o niestandardowej obsadzie, warto zwrócić uwagę na poniższe przykładowe schematy
• w grupie instrumentów dętych drewnianych:
1[Picc] 1 2 1
flecista wykonuje partię piccolo,
0 0 1 SSax ASax TSax BarSax 0
saksofony opisane są pomiędzy klarnetami a fagotami: powyższy zapis oznacza udział jednego klarnetu i czterech saksofonów (sopranowego, altowego, tenorowego i basowego);
• w grupie instrumentów dętych blaszanych:
1[dblBlHn/Tpt] 0 1 2Euph 0
oznacza waltornistę grającego na podwójnym rogu i trąbce, puzonistę i dwóch instrumentalistów grających na euphonium; zera w schemacie oznaczają brak oddzielnej partii dla trąbki i tuby;
• w grupie „smyczków”:
Strings(6 6/6/6/0)
oznacza sześciu skrzypków pierwszych, sześciu drugich, sześciu altowiolistów i sześciu wiolonczelistów; skrzypce pierwsze i drugie jako grupa jednorodna nie są rozdzielane ukośnikiem; dotyczy to także innych instrumentów smyczkowych i większej liczby wydzielonych grup, np.:
Strings(6 6 6/6/3 3/1 1)
oznacza po sześć skrzypiec pierwszych, drugich i trzecich, sześć altówek, trzy wiolonczele pierwsze, trzy wiolonczele drugie i po jednym kontrabasie pierwszym i drugim
Wykaz skrótów zamieszczamy w odrębnym spisie. Proszę zwrócić uwagę na zapisy różniące się tylko pauzą, jak.: BCl – klarnet basowy B-Cl – klarnet B.
Zapraszamy na zinfonia.com – to najwygodniejszy sposób przeglądania katalogów wydawców oraz realizowania zamówień!
Najczęściej czytane:
Goplana, Janek, Stara baśń, Konrad Wallenrod: to – oprócz najczęściej wymienianej w dorobku kompozytora uwertury W Tatrach – największe, w dosłownym tego słowa znaczeniu, dzieła Władysława Żeleńskiego. Oprócz wymienionych oper, Władysław Żeleński jest autorem utworów symfonicznych ze Suitą tańców polskich, kameralnych, w tym Kwintetu fortepianowego, wokalnych, organowych i solowych.
Jednak wiele tytułów kompozytora wciąż pozostaje nieznanych. Od kilku lat PWM podejmuje zadanie przywrócenia przynajmniej części z nich do powszechnego użytku.
Powtórkę z muzyki w 2021 roku zaczynamy od sonoryzmu. Poniżej prezentujemy opis przygotowany przez prof. dr. hab. Iwonę Lindstedt, a jako lekturę uzupełniającą polecamy również styczniowy alfabet kompozytora, czyli tekst poświęcony Witoldowi Szalonkowi autorstwa dyrektora – redaktora naczelnego PWM, dra Daniela Cichego.
Czy muzyce potrzebny jest parytet? Zapewne nie, broni się sama. Ale przecież warto dostrzec i podkreślić artystyczne przewagi znakomitych kompozytorek współczesnych i ich wybitnych poprzedniczek – kobiety w polskiej muzyce to głos równie osobny, co wyrazisty. Tę potrzebę dostrzegła wytwórnia ANAKLASIS, która 29 stycznia wypuszcza do sprzedaży krążek POLISH HEROINES OF MUSIC z muzyką orkiestrową Elżbiety Sikory, Hanny Kulenty, Grażyny Bacewicz i Agaty Zubel.
Dzisiaj mija 75. rocznica śmierci Feliksa Nowowiejskiego.
Od kilku lat obserwujemy wzrastające zainteresowanie twórczością tego kompozytora – jego utwory pojawiają się coraz częściej w programach koncertowych i na deskach oper. W roku 2016 oraz 2017 (rok Feliksa Nowowiejskiego) mieliśmy okazję usłyszeć wiele na nowo odkrywanych dzieł kompozytora, by wspomnieć choćby koncert Sinfonii Varsovii i Chóru Filharmonii Narodowej z oratorium Znalezienie Świętego Krzyża, czy przepiękną realizację Legendy Bałtyku przygotowaną przez Teatr Wielki w Poznaniu.
W związku z utrzymującym się brakiem możliwości organizowania wydarzeń z udziałem publiczności informujemy, że do TUTTI.pl można zgłaszać również wykonania w trybie on-line: nie będą one traktowane jako zawieszenie w Internecie, a jak regularny koncert. Dodatkowym bonusem od PWM jest możliwość utrzymania aktywnego linku do takiego koncertu do dwóch tygodni bez dodatkowych opłat.
W 2021 roku zwracamy uwagę na kierunki i nurty w muzyce polskiej XX i XXI wieku, a także na ich twórczych reprezentantów – kompozytorów związanych z Polskim Wydawnictwem Muzycznym. W styczniu, mówiąc o sonoryzmie, kierujemy się ku życiu i twórczości Witolda Szalonka.
Których utworów kompozytorów polskich będziemy słuchać w Nowym Roku najczęściej? Jaki klucz wyboru repertuaru będzie dominował w filharmoniach i zespołach polskich w roku 2021? Będzie to twórczość kobiet-kompozytorek (Grażyny Bacewicz, Elżbiety Sikory, Marty Ptaszyńskiej, Hanny Kulenty), utwory świętujących okrągłą rocznicę urodzin kompozytorów z rocznika 1971 (Pawła Mykietyna, Marcela Chyrzyńskiego, Macieja Zielińskiego, Mikołaja Piotra Góreckiego, czy może – ze względu na przypadającą w styczniu 100. rocznicę śmierci Władysława Żeleńskiego – utwory tego właśnie kompozytora?
Zbliżamy się do końca 2020 roku, a więc czas na małe podsumowanie! Przez ostatnie kilka miesięcy publikowaliśmy w naszym cyklu #zksięgarniPWM rekomendacje publikacji, które cieszyły się Waszym zainteresowaniem. Chcielibyśmy przypomnieć te, które wpisały się w grono naszych bestsellerów – czyli najlepiej sprzedających się w prawie minionym roku.
Na najpiękniejszy w roku czas, na tak wyczekiwane Święta Bożego Narodzenia, wypełnione zapachami wigilijnych potraw, blaskiem przystrojonych choinek i melodiami ukochanych kolęd, przygotowaliśmy dla Państwa niespodziankę. W aplikacji con.sol.la zamieściliśmy wybór najpiękniejszych kolęd w opracowaniu na zespół jazzowy. Serdecznie zachęcamy do kolędowania na jazzowo.
Rok 2020 był dla kultury czasem zmian i nieoczekiwanych wyzwań, które przyniosła nowa rzeczywistość. Kultura nie odeszła jednak w zapomnienie dzięki działalności artystów, instytucji i stowarzyszeń pragnących wykorzystywać nowe możliwości kontaktu z odbiorcami. Przez cały rok Polskie Wydawnictwo Muzyczne nie tylko kontynuowało zaplanowane działania wydawnicze, ale też docierało z polską muzyką do wszystkich spragnionych kultury, dzięki wykorzystaniu nowoczesnych narzędzi w projektach skierowanych do różnych odbiorców – i tych najmłodszych, i trochę starszych, muzyków profesjonalnych i aspirujących artystów, w Polsce i na świecie.
