2021-06-24

Dyrygent, kompozytor, pianista, pedagog, organizator życia muzycznego związany z Polską i z Rumunią – Stanisław Wisłocki był barwną postacią środowiska artystycznego w powojennej Polsce. 7 lipca 2021 roku obchodzimy 100. rocznicę urodzin artysty, którego twórczość kompozytorska, zdominowana przez działalność dyrygencką, jest na nowo odkrywana przez muzyków i muzykologów. 3 lipca Filharmonia Krakowska przedstawi symfoniczne utwory Wisłockiego. W programie koncertu, który zainauguruje festiwal Muzyka Polska OdNova, zabrzmi niewykonywana wcześniej Rapsodia polska – Koncert fortepianowy op. 14. 
 

Stanisław Wisłocki swoje muzyczne wykształcenie odebrał początkowo w rumuńskiej Timișoarze, gdzie podjął studia w klasie fortepianu Emila Michaila oraz kompozycji Georga Simonisa, a następnie poznał wybitnego rumuńskiego muzyka, George’a Enescu, pod którego artystyczną kuratelą rozwijał swój warsztat w Bukareszcie. Po powrocie do Polski powołał do życia nowe instytucje, takie jak Orkiestra Filharmonii Poznańskiej, której był przez 11 lat szefem artystycznym, czy Polska Orkiestra Ludowa (później Polska Orkiestra Kameralna), którą założył wraz z Bogdanem Chodyną, dyrektorem Towarzystwa Krzewienia Kultury Ludowej. „Moją rolą było przygotowanie muzyczne zespołu, który składał się z najlepszych muzyków Filharmonii Warszawskiej ocalałych z pożogi wojennej. Czy była potrzeba? Taka niewielka orkiestra była bardzo potrzebna”, wspomina artysta w ostatniej publicznej rozmowie, którą przeprowadził z nim dla Polskiego Radia Tadeusz Deszkiewicz. 
 

Wisłocki był związany z najważniejszymi orkiestrami polskimi II poł. XX wieku. Był dyrygentem Filharmonii Narodowej, przez kilka lat był także szefem artystycznym Wielkiej Orkiestry Symfonicznej PRiTV. Odbył szereg tournées zagranicznych, w tym do Ameryki Południowej, gdzie poznał m.in. Witolda Gombrowicza. Prowadził także działalność pedagogiczną. Spod jego ręki wyszła czołówka polskich dyrygentów – jego uczniami są choćby Jacek Kaspszyk, Szymon Kawalla, Wojciech Michniewski, Ruben Silva czy Tadeusz Wojciechowski.
 

„Mimo że Wisłocki wycofał się z twórczości kompozytorskiej, w początkowym okresie stanowiła ona jego ważną, a momentami najważniejszą aktywność artystyczną. Szczególnie wśród dzieł powojennych możemy odnaleźć doskonałe przykłady nurtu neoklasycznego”, mówi Przemysław Zych, który w ramach swojej działalności naukowej bada twórczość artysty. „Stanisław Wisłocki dzieli tę naturalną ścieżkę rozwoju, wiodącą przez bogate doświadczenia kompozytorskie, z największymi mistrzami batuty”.


 

3 lipca, kilka dni przed 100. rocznicą urodzin Wisłockiego, w Filharmonii Krakowskiej zabrzmią jego utwory symfoniczne. Koncert zainauguruje nowe przedsięwzięcie Filharmonii – festiwal Muzyka Polska OdNova. Start o godz. 18:00.
 

Podczas pierwszej części wieczoru publiczność będzie mogła usłyszeć Suitę polską na orkiestrę symfoniczną (1945) oraz Koncert fortepianowy (1948). Orkiestrę Filharmonii Krakowskiej poprowadzi Sebastian Perłowski, przy fortepianie zasiądzie Piotr Sałajczyk.
 

„Miałem przyjemność wykonać większość wydanych dzieł orkiestrowych Mistrza. Jego muzyka jest wyrazista, barwna, przejrzysta, bogata w pomysły i niebanalna rytmicznie. Z jednej strony zgrabna formalnie, z drugiej znowu pełna emocji, czyli tego, czego słuchacz najbardziej oczekuje od twórcy”, mówi Sebastian Perłowski, dyrektor festiwalu Muzyka Polska OdNova. „Dlatego świadom jej wartości postanowiłem w 100. rocznicę urodzin Stanisława Wisłockiego przybliżyć postać tego wybitnego artysty i – o czym nie wolno zapominać – również propagatora muzyki polskiej”.
 

W drugiej części koncertu zabrzmi Ballada symfoniczna (1952), prawykonana zostanie także Rapsodia polska – Koncert fortepianowy op. 14 (1945). Zadyryguje Przemysław Zych, który odnalazł rękopis Rapsodii w archiwum domowym kompozytora i dokonał jego rewizji. Partię fortepianu wykona Michał Drewnowski. Rapsodia polska jest ostatnim ukończonym przed powrotem do Polski utworem Wisłockiego. Jest ona zarazem najnowszą jego kompozycją włączoną do katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. 
 

„Rapsodia polska – Koncert fortepianowy op. 14 to pierwsze z dwóch dzieł Wisłockiego na fortepian z orkiestrą, wymagające powiększonego składu zespołu, w tym kwartetu saksofonów”, komentuje Przemysław Zych. „Choć tytuł wskazuje na pewną swobodę formalną, to jednocześnie wprost określa relacje pomiędzy solistą a zespołem. W partyturze znajdujemy odniesienia do ludowych wzorców, neoklasycyzujący język, a także – w lirycznych epizodach – nostalgiczną, niedefiniowaną w pełni atmosferę «polskości»”.
 

Bilety na koncert w Filharmonii Krakowskiej można kupić lub zarezerwować za pośrednictwem strony internetowej instytucji. 
 

Koncert pod patronatem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ramach przedsięwzięcia TUTTI.pl promującego wykonawstwo muzyki polskiej. 
 

3 lipca, godz. 18:00, Stanisław Wisłocki:

Suita polska na orkiestrę symfoniczną

Koncert fortepianowy 

Ballada symfoniczna  

Rapsodia polska – Koncert fortepianowy op. 14