2022-10-26

Jak niemal każda dziedzina sztuki, muzyka przyswaja i przemienia emocje, napięcia, problemy współczesnych jej wydarzeń w dźwięki. Wskazuje miejsca wrażliwe. Wypowiada to, co w słowa ubrać trudno. Takie romantyczne rozumienie muzyki zakorzeniło się wśród polskich twórców. Tu jest miejsce zarówno na martyrologię, jak i na budowanie chwalebnej wizji przeszłości. Pielęgnowanie narodowych mitów i z nimi polemikę.
 

W muzyce odnaleźć można sens historii, którego często bezskutecznie poszukujemy w samych wydarzeniach. Jako element kultury muzyka nie tyle buduje wspólnotę – wiele razy przekonaliśmy się, że trudno coś takiego zadekretować, zresztą gusta i przekonania są różne – co pozwala się w niej odnaleźć, przeżyć emocje, a czasem wręcz nazwać je.

Polska historia jest bogata i w ramach jej upamiętniania warto sięgać nieco dalej niż po zawsze te same dzieła Chopina czy Góreckiego. Szczególnie ciekawy jest zasób dzieł powstałych dla uczczenia pięćsetlecia urodzin Mikołaja Kopernika i 430. rocznicy jego śmierci – utworów wchodzących niemal w wymiar kosmiczny powstało wtedy wiele i chyba niesłusznie później odłożono je na bok. W 2023 roku przypadnie kolejna okrągła rocznica – może warto przypomnieć sobie kilka ważnych utworów? To przecież historia, z której powinniśmy być dumni. Zarówno z nauki, jak i powstałej w związku z nią muzyki.

Adam Suprynowicz

Grafika: Dobry Skład

Propozycje utworów z katalogu PWM:

Edward Bury (1919–1995), Treny warszawskie (1975), 20'

Jan Fotek (1928–2015), Cantatina Copernicana (1973), 9'

Jan Krenz (1926–2020), Elegia katyńska (2009), 7'

Henryk Opieński (1870–1942), Zygmunt August i Barbara, poemat symfoniczny (1911), 17'

Ludomir Różycki (1883–1953), Stańczyk, scherzo symfoniczne (1900), 10'

Bolesław Szabelski (1896–1979), Mikołaj Kopernik, poemat symfoniczny (1975), 12'

Bolesław Woytowicz (1899–1980), Poemat żałobny – Józef Piłsudski in memoriam (1935), 25'