2024-04-08

Klawesyn w naturze swej ma blask i czystość, jakich próżno by szukać w innych instrumentach – mawiał François Couperin. Jego intrygujący, wyrazisty i rozwibrowany dźwięk wciąż inspiruje kompozytorów i daje instrumentowi nowe życie w muzyce XX i XXI wieku. Oto 5 publikacji wydanych przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne, po które warto sięgnąć według Aleksandry Gajeckiej-Antosiewicz – klawesynistki i pianistki, specjalizującej się w interpretacji muzyki nowej.

Henryk Mikołaj Górecki, Koncert na klawesyn (fortepian) i orkiestrę smyczkową op. 40

Jeden z najsłynniejszych koncertów klawesynowych XX wieku skomponowany dla Elżbiety Chojnackiej, która wykonała go po raz pierwszy w 1980 roku. Nie rozstaję się z tym koncertem od wielu lat, każdorazowo jest jak zastrzyk energii, płynącej z zespolenia partii klawesynu z orkiestrą, pochłaniającego uwagę ostinato melodycznego, wymagającego niesłychanej koncentracji i matematycznej precyzji. Finałowa druga część, często bisowana, pełna jest góralskiej zadziorności i temperamentu. To obowiązkowa pozycja w repertuarze każdego klawesynisty.

Zygmunt Krauze, Commencement na klawesyn

Commencement, czyli początek i od początku do końca molto appasionato, marcatissimo, forte fortissimo. Krzyk na klawesynie wyrażony pojedynczą linią melodyczną, a właściwie powtarzanym motywem. Paradoks? Wyzwanie? Warto spróbować.

Aleksandra Gajecka-Antosiewicz, fot. Maja Antosiewicz

Zygmunt Krauze, Okruchy pamięci na klawesyn

Utwór poruszający, dedykowany mi przez kompozytora i pierwszy raz wykonany przeze mnie w 2018 w cyklu koncertowym pt. „W hołdzie Elżbiecie Chojnackiej”. Jest jak wejście w świat muzycznego teatru, w którym równorzędną rolę odgrywają dźwięk, gest i słowo. Przywoływane w pamięci wspomnienia, emocje, wreszcie niespodziewanie wplecione tango – ulubiony taniec mojej Mistrzyni Elżbiety Chojnackiej. Utwór dla klawesynistów,
którzy nie boją się porzucić klasycznych konwencji wykonawczych i chcą doświadczyć tego,
co w muzyce nowe.

Rafał Augustyn, W bieli i czerni na klawesyn

W bieli i czerni klawiszy klawesynu jest rodzajem fantazji z elementami improwizacji,
z porzucaniem i przywracaniem kreski taktowej, zmieniającymi się tonacjami i metrum. Oczarowują impresjonistyczne współbrzmienia i odcinki ilustracyjne (wyraźnie imitowany dźwięk dzwonów). Polecam osobom zaawansowanym w grze na klawesynie, obdarzonym wyobraźnią muzyczną, chcącym doskonalić umiejętności współkreakcji dzieła muzycznego.

François Couperin, Album per pianoforte

Album dla badaczy zmian, które dokonały się w wykonawstwie muzyki dawnej w Polsce
na przestrzeni ostatnich pięćdziesięciu lat. Fortepianowe opracowanie Zbigniewa Drzewieckiego z 1977 roku bazuje na koncepcjach interpretacyjnych francuskiego pianisty i klawesynisty Louis Diémer, zaangażowanego w nurt odrodzenia muzyki klawesynowej w XIX wieku oraz Johannesa Brahmsa i muzykologa Friedricha Chrysandera, którzy doprowadzili do pierwszego kompletnego wydania „Pieces de clavecin” F. Couperina w 1888 roku. W zbiorze znajdują się słynne miniatury ilustracyjne, jak Les Sentiments, La Marche des Gris-vêtus, Les Bacchanales, Le Réveille-matin, Les Moissonneurs, Les Baricades Mistérieuses, Le Tic-Toc Choc, ou les Maillotins.

***
Rekomendowane publikacje pochodzą z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Możecie je znaleźć w naszym e-sklepie, w księgarni stacjonarnej w Krakowie i dobrych księgarniach muzycznych. W formie elektronicznej szukajcie na www.nkoda.com.