PWM

Szukaj
Zaawansowane
Rzeczpospolita Polska
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
biuletyn informacji publicznej

Aktualności

"Dla oszczędności zagaście światło wiekuiste" - o "Epitafium" H. M. Góreckiego

2010-11-15
"Po raz trzeci od rozpoczęcia studiów w Katowicach [Henryk Mikołaj] Górecki zwrócił się ku poezji Juliana Tuwima. Jednakże wybrany tym razem wiersz pozostawiał w najwyższym kontraście wobec wcześniej wykorzystanych utworów poety." "Podczas gdy Pieśń o radości i rytmie miała wydźwięk pozytywny, ostatni poetycki aforyzm Tuwima wydaje się gorzko ironiczny:
… dla oszczędności zagaście światło wiekuiste,
Gdyby miało mi kiedyś zaświecić.
Tuwim napisał go na serwetce w kawiarni zakopiańskiej, zaledwie na godzinę przed tym, jak dostał zapaści i zmarł w swoim hotelu. Górecki odkrył ten fragment w jakimś polskim czasopiśmie kilka lat później i zapamiętał jego proroczy nastrój. Istnieje jednak jeszcze inny aspekt tej historii: wydaje się, że Tuwim nawiązał w sposób ironiczny do ostatnich słów Goethego – Macht doch den zweiten Fensterladen auch auf, damit mehr Licht hereinkomme [Otwórzcie drugą zasłonę, aby wpuścić więcej światła]. W muzyce Górecki akcentuje słowa „światło wiekuiste” na początku i na końcu, rezerwując drugą frazę Tuwima na kulminację. Uwagę koncentruje naturalnie na chórze, dla którego dopełnieniem są małe bębny, talerze, flet piccolo, trąbka in C i altówka, poruszające się w wysokim rejestrze i ostro brzmiące. Tego typu zabieg był już zastosowany w „Koncercie”.

Mimo całej swej zwięzłości Epitafium zbudowane jest z czterech odcinków – Preludium (w którym punkt ciężkości spoczywa na perkusji), powolnego dwuczęściowego Chorału, krótkiej Antyfony, będącej kumulacja utworu oraz Postludium. Sekwencja Preludium-Chorał-Antyfona (…) zmierza ku kulminacji tekstu, w momencie gdy chór, tym razem już ośmiogłosowy, wyśpiewuje ostatni wiersz Tuwimowski w rytmicznym unisonie”

(A. Thomas, Górecki, tłum. E. Gabryś,PWM 1998, s. 34-35)

Najczęściej czytane:

Spotkania autorskie podczas 68. edycji "Warszawskiej Jesieni"

Już jutro Warszawa ponownie stanie się stolicą muzyki najnowszej. 19 września rusza 68. Edycja Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, której hasłem przewodnim jest „Prześwit”. Polskie Wydawnictwo Muzyczne – Partner Strategiczny Festiwalu – zaprasza na dwa spotkania autorskie, wokół premierowych publikacji poświęconych postaciom związanym z festiwalem.

Obraz wielokrotny. Tadeusz Wielecki w rozmowie z Adamem Suprynowiczem

Jak podzielić się ze słuchaczem własnym doświadczeniem? Jak oddać to, co niełatwo wyrazić słowem, gestem czy dźwiękiem? Jak za pomocą dźwięków przekazać własne „ja”? Tadeusz Wielecki – kompozytor i kontrabasista – nieustannie poszukuje odpowiedzi na te pytania. Jego refleksje zwerbalizowane w dialogu z Adamem Suprynowiczem, zapisane zostały w najnowszej książce Polskiego Wydawnictwa Muzycznego Jak by to powiedzieć... Premierowa publikacja to głos artysty, dla którego nie ma prostych odpowiedzi. 

Polscy Kompozytorzy Dzieciom: Wanda Chmielowska

Od początku istnienia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, serie pedagogiczne stanowią istotną i liczną grupę powstających publikacji. Z okazji 80 lat istnienia PWM-u, powstał cykl artykułów Polscy Kompozytorzy Dzieciom zadedykowany twórcom, którzy część pracy artystycznej poświęcili adeptom sztuki muzycznej.

Ostatni polski romantyk? Tadeusz Baird oczami Rafała Augustyna

Głęboko zakorzeniony w tradycji, nie uciekał od nowinek muzycznych. Kompozytor, pedagog, twórca życia kulturalnego, a prywatnie – miłośnik motoryzacji. Tadeusz Baird to bohater napisanej przez Rafała Augustyna najnowszej książki z serii „Małe Monografie” Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Publikacja już dziś trafia na księgarniane półki.


Poland Business Run 2025. Pobiegliśmy!

Aż 4 drużyny z Polskiego Wydawnictwa Muzycznego wzięły udział w tegorocznej edycji Poland Business Run. To największa charytatywna sztafeta biznesowa w Polsce! 

Kompozytor miesiąca: Paweł Łukaszewski i jego #biurkokompozytora

Paweł Łukaszewski prowadzi szeroko zakrojoną działalność artystyczną: jest wszechstronnym kompozytorem, dyrygentem, wykładowcą akademickim i animatorem życia muzycznego. Jego dzieła wykonują renomowane zespoły w Europie, Stanach Zjednoczonych, czy Kanadzie. We wrześniu, w ramach akcji Kompozytor miesiąca, zaglądamy do jego pracowni, by przyjrzeć się pracy i miejscu, w którym zazwyczaj komponuje.

Carillony zawsze współczesne. Premiera albumu CONTEMPORARY CARILLON II (ANA 039)

Carillon to instrument wpisany w audiosferę Gdańska od wielu wieków. Dziś przeżywa swój renesans. Dzięki corocznym premierom nowych utworów skomponowanych na dwa miejskie zestawy dzwonów oraz nagraniom rejestrującym te dzieła na płytach, carillony są na nowo odkrywane dla muzyki współczesnej. I tę właśnie twórczość, napisaną na zamówienie Miasta Gdańska oraz Muzeum Gdańska w latach 2022-2024 zarejestrowano na albumie wytwórni płytowej ANAKLASIS, który dziś trafia do sprzedaży w najlepszych sklepach muzycznych.

Siła prawykonań w polskiej muzyce najnowszej

To rekordowy miesiąc pod względem liczby prawykonań z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ostatnim czasie! We wrześniu usłyszymy aż 16 kompozycji: nowych, po raz pierwszy granych w Polsce lub w zupełnie nowej szacie instrumentalnej. Polska muzyka najnowsza zabrzmi w Gdańsku, Warszawie, Katowicach, Wrocławiu oraz Strasburgu.

Zapisz się na Kurs Edytorstwa Muzycznego!

Polskie Wydawnictwo Muzyczne serdecznie zaprasza na kolejną edycję seminarium „Kurs Edytorstwa Muzycznego”. Zajęcia odbywają się online, planowane są też zjazdy stacjonarne. Nabór trwa do 14 września.

„Ideofonie” Marty Mołodyńskiej-Wheeler już w sprzedaży

Ideofonie na fortepian Marty Mołodyńskiej-Wheeler to zbiór utworów klasycznych, lecz wzbogaconych o fragmenty improwizowane – wykonawca może stworzyć własną linię melodyczną do gotowego akompaniamentu lewej ręki.