Aktualności
KOMPOZYTOR MIESIĄCA: muzyczna droga Antoniego Cofalika
2022-04-15
Wykształcił pokolenia skrzypków. Jak mało kto zna trudności, z jakimi mierzą się młodzi adepci sztuki muzycznej i ma sposoby, jak im zaradzić. Jednak mało brakowało, a wcale skrzypkiem by nie został. Jak wyglądała muzyczna droga kwietniowego kompozytora miesiąca – Antoniego Cofalika?
Pokochałem skrzypce – tak Antoni Cofalik zatytułował swoją muzyczną autobiografię. I rzeczywiście, to człowiek, który cały życie poświęcił temu instrumentowi: jako wykonawca, pedagog i kompozytor. Wielokrotnie nagradzany i nagrywany skrzypek, współtwórca i członek Tria Krakowskiego, z którym przez dziesięciolecia koncertował w całej Europie i poza kontynentem, autor cenionych publikacji, podróżnik, pasjonat sztuki i architektury.
Wychował się w domu wypełnionym dźwiękiem. Choć żadne z jego rodziców nie było zawodowymi muzykami, oboje potrafili grać na wysokim poziomie. Cofalik wspomina, że od dziecka fascynowała go barwa skrzypiec i gdy tylko usłyszał je w radiu, czasem przez całe godziny nie sposób było oderwać go od odbiornika. Uwielbiał też jeździć na nartach, przejawiał talenty plastyczne oraz interesował się teatrem. Wszystko to jednak zeszło na drugi plan, gdy otrzymał wymarzone skrzypce. A stało się to dość późno. Cofalik miał wówczas 11 lat i wiedział, że jest sporo do nadrobienia. Początkowo nie miał szczęścia do nauczycieli – trafiał do zbyt niedoświadczonych lub zblazowanych. Wkrótce jednak znalazł się pod dobrą opiekę i jego talent rozkwitł.
Jako dojrzały artysta, wykładowca i wykonawca, coraz bardziej świadomy braków w dostępnej literaturze skrzypcowej, zaczął te luki wypełniać – na różne sposoby. Dla najmłodszych stworzył barwne podręczniki do nauki gry (Skrzypcowe ABC), dla bardziej zaawansowanych opracowywał nowe wydania utworów zapomnianych. Zaczął też pisać własną muzykę, co – choć nie znajdowało się w centrum jego działalności – przychodziło mu z ogromną łatwością.
Stworzenie pierwszej kompozycji zaproponowała mu Janina Garścia. Cofalik w kilka chwil nakreślił koncepcję całości, a pierwsze nuty stawiał już w pociągu w drodze powrotnej ze spotkania. Tak powstała Ptaszarnia, cykl trzech ilustracyjnych skrzypcowych miniatur Cofalika z fortepianowym akompaniamentem Garści. Każdy z utworów rozbudza muzyczną wyobraźnię i jednocześnie, jak gdyby mimochodem, zahacza o inny problem techniczny. W pierwszym utworze niemal słyszymy jak tytułowe Wróble radośnie podskakują wraz ze smyczkiem na lekkich motywach i flażoletach. Później przestrzeń wypełniają liryczne tryle i nostalgiczny śpiew Słowika, zaś na koniec, wśród pogodnych barw i ruchliwej faktury, wybrzmiewa rytmiczne nawoływanie Kukułki.
Taka formuła komponowania świetnie się przyjęła i Cofalik stworzył później inne cykle z muzycznymi portretami zwierząt w zoo i cyrkowych postaci, zapraszając do napisania akompaniamentu Romualda Twardowskiego i Józefa Rychlika. Z powodzeniem pisał też na skrzypce solo. Niektóre z jego prostych i przyjemnych utworków weszły w skład Skrzypcowego ABC. Inne, trudniejsze i wirtuozowskie Etiudy-Kaprysy, stanowią studia polifonii, gry détaché czy zmiany pozycji, przy czym – jak pisała Kaja Danczowska – „nie znudzą nikogo […]. Są to krótkie, pełne uroku, prawdziwie skrzypcowe arcydziełka”. Wyjątkową propozycję stanowi również zbiór Kolęd i pastorałek. Znane każdemu melodie znalazły tam świeże, wirtuozowskie opracowanie, które jednocześnie podkreśla skryte w nich tradycyjne piękno.
Urokliwe miniatury zawarte w Ptaszarni można wykonać wraz z con.sol.lą – aplikacją Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. To łatwe w obsłudze narzędzie jest nieocenioną pomocą w przygotowaniu zarówno solisty, jak i akompaniatora. Możliwość wyciszenia wybranego głosu umożliwia przygotowanie do ćwiczenia w duecie, co z pewnością skróci czas potrzebny na dopracowanie utworu oraz podniesie jakość wykonania, dając satysfakcję i radość z interpretacji.
Przypominamy, że materiały nutowe można znaleźć także w aplikacji nkoda. Są tam dostępne nie tylko autorskie utwory Antoniego Cofaika, jak i opracowania znanych i grywanych kompozycji. Wystarczy kilka kliknięć, by mieć dostęp do całej gamy utworów Kompozytora miesiąca i innych twórców związanych z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Autorką artykułu o Antonim Cofaliku jest Karolina Dąbek.
Najczęściej czytane:
W niedzielny poranek 21 grudnia, chwilę przed godziną dziewiątą, z Krakowa wyruszył Pociąg Wypełniony Muzyką, inaugurując ogólnopolską akcję Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Jubileuszowy pociąg zakończył w wielkim stylu całoroczne obchody 80-lecia oficyny.
Od osiemdziesięciu lat Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej na świecie. Jubileuszowy rok 2025 obfitował w huczne wydarzenia, premiery i projekty realizowane zarówno w kraju, jak i za granicą. Od nowych publikacji nutowych i książkowych, przez wydawnictwa płytowe i zasoby cyfrowe, po koncerty, edukację i międzynarodowe współprace – PWM z dumą podsumowuje dwanaście miesięcy intensywnej działalności.
Z początkiem nowego roku Polskie Wydawnictwo Muzyczne rozpocznie kolejny etap dynamicznego rozwoju, przenosząc swoje krakowskie biuro, mieszczące się od 1952 roku przy alei Krasińskiego 11a, do tymczasowego budynku K1, potocznie nazywanego „Błękitkiem” i znajdującego się przy alei Pokoju 1 (obok Ronda Grzegórzeckiego). W związku z planowanymi pracami księgarnia stacjonarna przy alei Krasińskiego 11a zostanie 23 grudnia czasowo zamknięta. Zachęcamy do zapoznania się z ofertą świątecznej wyprzedaży, która potrwa w księgarni przy alei Krasińskiego 11a od 19 do 23 grudnia. To znakomita okazja by skorzystać z wyjątkowych – bo sięgających 70%! – rabatów!
Nieukończony Koncert fortepianowy, niewydany mazurek, zniszczone Concertino... Kompozytorskie szkice Karola Szymanowskiego to cenne źródło dla muzykologów badających jego język muzyczny i proces twórczy – ale czy jest dla nich miejsce także w życiu koncertowym? W tej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się nie pojedynczemu dziełu, lecz zbiorowi utworów – niedokończonych, nieznanych oraz zrekonstruowanych.
24 preludia i improwizacje na fortepian Piotra Orzechowskiego (aka Pianohooligan) to najnowsza publikacja nutowa Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, przeznaczona dla średniozaawansowanych i zaawansowanych wykonawców. Zawarty w niej cykl utworów to zapis solowej praktyki improwizacyjnej oryginalnego i bezkompromisowego kompozytora oraz pianisty–wirtuoza.
Wielki finał Jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego! W Centrum św. Jana w Gdańsku (ul. Świętojańska 50) w przedświąteczną niedzielę, 21 grudnia o godzinie 20.00, wystąpią Adam Bałdych (skrzypce renesansowe) i Michał Górczyński (klarnet kontrabasowy) oraz Ensemble Peregrina w składzie: Agnieszka Budzińska-Bennett (śpiew i harfa), Hanna Järveläinen (śpiew), Eve Kopli (śpiew) i Karin Weston (śpiew). W programie wieczoru zabrzmią kompozycje zainspirowane najcenniejszymi rękopisami średniowiecznej muzyki polskiej w niezwykłej jazzowej reinterpretacji. Koncert stanowi uroczyste zwieńczenie wyjątkowej podróży specjalnego Pociągu Wypełnionego Muzyką.
Wsiądź do najbardziej muzycznego pociągu w Polsce! 21 grudnia 2025 ze stacji Kraków Główny odjedzie jubileuszowy Pociąg Wypełniony Muzyką. Na pokład zaprasza Polskie Wydawnictwo Muzyczne, które w tym roku świętuje 80-lecie swojej działalności.
Polska muzyka współczesna to żywe świadectwo budowania kulturalnego dziedzictwa, twórczość różnorodna, ciekawa, innowacyjna, niezwykle potrzebna w rozwoju estetycznym najmłodszych i wartościowa w poszerzaniu muzycznych horyzontów. Dlatego Polskie Wydawnictwo Muzyczne w roku 80-lecia istnienia postanowiło zainicjować nową serię nutową – „Kompozytorzy Młodym”.
Liryka wokalna Zygmunta Mycielskiego - kompozytora, pisarza i intelektualisty, napisana do wierszy między innymi Cypriana Kamila Norwida, Jarosława Iwaszkiewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta po raz pierwszy w komplecie, na dwóch płytach. Pieśni wykonują: Joanna Freszel, Bartłomiej Kominek, Tomasz Konieczny i Lech Napierała. Od dziś album dostępny jest w serwisach streamingowych i w najlepszych sklepach muzycznych.
Cykl, w którym zaglądamy do pracowni kompozytorów związanych z naszym Wydawcnictwem i sprawdzamy, co trzymają na swoich biurkach, zamyka jedna z najważniejszych postaci polskiej muzyki — Elżbieta Sikora. Kompozytorka tworzy muzykę elektroakustyczną, symfoniczną, kameralną, instrumentalną, wokalno-instrumentalną, filmową, teatralną, baletową, a także operową. Jej utwory były wykonywane na wielu prestiżowych festiwalach w Polsce i za granicą.
