PWM

Szukaj
Zaawansowane
Rzeczpospolita Polska
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
biuletyn informacji publicznej

Aktualności

Karol Szymanowski bohaterem słuchowiska w reżyserii Mateusza Pakuły. Premiera radiowa już w czerwcu.

2025-05-26

Fascynujący bohater, śmiała koncepcja, wreszcie znakomita obsada aktorska – Król Narcyz to nieszablonowy format opowieści o najsłynniejszym kompozytorze muzyki polskiej początków XX wieku. Wspólna produkcja Polskiego Wydawnictwa Muzycznego i Radia Kraków zgromadziła cenionych realizatorów i aktorów teatralnych, którzy wykreowali świat Karola Szymanowskiego oraz jego bliskich. Emisja na antenie Radia Kraków w kolejne poniedziałki o godzinie 21.05, począwszy od 2 czerwca br.

 

 

Objęcie ogromu i wielowątkowości postaci Szymanowskiego w zaledwie pięciu radiowych odcinkach to nie lada wyzwanie. Podjął się go Mateusz Pakuła – uznany i wielokrotnie nagradzany pisarz, reżyser, autor kilkudziesięciu sztuk teatralnych, dramaturg, adaptator i twórca słuchowisk radiowych. Jego realizacja teatralna wyreżyserowana na podstawie własnej książki Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję została okrzyknięta najważniejszym spektaklem ostatnich sezonów i zdobyła do tej pory dwadzieścia pięć nagród – zespołowych i indywidualnych.

 

Pięć światów Karola Szymanowskiego

Inspiracją i tekstem źródłowym słuchowiska stał się dla Pakuły Uwodziciel. Rzecz o Karolu Szymanowskim – głośna książka Danuty Gwizdalanki, wydana przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w 2021 roku. Narrację skonstruował wokół pięciu tematów – pięciu światów kompozytora, znamiennych dla pełnego ukazania obrazu autora Króla Rogera. Król Narcyz to opowieść o muzyce, ale przede wszystkim o życiu Szymanowskiego. W radiowej opowieści otaczają go bliscy i przyjaciele, fanki i kochankowie, znajomi z Zakopanego. A wśród nich odnaleźć można największe postaci polskiej kultury: Witkacy, Iwaszkiewicz, Chwistek, Boy-Żeleński, Makuszyński.

 



Tytuł słuchowiska to ukłon w kierunku skomponowanego przez Szymanowskiego w 1915 roku Narcyza, należącego do zbioru Mity. Utwór wywarł silny wpływ na Pakule, towarzysząc mu podczas poznawania kompozytora i tworzenia scenariusza. Reżyser wspomina, że to właśnie w nim widzi esencję muzyki Szymanowskiego. Dzieło odnalazło się także w warstwie muzycznej słuchowiska, za którą odpowiedzialny jest Antonis Skolias – związany z teatrem kompozytor i producent muzyczny. Wykorzystując i przetwarzając utwory Szymanowskiego – w całościach, jak i we fragmentach – stworzył organiczne tło dla rozgrywającej się akcji.


Na wyróżnienie zasługuje obsada słuchowiska. W pięciu fabularyzowanych odcinkach zabrzmią głosy aż 16 aktorów wcielających się w historyczne postacie związane z Szymanowskim. W roli tytułowej wystąpi Szymon Czacki – aktor Narodowego Starego Teatru. Towarzyszyć mu będą aktorki i aktorzy Narodowego Starego Teatru, Teatru im. Słowackiego, Teatru Ludowego. Na antenę radiową powróci po ośmiu latach nieobecności Jan Peszek – w roli bliskiego Szymanowskiemu Jarosława Iwaszkiewicza będącego jednocześnie narratorem dzieła.


Na początku była książka


W publikacji Uwodziciel Danuta Gwizdalanka z detektywistycznym zacięciem przygląda się Szymanowskiemu. Sięga po bogatą korespondencję, liczne wspomnienia, dokumenty z epoki. Twórcę Harnasi przedstawia bez brązowienia, pokazując jego pełnokrwistość. Pisze o człowieku z wadami i zaletami, problemami i sukcesami, namiętnościami i antypatiami. Z książki wyłania się obraz człowieka świadomego swego geniuszu, przygniecionego tym, że wyprzedza swą epokę, wewnętrznie rozdartego zarówno ze względu na swą homoseksualność, jak i życie na krawędzi w bohemicznych miazmatach, kapryśnego i o niedopartym uroku równocześnie. Był kochany i wielbiony, lecz zawsze czuł niedosyt adoracji, ciągle skarżył się na swoje zdrowie i brak pieniędzy, a rozrzutnie szafował jednym i drugim.

 



KRÓL NARCYZ. SŁUCHOWISKO O KAROLU SZYMANOWSKIM NA PODSTAWIE KSIĄŻKI DANUTY GWIZDALANKI UWODZICIEL.

Scenariusz i reżyseria: Mateusz Pakuła
Adaptacje muzyczne i produkcja muzyczna: Antonis Skolias
W słuchowisku wystąpili:
SZYMANOWSKI – Szymon Czacki
IWASZKIEWICZ – Jan Peszek
WITKACY – Michał Majnicz
MAMUSIA – Anna Tomaszewska
KOCHANEK 1 (EDEK) – Łukasz Stawarczyk
KOCHANEK 2 (CUVELIER) – Piotr Franasowicz
KOCHANEK 3 (SPIESS) – Maciej Półtorak
GĄSIENICA-ROJ – Zuzanna Skolias-Pakuła
STRYJEŃSKA – Katarzyna Zawiślak-Dolny
CHWISTEK – Roman Gancarczyk
BOY – Piotr Pilitowski
KORNEL MAKUSZYŃSKI – Mateusz Janicki
SIOSTRZENICA – Anna Paruszyńska-Czacka
RUBINSTEIN – Daniel Malchar
ALINA – Wanda Skorny-Roszkowska
LEONIA – Martyna Krzysztofik

Realizacja radiowa: Grzegorz Dąbek
Opieka redakcyjna: Justyna Nowicka
Gdzie i kiedy słuchać? Na antenie Radia Kraków w każdy poniedziałek czerwca o godzinie 21.05.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.


 

Najczęściej czytane:

Ostatni polski romantyk? Tadeusz Baird oczami Rafała Augustyna

Głęboko zakorzeniony w tradycji, nie uciekał od nowinek muzycznych. Kompozytor, pedagog, twórca życia kulturalnego, a prywatnie – miłośnik motoryzacji. Tadeusz Baird to bohater napisanej przez Rafała Augustyna najnowszej książki z serii „Małe Monografie” Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Publikacja już dziś trafia na księgarniane półki.


Polscy Kompozytorzy Dzieciom: Wanda Chmielowska

Od początku istnienia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, serie pedagogiczne stanowiły istotną i liczną grupę powstających publikacji. Z okazji 80 lat istnienia PWM-u, powstał cykl artykułów Polscy Kompozytorzy Dzieciom, zadedykowany twórcom, którzy część swojej pracy artystycznej poświęcili adeptom sztuki muzycznej.

Poland Business Run 2025. Pobiegliśmy!

Aż 4 drużyny z Polskiego Wydawnictwa Muzycznego wzięły udział w tegorocznej edycji Poland Business Run. To największa charytatywna sztafeta biznesowa w Polsce! 

Kompozytor miesiąca: Paweł Łukaszewski i jego #biurkokompozytora

Paweł Łukaszewski prowadzi szeroko zakrojoną działalność artystyczną: jest wszechstronnym kompozytorem, dyrygentem, wykładowcą akademickim i animatorem życia muzycznego. Jego dzieła wykonują renomowane zespoły w Europie, Stanach Zjednoczonych, czy Kanadzie. We wrześniu, w ramach akcji Kompozytor miesiąca, zaglądamy do jego pracowni, by przyjrzeć się pracy i miejscu, w którym zazwyczaj komponuje.

Carillony zawsze współczesne. Premiera albumu CONTEMPORARY CARILLON II (ANA 039)

Carillon to instrument wpisany w audiosferę Gdańska od wielu wieków. Dziś przeżywa swój renesans. Dzięki corocznym premierom nowych utworów skomponowanych na dwa miejskie zestawy dzwonów oraz nagraniom rejestrującym te dzieła na płytach, carillony są na nowo odkrywane dla muzyki współczesnej. I tę właśnie twórczość, napisaną na zamówienie Miasta Gdańska oraz Muzeum Gdańska w latach 2022-2024 zarejestrowano na albumie wytwórni płytowej ANAKLASIS, który dziś trafia do sprzedaży w najlepszych sklepach muzycznych.

Siła prawykonań w polskiej muzyce najnowszej

To rekordowy miesiąc pod względem liczby prawykonań z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ostatnim czasie! We wrześniu usłyszymy aż 16 kompozycji: nowych, po raz pierwszy granych w Polsce lub w zupełnie nowej szacie instrumentalnej. Polska muzyka najnowsza zabrzmi w Gdańsku, Warszawie, Katowicach, Wrocławiu oraz Strasburgu.

Zapisz się na Kurs Edytorstwa Muzycznego!

Polskie Wydawnictwo Muzyczne serdecznie zaprasza na kolejną edycję seminarium „Kurs Edytorstwa Muzycznego”. Zajęcia odbywają się online, planowane są też zjazdy stacjonarne. Nabór trwa do 14 września.

„Ideofonie” Marty Mołodyńskiej-Wheeler już w sprzedaży

Ideofonie na fortepian Marty Mołodyńskiej-Wheeler to zbiór utworów klasycznych, lecz wzbogaconych o fragmenty improwizowane – wykonawca może stworzyć własną linię melodyczną do gotowego akompaniamentu lewej ręki.

22. Dzień Edukacji Muzycznej: widzimy się w Poznaniu!

Już po raz 22. zapraszamy nauczycieli szkół muzycznych na Dzień Edukacji Muzycznej – wydarzenie, które na stałe wpisało się w kalendarz szkolny i akademicki polskiego środowiska muzycznego.

Muzyka zostaje w Rynku. Już wkrótce otwarcie koncertowej kluboksięgarni PWM

Świetne wieści dla melomanów w Krakowie: jeszcze tej jesieni na kulturalnej mapie miasta pojawi się nowa, wyjątkowa przestrzeń. To UNA – kluboksięgarnia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.