Aktualności
Karol Szymanowski bohaterem słuchowiska w reżyserii Mateusza Pakuły. Premiera radiowa już w czerwcu.
2025-05-26
Fascynujący bohater, śmiała koncepcja, wreszcie znakomita obsada aktorska – Król Narcyz to nieszablonowy format opowieści o najsłynniejszym kompozytorze muzyki polskiej początków XX wieku. Wspólna produkcja Polskiego Wydawnictwa Muzycznego i Radia Kraków zgromadziła cenionych realizatorów i aktorów teatralnych, którzy wykreowali świat Karola Szymanowskiego oraz jego bliskich. Emisja na antenie Radia Kraków w kolejne poniedziałki o godzinie 21.05, począwszy od 2 czerwca br.
Objęcie ogromu i wielowątkowości postaci Szymanowskiego w zaledwie pięciu radiowych odcinkach to nie lada wyzwanie. Podjął się go Mateusz Pakuła – uznany i wielokrotnie nagradzany pisarz, reżyser, autor kilkudziesięciu sztuk teatralnych, dramaturg, adaptator i twórca słuchowisk radiowych. Jego realizacja teatralna wyreżyserowana na podstawie własnej książki Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję została okrzyknięta najważniejszym spektaklem ostatnich sezonów i zdobyła do tej pory dwadzieścia pięć nagród – zespołowych i indywidualnych.
Pięć światów Karola Szymanowskiego
Inspiracją i tekstem źródłowym słuchowiska stał się dla Pakuły Uwodziciel. Rzecz o Karolu Szymanowskim – głośna książka Danuty Gwizdalanki, wydana przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w 2021 roku. Narrację skonstruował wokół pięciu tematów – pięciu światów kompozytora, znamiennych dla pełnego ukazania obrazu autora Króla Rogera. Król Narcyz to opowieść o muzyce, ale przede wszystkim o życiu Szymanowskiego. W radiowej opowieści otaczają go bliscy i przyjaciele, fanki i kochankowie, znajomi z Zakopanego. A wśród nich odnaleźć można największe postaci polskiej kultury: Witkacy, Iwaszkiewicz, Chwistek, Boy-Żeleński, Makuszyński.
Tytuł słuchowiska to ukłon w kierunku skomponowanego przez Szymanowskiego w 1915 roku Narcyza, należącego do zbioru Mity. Utwór wywarł silny wpływ na Pakule, towarzysząc mu podczas poznawania kompozytora i tworzenia scenariusza. Reżyser wspomina, że to właśnie w nim widzi esencję muzyki Szymanowskiego. Dzieło odnalazło się także w warstwie muzycznej słuchowiska, za którą odpowiedzialny jest Antonis Skolias – związany z teatrem kompozytor i producent muzyczny. Wykorzystując i przetwarzając utwory Szymanowskiego – w całościach, jak i we fragmentach – stworzył organiczne tło dla rozgrywającej się akcji.
Na wyróżnienie zasługuje obsada słuchowiska. W pięciu fabularyzowanych odcinkach zabrzmią głosy aż 16 aktorów wcielających się w historyczne postacie związane z Szymanowskim. W roli tytułowej wystąpi Szymon Czacki – aktor Narodowego Starego Teatru. Towarzyszyć mu będą aktorki i aktorzy Narodowego Starego Teatru, Teatru im. Słowackiego, Teatru Ludowego. Na antenę radiową powróci po ośmiu latach nieobecności Jan Peszek – w roli bliskiego Szymanowskiemu Jarosława Iwaszkiewicza będącego jednocześnie narratorem dzieła.
Na początku była książka
W publikacji Uwodziciel Danuta Gwizdalanka z detektywistycznym zacięciem przygląda się Szymanowskiemu. Sięga po bogatą korespondencję, liczne wspomnienia, dokumenty z epoki. Twórcę Harnasi przedstawia bez brązowienia, pokazując jego pełnokrwistość. Pisze o człowieku z wadami i zaletami, problemami i sukcesami, namiętnościami i antypatiami. Z książki wyłania się obraz człowieka świadomego swego geniuszu, przygniecionego tym, że wyprzedza swą epokę, wewnętrznie rozdartego zarówno ze względu na swą homoseksualność, jak i życie na krawędzi w bohemicznych miazmatach, kapryśnego i o niedopartym uroku równocześnie. Był kochany i wielbiony, lecz zawsze czuł niedosyt adoracji, ciągle skarżył się na swoje zdrowie i brak pieniędzy, a rozrzutnie szafował jednym i drugim.
KRÓL NARCYZ. SŁUCHOWISKO O KAROLU SZYMANOWSKIM NA PODSTAWIE KSIĄŻKI DANUTY GWIZDALANKI UWODZICIEL.
Scenariusz i reżyseria: Mateusz Pakuła
Adaptacje muzyczne i produkcja muzyczna: Antonis Skolias
W słuchowisku wystąpili:
SZYMANOWSKI – Szymon Czacki
IWASZKIEWICZ – Jan Peszek
WITKACY – Michał Majnicz
MAMUSIA – Anna Tomaszewska
KOCHANEK 1 (EDEK) – Łukasz Stawarczyk
KOCHANEK 2 (CUVELIER) – Piotr Franasowicz
KOCHANEK 3 (SPIESS) – Maciej Półtorak
GĄSIENICA-ROJ – Zuzanna Skolias-Pakuła
STRYJEŃSKA – Katarzyna Zawiślak-Dolny
CHWISTEK – Roman Gancarczyk
BOY – Piotr Pilitowski
KORNEL MAKUSZYŃSKI – Mateusz Janicki
SIOSTRZENICA – Anna Paruszyńska-Czacka
RUBINSTEIN – Daniel Malchar
ALINA – Wanda Skorny-Roszkowska
LEONIA – Martyna Krzysztofik
Realizacja radiowa: Grzegorz Dąbek
Opieka redakcyjna: Justyna Nowicka
Gdzie i kiedy słuchać? Na antenie Radia Kraków w każdy poniedziałek czerwca o godzinie 21.05.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Najczęściej czytane:
Wsiądź do najbardziej muzycznego pociągu w Polsce! 21 grudnia 2025 ze stacji Kraków Główny odjedzie jubileuszowy Pociąg Wypełniony Muzyką. Na pokład zaprasza Polskie Wydawnictwo Muzyczne, które w tym roku świętuje 80-lecie swojej działalności.
Polska muzyka współczesna to żywe świadectwo budowania kulturalnego dziedzictwa, twórczość różnorodna, ciekawa, innowacyjna, niezwykle potrzebna w rozwoju estetycznym najmłodszych i wartościowa w poszerzaniu muzycznych horyzontów. Dlatego Polskie Wydawnictwo Muzyczne w roku 80-lecia istnienia postanowiło zainicjować nową serię nutową – „Kompozytorzy Młodym”.
Liryka wokalna Zygmunta Mycielskiego - kompozytora, pisarza i intelektualisty, napisana do wierszy między innymi Cypriana Kamila Norwida, Jarosława Iwaszkiewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta po raz pierwszy w komplecie, na dwóch płytach. Pieśni wykonują: Joanna Freszel, Bartłomiej Kominek, Tomasz Konieczny i Lech Napierała. Od dziś album dostępny jest w serwisach streamingowych i w najlepszych sklepach muzycznych.
Cykl, w którym zaglądamy do pracowni kompozytorów związanych z naszym Wydawcnictwem i sprawdzamy, co trzymają na swoich biurkach, zamyka jedna z najważniejszych postaci polskiej muzyki — Elżbieta Sikora. Kompozytorka tworzy muzykę elektroakustyczną, symfoniczną, kameralną, instrumentalną, wokalno-instrumentalną, filmową, teatralną, baletową, a także operową. Jej utwory były wykonywane na wielu prestiżowych festiwalach w Polsce i za granicą.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne przedstawiło swoją działalność podczas konferencji Instytutu Polskiego w Rzymie pt. „Musica e Memoria: 1945-2025. Tra reminiscenze e nuove prospettive/Muzyka i pamięć 1945-2025. Reminiscencje i nowe perspektywy”.
Dziś, 2 grudnia, rozpoczyna się osiemnasta odsłona jednego z najbardziej prestiżowych europejskich konkursów dyrygenckich: Donatella Flick – London Symphony Orchestra Conducting Competition. W bogatym przekroju repertuarowym jako utwór obowiązkowy znalazł się także Koncert na orkiestrę smyczkową Grażyny Bacewicz.
3 miasta, blisko 40 wydarzeń, koncertów, spotkań i warsztatów edukacyjnych, ponad 800 wykonawców, dzieła 38 kompozytorów związanych z PWM, 1 statuetka „Koryfeusz Muzyki Polskiej” oraz tysiące melomanów w salach koncertowych, miejskiej sonosferze i na radiowej antenie. Polskie Wydawnictwo Muzyczne uczciło 80-lecie swojej działalności wyjątkowym cyklem „Muzyczne spotkania”. Całoroczne obchody jubileuszu Oficyny zwieńczył uroczysty koncert w Filharmonii Krakowskiej z udziałem Laureatki IV Nagrody XIX Konkursu Chopinowskiego Tianyao Lyu.
Refleksje i mistyka nad różnymi obszarami życia to wątki towarzyszące utworom, których prawykonania odbędą się w grudniu. Nowych dzieł kompozytorów współpracujących z Polskim Wydawnictwem Muzycznym będzie można posłuchać w Katowicach oraz Bydgoszczy.
Już 7 grudnia w Studiu S1 w Warszawie specjalnym koncertem swoje osiemdziesiąte urodziny będzie obchodził „Ruch Muzyczny” – najstarsze czasopismo o muzyce klasycznej w Polsce. W programie znajdą się m.in. kompozycje dawnych, legendarnych redaktorów naczelnych – Stefana Kisielewskiego i Zygmunta Mycielskiego
Dziedzictwo muzyczne w nowym formacie — prezentacja portalu Polska Biblioteka Muzyczna podczas XVI Ogólnopolskiej Konferencji Bibliotekarzy Muzycznych pod hasłem "Muzykalia w zmieniającym się otoczeniu bibliotecznym – integracja, współpraca, harmonia".
