Aktualności
MARZEC: małe ojczyzny
2022-03-30
Polska to dziś kraj dość jednorodny pod względem etnicznym, ale wciąż żywe są regionalne tradycje. Od czasów Chopina tożsamość polskiej muzyki klasycznej związana była z folklorem. Tym wyróżniały się dziewiętnastowieczne „szkoły narodowe”, także polska, pielęgnowana przez kompozytorów epoki romantyzmu i ich epigonów.
Nowego ducha tchnął w muzyczny folkloryzm Karol Szymanowski, który, idąc tropem Chopinowskich przeczuć, zauważył, że „na ludowo” można nie tylko malować powierzchowne brzmienie dzieła, ale dzięki głębokiej analizie prawideł tradycji wykorzystywać je przy budowaniu nowoczesnych struktur dźwiękowych. Jego śladem szli młodsi: Lutosławski, Mycielski, Bacewicz czy Górecki. Dla wielu kompozytorów folkloryzm i oparta na nim twórczość edukacyjna stanowiły ucieczkę od socrealizmu w mrocznych stalinowskich czasach.
Grafika: Dobry Skład
To już historia. Dziś pozostaje to, co nie przemija: swoisty koloryt polskiej muzyki, nie dający się podrobić i nieporównywalny z innymi. Motywy ludowe można znaleźć nawet w twórczości jednego z najwybitniejszych i najradykalniejszych kompozytorów awangardy, Witolda Szalonka! Ale wiejska tradycja to tylko jedno z możliwych obliczy regionalnej tożsamości. Zaświadcza o tym nowoczesna „muzyka miasta” Andrzeja Krzanowskiego, zakorzeniona w polskim, a niegdyś wielokulturowym Wrocławiu, oraz wiele innych barwnych elementów polskiej układanki.
Adam Suprynowicz
Propozycje utworów z katalogu PWM
Tadeusz Jarecki (1889–1955), Symfonia krakowska (1932), 25'
Andrzej Krzanowski (1951–1990), Canti di Wratislavia (1976), 15'
Witold Maliszewski (1873–1939), Fantazja kujawska (1928), 16'
Zygmunt Mycielski (1907–1987), Uwertura śląska (1948), 10'
Piotr Perkowski (1901–1990), Szkice toruńskie (1938/1971), 20'
Kazimierz Sikorski (1895–1986), Suita z Istebnej (1948), 10'
Witold Szalonek (1927–2001), Suita kurpiowska (1955), 15'
Najczęściej czytane:
Z okazji jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, zasłużeni pracownicy Oficyny oraz związani z nią autorzy i przedstawiciele polskiego środowiska muzycznego zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi. Samo wydawnictwo otrzymało też Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
I Koncert fortepianowy e-moll op. 11 w rzeczywistości powstał kilka miesięcy po II Koncercie f-moll op. 21; „zamieniona” opusowa numeracja wynika z dat wydań obu utworów. Dziś pochylimy się nad późniejszym z tych dwóch z dzieł, dojrzalszym i kreślonym pewniejszą ręką. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się koncertowym programom, sztambuchowym wyznaniom i pożegnaniu z Ojczyzną.
Choć o życiu i twórczości Fryderyka Chopina napisano już niemal wszystko, jego dwie podróże do Brytanii wciąż pozostają mało znanym epizodem biografii. Książka Petera Willisa „Chopin w Brytanii” rzuca nowe światło na ten fragment życia kompozytora, wypełniając lukę w dotychczasowych badaniach. Teraz nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego ukazuje się po raz pierwszy w polskim tłumaczeniu.
Problemy z librettem, kolejne niezrealizowane premiery, konflikt z Londynem i wreszcie zaginięcie partytury – Philaenis, pierwsza opera Romana Statkowskiego, zdawała się nie mieć szczęścia… W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się zrządzeniom losu, Pyrrusowym zwycięstwom i długiej drodze na Parnas.
12 listopada 2025 roku przypada setna rocznica śmierci Romana Statkowskiego – polskiego kompozytora nurtu późnoromantycznego i pedagoga, ucznia m.in. Władysława Żeleńskiego, Nikołaja Sołowiowa i Antona Rubinsteina, a (wedle niektórych źródeł) także Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Ciekawy wybór twórczości fortepianowej tego kompozytora, nową instrumentację jego opery Philaenis oraz album z jazzowymi impresjami inspirowanymi operą Maria można znaleźć w katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Marcel Chyrzyński tworzy muzykę akustyczną, elektroakustyczną i elektroniczną. Jest również twórcą muzyki do spektakli teatralnych – jego zainteresowania skierowane są głównie na teatr współczesny. W listopadzie jest naszym Kompozytorem Miesiąca i uchyla drzwi do swojej pracowni, w której odnajdziemy m.in. partytury najnowszych utworów, niezwykłe kolekcje japońskich drzeworytów, czy imponujący zestaw… fajek.
Dorian Gray – operowa odsłona jedynej powieści Oscara Wilde’a na scenie Teatru Wielkiego w Poznaniu. Niewinność i niczym nieskażone piękno w pułapce kultu młodości w operze skomponowanej przez Elżbietę Sikorę i w inscenizacji Davida Pountneya. Za pulpitem dyrygenckim maestro Jacek Kaspszyk.
Za Wydarzenie roku uznano Muzyczne Spotkania z okazji 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Narodowym Forum Muzyki – za dwudniowe święto polskiej muzyki we Wrocławiu, które zgromadziło liczną publiczność i ponad pięciuset wykonawców podczas 34 koncertów, warsztatów i spotkań.
7 dni, 7 koncertów w Studiu im. Romany Bobrowskiej Radia Kraków, w tym 6 w formule recitali fortepianowych. 7 nowych programów zbudowanych wokół twórczości wybitnych kompozytorek i kompozytorów XX oraz XXI wieku. Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wytwórnia ANAKLASIS i Radio Kraków zapraszają na drugą odsłonę cyklu koncertów ANAKLASIS NA FALI 2.0, która odbędzie się 24–30 listopada 2025 r.
Polska muzyka najnowsza zabrzmi w przedostatnim miesiącu 2025 roku w Warszawie, Krakowie, Łodzi i Katowicach. Usłyszymy kompozycje Marcela Chyrzyńskiego, Wojciecha Widłaka, Pawła Malinowskiego, Aleksandra Lasonia, Krzysztofa Wołka, Hanny Kulenty, Pawła Hendricha oraz Zbigniewa Bargielskiego. Szczególna prapremiera szykuje się także w Poznaniu, gdzie zobaczymy i usłyszymy najnowszą operę Elżbiety Sikory. Tych premier nie można przegapić!
