Aktualności
LIPIEC: operomania
2022-07-26
Długotrwała pandemia pobudziła dyskusję o przyszłości opery. Czy kosztowny model działania teatrów operowych się utrzyma?
Zamknięcie na cztery spusty Metropolitan Opera pokazało, co może nas czekać, kiedy powierzymy kulturę niewidzialnej ręce rynku. Ale i suto dotowane europejskie domy operowe zaczęły zastanawiać się nad modelem działania. Popularność streamingów daje do myślenia – czy nie tędy droga do proponowania słuchaczom mniej ogranego repertuaru? W ten sposób mógłby on dotrzeć do tych, którzy na niego czekają.
Odkąd tylko powstawały polskie opery, chętnie je wystawiano. Ostatnio trochę ich brakuje, a przecież publiczność ceniła dowcipnego Kynologa w rozterce Henryka Czyża czy Manekiny Zbigniewa Rudzińskiego. O arcydziełach Krzysztofa Pendereckiego nie wspominając – ale czy przystępna, płynąca szeroką falą muzyka Eugeniusza Knapika miała tak szeroki odbiór, na jaki zasługuje? Do starszych dzieł, które czasem trudno wystawiać w oryginalnych wersjach, można też wracać w wykonaniach koncertowych. Moniuszkę, oczywiście, kochamy, ale nie musimy ograniczać się tylko do jego dzieł. Sukcesy, jakimi cieszyły się w ostatnich latach wznowienie Goplany Władysława Żeleńskiego czy premiery najnowszych dzieł Aleksandra Nowaka, pisanych z Olgą Tokarczuk i Szczepanem Twardochem, a także słynna Czarodziejska góra Pawła Mykietyna, dowodzą niezbicie, że dobra polska opera ma swoją publiczność!
Adam Suprynowicz

Grafika: Dobry Skład
Propozycje utworów z katalogu PWM
Henryk Czyż (1923–2003), Kynolog w rozterce, opera komiczna w 1 akcie (1965), 70'
Stanisław Duniecki (1839–1870), Paziowie królowej Marysieńki, opera komiczna w 2 aktach (1864/1953), 70'
Eugeniusz Knapik (1951), Moby Dick, opera-misterium w 4 aktach (2010), 150'
Karol Kurpiński (1785–1857), Leśniczy w Kozienickiej Puszczy, opera komiczna w 1 akcie (1821), 73'
Bernadetta Matuszczak (1931), Julia i Romeo, opera kameralna w 5 scenach (1967), 60'
Zbigniew Rudziński (1935), Manekiny, opera kameralna w 1 akcie (1981), 85'
Józef Świder (1930–2014), Magnus, opera w 3 aktach (1970), 130'
Najczęściej czytane:
Z okazji jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, zasłużeni pracownicy Oficyny oraz związani z nią autorzy i przedstawiciele polskiego środowiska muzycznego zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi. Samo wydawnictwo otrzymało też Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
I Koncert fortepianowy e-moll op. 11 w rzeczywistości powstał kilka miesięcy po II Koncercie f-moll op. 21; „zamieniona” opusowa numeracja wynika z dat wydań obu utworów. Dziś pochylimy się nad późniejszym z tych dwóch z dzieł, dojrzalszym i kreślonym pewniejszą ręką. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się koncertowym programom, sztambuchowym wyznaniom i pożegnaniu z Ojczyzną.
Choć o życiu i twórczości Fryderyka Chopina napisano już niemal wszystko, jego dwie podróże do Brytanii wciąż pozostają mało znanym epizodem biografii. Książka Petera Willisa „Chopin w Brytanii” rzuca nowe światło na ten fragment życia kompozytora, wypełniając lukę w dotychczasowych badaniach. Teraz nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego ukazuje się po raz pierwszy w polskim tłumaczeniu.
Problemy z librettem, kolejne niezrealizowane premiery, konflikt z Londynem i wreszcie zaginięcie partytury – Philaenis, pierwsza opera Romana Statkowskiego, zdawała się nie mieć szczęścia… W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się zrządzeniom losu, Pyrrusowym zwycięstwom i długiej drodze na Parnas.
12 listopada 2025 roku przypada setna rocznica śmierci Romana Statkowskiego – polskiego kompozytora nurtu późnoromantycznego i pedagoga, ucznia m.in. Władysława Żeleńskiego, Nikołaja Sołowiowa i Antona Rubinsteina, a (wedle niektórych źródeł) także Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Ciekawy wybór twórczości fortepianowej tego kompozytora, nową instrumentację jego opery Philaenis oraz album z jazzowymi impresjami inspirowanymi operą Maria można znaleźć w katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Marcel Chyrzyński tworzy muzykę akustyczną, elektroakustyczną i elektroniczną. Jest również twórcą muzyki do spektakli teatralnych – jego zainteresowania skierowane są głównie na teatr współczesny. W listopadzie jest naszym Kompozytorem Miesiąca i uchyla drzwi do swojej pracowni, w której odnajdziemy m.in. partytury najnowszych utworów, niezwykłe kolekcje japońskich drzeworytów, czy imponujący zestaw… fajek.
Dorian Gray – operowa odsłona jedynej powieści Oscara Wilde’a na scenie Teatru Wielkiego w Poznaniu. Niewinność i niczym nieskażone piękno w pułapce kultu młodości w operze skomponowanej przez Elżbietę Sikorę i w inscenizacji Davida Pountneya. Za pulpitem dyrygenckim maestro Jacek Kaspszyk.
Za Wydarzenie roku uznano Muzyczne Spotkania z okazji 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Narodowym Forum Muzyki – za dwudniowe święto polskiej muzyki we Wrocławiu, które zgromadziło liczną publiczność i ponad pięciuset wykonawców podczas 34 koncertów, warsztatów i spotkań.
7 dni, 7 koncertów w Studiu im. Romany Bobrowskiej Radia Kraków, w tym 6 w formule recitali fortepianowych. 7 nowych programów zbudowanych wokół twórczości wybitnych kompozytorek i kompozytorów XX oraz XXI wieku. Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wytwórnia ANAKLASIS i Radio Kraków zapraszają na drugą odsłonę cyklu koncertów ANAKLASIS NA FALI 2.0, która odbędzie się 24–30 listopada 2025 r.
Polska muzyka najnowsza zabrzmi w przedostatnim miesiącu 2025 roku w Warszawie, Krakowie, Łodzi i Katowicach. Usłyszymy kompozycje Marcela Chyrzyńskiego, Wojciecha Widłaka, Pawła Malinowskiego, Aleksandra Lasonia, Krzysztofa Wołka, Hanny Kulenty, Pawła Hendricha oraz Zbigniewa Bargielskiego. Szczególna prapremiera szykuje się także w Poznaniu, gdzie zobaczymy i usłyszymy najnowszą operę Elżbiety Sikory. Tych premier nie można przegapić!