Aktualności
PAŹDZIERNIK: historia muzyką pisana
2022-10-26
Jak niemal każda dziedzina sztuki, muzyka przyswaja i przemienia emocje, napięcia, problemy współczesnych jej wydarzeń w dźwięki. Wskazuje miejsca wrażliwe. Wypowiada to, co w słowa ubrać trudno. Takie romantyczne rozumienie muzyki zakorzeniło się wśród polskich twórców. Tu jest miejsce zarówno na martyrologię, jak i na budowanie chwalebnej wizji przeszłości. Pielęgnowanie narodowych mitów i z nimi polemikę.
W muzyce odnaleźć można sens historii, którego często bezskutecznie poszukujemy w samych wydarzeniach. Jako element kultury muzyka nie tyle buduje wspólnotę – wiele razy przekonaliśmy się, że trudno coś takiego zadekretować, zresztą gusta i przekonania są różne – co pozwala się w niej odnaleźć, przeżyć emocje, a czasem wręcz nazwać je.
Polska historia jest bogata i w ramach jej upamiętniania warto sięgać nieco dalej niż po zawsze te same dzieła Chopina czy Góreckiego. Szczególnie ciekawy jest zasób dzieł powstałych dla uczczenia pięćsetlecia urodzin Mikołaja Kopernika i 430. rocznicy jego śmierci – utworów wchodzących niemal w wymiar kosmiczny powstało wtedy wiele i chyba niesłusznie później odłożono je na bok. W 2023 roku przypadnie kolejna okrągła rocznica – może warto przypomnieć sobie kilka ważnych utworów? To przecież historia, z której powinniśmy być dumni. Zarówno z nauki, jak i powstałej w związku z nią muzyki.
Adam Suprynowicz
Grafika: Dobry Skład
Propozycje utworów z katalogu PWM:
Edward Bury (1919–1995), Treny warszawskie (1975), 20'
Jan Fotek (1928–2015), Cantatina Copernicana (1973), 9'
Jan Krenz (1926–2020), Elegia katyńska (2009), 7'
Henryk Opieński (1870–1942), Zygmunt August i Barbara, poemat symfoniczny (1911), 17'
Ludomir Różycki (1883–1953), Stańczyk, scherzo symfoniczne (1900), 10'
Bolesław Szabelski (1896–1979), Mikołaj Kopernik, poemat symfoniczny (1975), 12'
Bolesław Woytowicz (1899–1980), Poemat żałobny – Józef Piłsudski in memoriam (1935), 25'
Najczęściej czytane:
Celne i bezkompromisowe komentarze w błyskotliwym stylu, czyli Roman Palester o muzyce, sztuce oraz literaturze. Ostatni tom trylogii „Pisma” trafił na półki księgarń. Zbiór myśli kompozytora i wieloletniego redaktora audycji kulturalnych Radia Wolna Europa to doskonała propozycja dla miłośników sztuki, będąc przyjemną, a równocześnie skłaniającą do refleksji lekturą.
Czy współczesny jazz i XV-wieczna polifonia mogą wypracować wspólny język muzyczny? LAETA MUNDUS to najnowszy album wytwórni ANAKLASIS, który splata ze sobą dwa – z pozoru niemożliwe do pogodzenia – światy, tworząc swoistą harmonię sfer. Premiera płyty połączona z koncertem z cyklu „ANAKLASIS na fali” już 12 grudnia.
Teatr Wielki w Poznaniu zaprasza 22 listopada na prapremierę opery Ślub z muzyką skomponowaną przez Zygmunta Krauze. Spektakl uświetniający 120-lecie urodzin oraz 55. rocznicę śmierci Witolda Gombrowicza, tuż po premierze zostanie zaprezentowany także w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
Elīna Garanča 15 listopada podczas otwarcia festiwalu Eufonie wystąpi w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Wydarzenie wpisuje się w festiwalowy nurt Wielkich Dzieł, który obejmuje wykonanie ważnych dla polskiej muzyki współczesnej kompozycji Krzysztofa Pendereckiego, Karola Szymanowskiego, Pawła Mykietyna oraz Pawła Szymańskiego i Joanny Wnuk-Nazarowej. Dwa ostatnie koncerty mają szczególnych charakter – jubileuszowy.
Listopadowa INTERAKCJA, piąta w tegorocznym cyklu Spółdzielni Muzycznej Contemporary Ensemble, zabrzmi dziełami twórców uznanych, mających bezsprzecznie swoje miejsce w historii muzyki. Zaproponujemy doświadczenie kameralistycznej claritas Pendereckiego, refleksyjnej brzmieniowej kruchości muzyki Andre oraz polskiej awangardy lat 50., reprezentowanej przez dzieło Góreckiego.
Czteropłytowe wydanie albumu z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza w sprzedaży już od 8 listopada. Wydawcą płyty jest wytwórnia płytowa ANAKLASIS. Premiera albumu odbędzie się 3 grudnia podczas Koncertu specjalnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ramach XII Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego w Filharmonii Śląskiej w Katowicach.
Konkurs pianistyczny „Muzyka z kraju Chopina (ChopinLand)” w Tokio dobiegł końca, a my poznaliśmy grono utalentowanych laureatów. Z japońskimi pianistami spotkaliśmy się przy polskiej muzyce już po raz trzeci. Z dużą satysfakcją obserwujemy nie tylko wzrost zainteresowania konkursem (z roku na rok wzrasta liczba uczestników), ale i repertuarem polskich kompozytorów innych niż Fryderyk Chopin.
Szósta edycja Eufonii otwiera nowy rozdział w historii tego festiwalu. Tegoroczna odsłona to wielkie dzieła, muzyka dawna i współczesna, eksperymenty, transformacje i nowoczesne interpretacje. Po raz pierwszy festiwal wykracza poza Warszawę – koncerty odbędą się w Krakowie, Lusławicach, Lublinie, Katowicach i Dębicy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia i współorganizatorem jednego z koncertów.
W tym miesiącu aż 7 różnorodnych utworów zabrzmi po raz pierwszy w Katowicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Jest w czym wybierać, gdyż przekrój gatunkowy jest wyjątkowo szeroki – od pełnych rozmachu oper, przez koncertujące dzieła orkiestrowe, po kameralistykę o różnorodnym obliczu i obsadzie.
Ceniony amerykańsko-kanadyjski jazzman Michael Bates ze swoim zespołem Acrobat i z udziałem Lutosławski Quartet wystąpią w Polsce podczas trzech listopadowych koncertów. W programie zabrzmi materiał nagrany przez muzyków na płycie METAMORPHOSES: VARIATIONS ON LUTOSŁAWSKI wydanej nakładem ANAKLASIS w serii REVISIONS.
Artyści z sukcesem prezentowali go już w Lincoln Center oraz Barbès Jazz Club w Nowym Jorku. Jesienią 2024 roku po raz pierwszy będziemy mieli okazję posłuchać ich na żywo w Polsce: 14.11 – Kraków, 15.11 – Lublin, 17.11 – Wrocław.
