Aktualności
Kompozytor miesiąca: muzyczna droga Grażyny Krzanowskiej
2022-09-16
Grażyna Krzanowska to kompozytorka, pedagog i spiritus movens wydarzeń kulturalnych. Choć życiowe okoliczności sprawiły, że w pewnym momencie pisanie muzyki zeszło na dalszy plan, to cały czas jej wyobraźnia kipi od pomysłów, a ręce zajęte są ich realizacją. Jesienny Festiwal Muzyczny Alkagran z międzynarodowym Konkursem Akordeonowym, Ogólnopolski Konkurs Solfeżowy, Mała Akademia Muzyki – to niektóre z inicjatyw, które podjęła i organizowała przez lata. Jak rozwijała się kariera wrześniowej Kompozytorki miesiąca?
Grażyna Krzanowska już jako dziecko odkryła, że fascynuje ją idea układania dźwięków po swojemu. Wspomina, że czuła magię stawiając nuty na pięciolinii. Józef Cymer, nauczyciel instrumentu głównego, musiał już wyczuwać oznaki niezwykłego talentu, bo jeszcze w młodszych klasach pokazywał jej poważne dzieła Paganiniego czy Wieniawskiego. Jako dziarska dziewczynka myślała wówczas: „skoro oni potrafili komponować, to i ja potrafię!”. Świadomy wybór tej drogi kariery zapadł dużo później. Krzanowska grała na skrzypcach, interesowała się też architekturą, ale zadecydowała, że na studia do wrocławskiej Akademii Muzycznej pójdzie właśnie na kompozycję.
Po dyplomie zaczęła uprawiać rodzaj ekwilibrystyki, dzieląc czas pomiędzy pisanie muzyki, pracę nauczycielki oraz dbanie o szybko powiększającą się rodzinę. Wraz z przypływem nagród z krajowych i międzynarodowych konkursów kompozytorskich (m.in. w Kanadzie i w Mannheim) jej twórczość stawała się coraz bardziej rozpoznawalna. Dla Krzanowskiej był to też okres obfitujący w artystyczne wyzwania, czas inspirujących spotkań, wyjazdów na kursy, koncerty (jak podczas Muzycznych Spotkań w Baranowie, gdy grała koncert „rodzinny” wraz z dwójką swoich dzieci i trzecim, przysłuchującym się wszystkiemu z wózeczka) oraz festiwale (jak „Warszawska Jesień”, na której zadebiutowała z Kwartetem smyczkowym nr 2 w 1984 roku).
Kompozytorka z najmłodszymi zawsze radziła sobie doskonale – co słychać także w muzyce. W krótkich utworach edukacyjnych stara się przemycać nieco współczesnych brzmień lub trudniejszych technik. Zawsze jednak robi to inteligentnie i nienachalnie, kusząc młodych wykonawców dźwiękowym pięknem, logiką przebiegu i plastycznością barw. W tej muzyce można się zakochać! Cóż, nic dziwnego – większość utworów powstało właśnie z miłości. Krzanowska pisała je dla własnych dzieci, jako rodzaj muzycznych podarunków.
Dostojny Chorał i figlarna, choć chwilami mroczna Tarantela powstały dla grającej na fortepianie córki Krzanowskiej i jej szkolnego kolegi, fagocisty. Oprócz muzycznych temperamentów zmieniają się w nich też role instrumentów (od polifonicznego dialogu dwojga partnerów, po nierówny pojedynek solisty i akompaniamentu), a w kulminacyjnym momencie tańca trójdzielny puls gubi się wśród akcentów harmonicznych. Tym, którzy lubią rytmiczne igraszki, do gustu przypadnie też drugi i czwarty z Czterech kaprysów na skrzypce solo – metrum zmienia się w nich prawie co takt! Wszystkie Kaprysy to barwne techniczne studia, pełne iskrzących się dysonansów i wyrazistej artykulacji. Z kolei w zbiorze Rymowanek znajdziemy trzy narracje na skrzypce z fortepianem, pokazujące, że kolorowymi klasterami i barwą długo trzymanych współbrzmień można bawić się w każdym wieku.
Jak co miesiąc, zachęcamy do odwiedzenia księgarni stacjonarnej w Krakowie, gdzie utwory wrześniowej Kompozytorki miesiąca do końca września możecie kupić ze specjalnym rabatem. Tych, którym do Krakowa nie jest po drodze, zachęcamy do zakupów w naszym e-sklepie oraz do przeglądania nut Grażyny Krzanowskiej na platformie nkoda.
Najczęściej czytane:
To już osiemdziesiąt lat od kiedy Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej na świecie. Przypadający w 2025 roku jubileusz Oficyna uświetni serią koncertów z udziałem artystów najwyższej próby w renomowanych salach koncertowych w Polsce. Podczas licznych aktywności muzycznych i edukacyjnych towarzyszyć nam będzie najlepsza polska twórczość. Do wspólnego świętowania zapraszamy już 7 i 8 marca do Wrocławia!
W lutym po raz pierwszy wykonane zostaną najnowsze utwory Agaty Zubel i Zygmunta Krauze. Chociaż oba dzieła różnią się od siebie pod względem obsady czy sposobu konstrukcji, to w przypadku źródła inspiracji łączy je eksploracja zagadnień związanych z malarstwem.
Współczesny jazz i XV-wieczna polifonia – czy te światy da się pogodzić? Ależ tak! Dowodem na to jest płyta LAETA MUNDUS od wytwórni ANAKLASIS, która splata głosy dwóch epok w swoistą harmonię sfer. Od 29 stycznia album dostępny jest także na winylu.
Przeglądając spisy dzieł Franciszka Lessla, wśród kompozycji na fortepian i orkiestrę znajdziemy Kaprys i wariacje op. 10 oraz Potpourri op. 12. Nie wszyscy wiedzą jednak, że pod tymi tytułami tak naprawdę kryje się... jeden i ten sam utwór! Jak do tego doszło i co wspólnego mają z tym lipska prasa muzyczna, Tadeusz Kościuszko i polskie damy? W nowym cyklu „Historia pewnego utworu” co miesiąc weźmiemy pod lupę wybraną kompozycję – przypomnimy najciekawsze wątki związane z genezą jej powstania, procesem twórczym, recepcją i dalszymi dziejami.
Czy Wesoły Franiu istnieje naprawdę i czemu Kotek Tęsknotek jest smutny? O procesie nadawania tytułów utworom i współpracy przy tworzeniu publikacji nutowej dla dzieci opowiadają Patrycja Budziacka i Natalia Drozen-Czaplińska – autorki zbioru Wiolinkowe opowieści na skrzypce i fortepian wydanego w Serii Pedagogicznej PWM.
Dyrektor Artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego NDI Sopot Classic Szymon Morus oraz Polska Filharmonia Kameralna Sopot zapraszają młodych kompozytorów do wzięcia udziału w 8. Konkursie Kompozytorskim im. Krzysztofa Pendereckiego, który odbędzie się w ramach 15. edycji Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego NDI Sopot Classic. Konkurs, organizowany co dwa lata, wspiera twórczość młodych artystów, stwarzając im przestrzeń do zaprezentowania swoich utworów przed profesjonalnym jury.
Podobno sam Józef Haydn kupował mu papier nutowy. Na temat jego pochodzenia wysnuto kontrowersyjne teorie, łącząc go z rodziną Czartoryskich. Był twórcą pierwszego polskiego koncertu fortepianowego. Mowa o Franciszku Lesslu, kompozytorze przełomu XVIII i XIX wieku, którego można uznać za najwybitniejszego przed Chopinem. Marcin Tadeusz Łukaszewski kreśli jego sylwetkę w najnowszej Małej Monografii Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, poszukując prawdy i dementując narosłe wokół kompozytora mity.
225 polskich kompozytorów, 1500 utworów, kilkaset godzin muzyki! Rozpoczynamy kolejny rok z programem TUTTI.pl, dzięki któremu Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera wykonania muzyki polskiej. Beneficjenci otrzymują rabat na wypożyczenie materiałów orkiestrowych w wysokości 70% opłaty.
W ramach nowej odsłony akcji „Kompozytor/Kompozytorka Miesiąca” zajrzymy do pracowni twórców, związanych z naszym Wydawnictwem. Przyjrzymy się ich pracy — czy siadają przy fortepianie, rozkładają papier nutowy na pulpicie i zapisują ołówkiem kolejne dźwięki, czy może jednak instrument i przyrządy piśmiennicze zastąpili myszką i klawiaturą komputera? Naszą szczególną uwagę zwrócimy na ich biurka, przy których pomysły muzyczne materializują się na pięcioliniach kolejnych partytur. Akcji towarzyszą fotografie Bartka Barczyka.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne z dumą i radością prezentuje osiągnięcia mijających miesięcy. Rok 2024 to w Oficynie nie tylko nowe utwory, publikacje nutowe, książki i albumy muzyczne, ale także zasoby cyfrowe, wydarzenia koncertowe i edukacyjne oraz międzynarodowe projekty upowszechniające muzykę polską. Miniony rok to również czas intensywnych współprac w ramach licznych wydarzeń w świecie muzyki. Wydawnictwo rozwija się dynamicznie, będąc w centrum najważniejszych wydarzeń świata kultury i podejmując współpracę z partnerami najwyższej klasy.
