Aktualności
6 utworów polskiej muzyki najnowszej, które warto poznać w maju
2025-04-30
Piąty miesiąc roku zwiastuje nadejście wiosennego sezonu festiwalowego. W Krakowie, Warszawie i we Wrocławiu zabrzmią kompozycje Joanny Wnuk-Nazarowej, Pawła Malinowskiego, Wojciecha Widłaka, Macieja Zielińskiego, Pawła Hendricha i Agaty Zubel. Najnowszej muzyce polskiej będziemy przysłuchiwać się podczas koncertów specjalnych, na festiwalowych estradach, a także na zakończenie sezonu artystycznego.
Koncerty specjalne Filharmonii Krakowskiej
Gloria – najnowsze dzieło Joanny Wnuk-Nazarowej, napisane na potężny aparat wykonawczy, zabrzmi po raz pierwszy 9 maja o godz. 19:30 podczas koncertu specjalnego Filharmonii Krakowskiej – instytucji doskonale znanej kompozytorce, bowiem w 1991 roku Joanna Wnuk-Nazarowa objęła stanowisko jej dyrektorki naczelnej, zapisując się w historii tej filharmonii m.in. dziełem jej odbudowy po katastrofalnym w skutkach pożarze.
.jpg)
Tego wieczoru wystąpią: Orkiestra i Chór Filharmonii Krakowskiej oraz dwa chóry dziecięce – Chór Chłopięcy i Dziewczęcy FK przygotowany przez Lidię Matynian, a także Ukraiński Chór Dziecięcy działający w tej instytucji od 2022 roku pod kierownictwem Oleny Yatskulynets. Koncert poprzedzi spotkanie z udziałem kompozytorki oraz dyrektora-redaktora naczelnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego dr. Daniela Cichego, które poprowadzi Agnieszka Malatyńska-Stankiewicz. Początek rozmowy o godz. 18:00 w Sali Złotej na I piętrze Filharmonii Krakowskiej.
Koncert ten, niemal w identycznym repertuarowo kształcie, zostanie powtórzony 11 maja 2025 roku o godz. 19:00 w Filharmonii Narodowej. Artyści Filharmonii Krakowskiej pod batutą Alexandra Humali wykonają Glorię Joanny Wnuk-Nazarowej i II Koncert fortepianowy Fryderyka Chopina z udziałem solisty Ivo Pogorelicha, a wieczór zaś rozpocznie Przebudzenie Jakuba Krzysztofa Pendereckiego. Bilety i program koncertów dostępne są na stronie Filharmonii Krakowskiej i Filharmonii Narodowej.
Krakowski Międzynarodowy Festiwal Kompozytorów
W tym miesiącu z najnowszą muzyką spotkamy się również podczas 37. Krakowskiego Międzynarodowego Festiwalu Kompozytorów, który odbędzie się w dniach 10-18 maja. W programie koncertu inaugurującego (10 maja, godz. 18:00, Filharmonia Krakowska) w wykonaniu Orkiestry Muzyki Nowej pod batutą Szymona Bywalca zabrzmi po raz pierwszy floating:disappearance na orkiestrę kameralną – utwór skomponowany przez Pawła Malinowskiego.
Janusz Wróblewski w „Polityce”, pisząc o tegorocznym Berlinare, zauważył że dziś dla wielu twórców reakcją na rzeczywistość jest ucieczka w to, co baśniowe. Pracując nad utworem, wyobrażałem sobie, jak zanurzam się w głąb wielkiego basenu i słucham przedziwnych dźwięków stamtąd dobiegających. Powracały do mnie też słowa Zuzanny Ginczanki: „Oprócz samej siebie nie znam innej dali” – krakowski kompozytor wskazuje na źródła swej inspiracji, dodając – Mam nadzieję, że razem znajdziemy w tych brzmieniach uspokojenie, a może dla niektórych z nas będzie to moment chwilowej ucieczki od codzienności.
Podczas koncertu zatytułowanego „Krajobraz umysłu” (11 maja, godz. 19:00, Aula „Florianka” Akademii Muzycznej) będziemy mieli okazję usłyszeć Ostinato (Quartetto d’archi no 2), które Wojciech Widłak skomponował w pierwszych miesiącach 2025 roku dla Kwartetu Śląskiego. Ideę przewodnią utworu konstytuują ostinata rytmiczne, które stanowią podstawę muzycznej narracji przebiegającej przez różne współbrzmienia, rejestry i barwy instrumentalne. Ponadto zabrzmią także utwory Krzysztofa Pendereckiego, Zbigniewa Bujarskiego, Marcela Chyrzyńskiego, a także Alka Nowaka, który w tym roku jest gościem specjalnym festiwalu i w związku z tym wygłosi 12 maja wykład na temat własnej twórczości oraz poprowadzi kurs mistrzowski dla studentów kompozycji Akademii Muzycznej im. K. Pendereckiego w Krakowie.
Organizatorem festiwalu jest Krakowski Oddział Związku Kompozytorów Polskich, a wstęp na wszystkie koncerty jest bezpłatny. Z programem można zapoznać się na stronie festiwalu.
Warszawskie Spotkania Muzyczne
Z kolei w Warszawie poznamy najnowszy utwór Macieja Zielińskiego. Prawykonanie The Whooper na kwartet saksofonowy, fortepian, kontrabas i zestaw perkusyjny odbędzie się 13 maja podczas 39. Warszawskich Spotkań Muzycznych, które potrwają od 11 do 17 maja.
Tytuł utworu Macieja Zielińskiego nawiązuje zarówno do nazwy zespołu, jak i do „whooper swan” – łabędzia krzykliwego, znanego z donośnych, charakterystycznych odgłosów. Kompozycja jest kontynuacją postmodernistycznych poszukiwań kompozytora. Tym razem twórca konfrontuje elementy muzyki jazzowej i funkowej z idiomami muzyki współczesnej, tworząc zaskakujące zestawienia oraz nowe konteksty. Utwór eksploruje podejścia inspirowane technikami montażowymi, didżejskimi i samplerowymi – jednak bez wykorzystania urządzeń elektroakustycznych.
Wzgórza i doliny niesamowitości na Festiwalu Musica Electronica
Premiery czekają nas również we Wrocławiu. Pierwsza z nich odbędzie się podczas festiwalu Musica Electronica Nova, który zaprezentuje najnowsze dzieła twórców związanych z Wrocławskim Oddziałem Związku Kompozytorów Polskich. Jak zapowiadają organizatorzy: tegoroczne prawykonania oscylować będą wokół refleksji nad potencjałem sztucznej inteligencji. Tu wkroczymy w zawiłe i intrygujące zagadnienia m.in. z zakresu robotyki.
Koncepcja doliny niesamowitości (ang. uncanny valley) opisuje naszą emocjonalną reakcję na roboty i inne sztuczne byty bardzo podobne do człowieka. Teoria ta zainspirowała Pawła Hendricha, który w swoim najnowszym dziele, skomponowanym na trąbkę, wiolonczelę, akordeon i elektronikę przeniósł fenomen kształtowania się ludzkiej sympatii do sztucznej inteligencji, na grunt muzyki komputerowej, komponując materiał muzyczny wywołujący niepewność co do pochodzenia – akustycznego („naturalnego”) lub syntetycznego („sztucznego”). Zmienność ta okazuje się zarazem fundamentem napięcia w utworze i nawiązaniem do tytułowych nierówności. Wzgórza i doliny niesamowitości po raz pierwszy wykona Modern Trio Ostravaw składzie Ewa Barciok (wiolonczela), Kamil Barciok (trąbka) i Marcela Kysová Halmová (akordeon) i Paweł Hendrich (elektronika). Prawykonanie 18 maja o godz. 20:00 w Sali Czarnej, Narodowego Forum Muzyki we Wrocławiu.
Koniec sezonu artystycznego wraz z NFM Filharmonią Wrocławską
Miesiąc eksploracji muzycznych inspiracji w najnowszej, polskiej muzyce zakończymy we Wrocławiu, gdzie na zakończenie sezonu artystycznego NFM Filharmonia Wrocławska pod batutą maestra Christopha Eschenbacha wykona Uwerturę nieakademicką Agaty Zubel. Będzie to wykonanie i utwór wyjątkowy dla Wrocławia i jego Filharmonii.
„Uwertura nieakademicka” to radosna celebracja 80-lecia Narodowego Forum Muzyki - wcześniej Filharmonii Wrocławskiej – osobisty dźwiękowy portret miejsca, które wciąż się zmienia i inspiruje. – wyjaśnia kompozytorka, dodając – Została skomponowana jako wyraz hołdu dla bogatej historii instytucji oraz wyraz mojego podziwu dla pokoleń tworzących ją muzyków, dla nieustannego rozwoju naszego wrocławskiego środowiska. Od momentu założenia w 1945 roku Filharmonia była symbolem odradzającego się życia kulturalnego powojennego Wrocławia i przez dziesięciolecia wypracowała pozycję jednego z najważniejszych ośrodków muzycznych w Polsce. Wrocław natomiast, miasto wielowarstwowej tożsamości, od dawna łączy w sobie tradycję akademicką z duchem otwartości i twórczego fermentu. To oczywiste, że w filharmonicznym repertuarze i tożsamości miasta obecna jest uwertura “akademicka” – odwołująca się do wzniosłości i powagi, nauki. Uwertura nieakademicka jest zatem swoistą odpowiedzią: utworem, który zamiast ceremonialnej dostojności proponuje energię, radość i współczesną swobodę w myśleniu o muzyce. Narracja kompozycji ewoluuje w poszukiwaniu wyeksponowania rytmicznej żywiołowości, barwnych współbrzmień i zaskakujących kontrastów, odzwierciedlając zarówno historię Filharmonii, jak i dynamiczne oblicze dzisiejszego Wrocławia. To utwór, który – podobnie jak Filharmonia Wrocławska / Narodowe Forum Muzyki przez 80 lat swojej działalności – czerpie z tradycji, ale patrzy w przyszłość, szukając nowych form wyrazu i nowych muzycznych słów, gestów, znaczeń - w kluczowej relacji, tj. w komunikacji z publicznością i pobudzaniu muzycznych emocji.
Prezentacja nowej kompozycji Agaty Zubel odbędzie się 30 maja o godz. 19:00 w Sali Głównej Orlen Narodowego Forum Muzyki. Więcej informacji na stronie Organizatora.
Najczęściej czytane:
Jeden z najciekawszych polskich kompozytorów – nietuzinkowy i wymykający się schematom. Czerpiąc z tradycji, od ponad 60 lat konsekwentnie wyznacza swoją własną ścieżkę twórczą. Krzysztof Meyer stworzył 130 opusowanych dzieł i wciąż komponuje. Jego życie i twórczość opisane zostały w najnowszej publikacji Polskiego Wydawnictwa Muzycznego – Krzysztof Meyer. Nowoczesny i romantyczny autorstwa Magdaleny Dziadek. Premierą książki PWM świętuje 82. urodziny kompozytora.
W ramach trwającego w Edynburgu pasma Focus on Poland poświęconego polskiej muzyce podczas Edinburgh International Festival, odbędzie się przedpremierowy pokaz krótkometrażowego filmu dokumentalnego „Bacewicz x Bomsori”, który przybliża dwie wybitne artystki: południowokoreańską skrzypaczkę Bomsori Kim oraz Grażynę Bacewicz, jedną z najważniejszych postaci polskiej muzyki XX wieku. Co łączy obie te postaci? Wyjątkowy obraz stworzony przez reżysera Jakuba Piątka.
Krzysztof Knittel jest autorem utworów orkiestrowych, chóralnych, kameralnych, muzyki dla baletu, teatru, filmu, wykonawcą muzyki komputerowej i elektroakustycznej na żywo, twórcą instalacji dźwiękowych. To artysta nieustannie poszukujący – niezależny, eksperymentujący, który podąża własnymi ścieżkami. Człowiek o wielu obliczach, wyraźnych opiniach i bogaty w doświadczenia. W sierpniu jest naszym Kompozytorem miesiąca i zaprasza nas do swojej pracowni, w której opowiada o procesie twórczym i swoich dziełach.
Już 1 sierpnia 2025 roku w Edynburgu rozpoczęła się 78. edycja Edinburgh International Festival – jednego z najbardziej renomowanych i najstarszych festiwali w Wielkiej Brytanii. Tegoroczny program, realizowany pod hasłem „The Truth We Seek”, po raz pierwszy w historii festiwalu wzbogaci się o Focus on Poland – wyjątkową sekcję poświęconą polskiej muzyce.
Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie to już stały punkt letnich aktywności Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Zrodzony jako owoc pasji do słowa, festiwal rokrocznie gromadzi miłośników języka polskiego i polskiej sztuki. W tym roku Polskie Wydawnictwo Muzycznego, które po raz czwarty stało się partnerem festiwalu, planuje aż trzy wydarzenia. Z myślą o najmłodszych uczestnikach proponuje warsztaty muzyczne; starsza publiczność natomiast ujrzy w nowym świetle postać najsłynniejszego polskiego kompozytora – Fryderyka Chopina.
Ponadczasowe spotkanie z muzyką ostatniego polskiego romantyka, Tadeusza Bairda i dźwiękową historią Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia na dwupłytowym wydaniu ANAKLASIS. Trzy symfonie, czterech wybitnych dyrygentów w nagraniach najnowszych i archiwalnych, ponownie odkrytych.
To bez wątpienia jedna z najbardziej znanych i najczęściej wykonywanych kompozycji Henryka Wieniawskiego. Niezmiennie pobudza wyobraźnię melomanów – nie tylko siłą muzycznego wyrazu, lecz także okolicznościami powstania, które obrosły własną – nomen omen – legendą. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu”, z okazji 190. rocznicy urodzin Wieniawskiego, pod lupę weźmiemy Legendę op. 17, badając granice między historią a… fan fiction?
Pięcioodcinkowe słuchowisko o Karolu Szymanowskim w reżyserii Mateusza Pakuły dostępne jest w sprzedaży. Odnaleźć je można na www.pwm.sklep.pl oraz w serwisie Audioteka. Premiera słuchowiska odbyła się w czerwcu na antenie Radia Kraków, wywołując poruszenie w środowisku muzycznym.
Alicja Majewska to ikona polskiej sceny muzycznej. Od ponad pół wieku artystka zachwyca słuchaczy swoim głosem, koncertując w kraju i za granicą. Jej utwory są ponadczasowe i stały się standardami muzyki rozrywkowej. Od 8 lipca śpiewanie i granie jej piosenek w domu staje się możliwe dzięki najnowszej publikacji Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Organista i kompozytor wszechstronny, który może pochwalić się znaczącym pod względem liczby kompozycji portfolio, imponującym również pod względem różnorodności form. Dariusz Przybylski jest autorem oper, utworów symfonicznych, kameralnych oraz wokalnych. W lipcu, jako kompozytor miesiąca, zdradza nam m.in., co trzyma na swoim biurku, przy którym komponuje.
