Aktualności
„Krakowiacy i Górale” – nieznane oblicze opery
2017-10-25
11 listopada Opera Wrocławska zaprasza na premierowy spektakl „Cudu mniemanego, czyli Krakowiaków i Górali” z muzyką Jana Stefaniego i do tekstu Wojciecha Bogusławskiego. To niezwykłe wydarzenie, bo choć najstarsza z polskich narodowych oper powracała na deski teatrów muzycznych, przedstawienie wrocławskie będzie pierwszym, bazującym na źródłowo-krytycznym opracowaniu materiału muzycznego.
Poniżej kilka faktów opisujących koleje losu dzieła:
Prawdopodobnie muzyka zawarta w kompozytorskim rękopisie nie przedstawia wersji prapremierowej dzieła (z 1 marca 1794 roku), ale dziś jest to jedyna wiarygodna, czyli zgodna z intencją twórcy wersja. Mimo że nuty dostępne są dla muzykologów i muzyków w Bibliotece Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego im. Stanisława Moniuszki, aż do dziś nie opublikowano wydania wiernego źródłu.
Pierwsza przeróbka opery pojawiła się już w pierwszej połowie XIX wieku, kiedy zaczęto łączyć „Cud” z „Zabobonem czyli Krakowiakami i Góralami” Karola Kurpińskiego i Jana Nepomucena Kamińskiego. Tuż po drugiej wojnie światowej wystawiono operę w adaptacji Leona Schillera, do której partyturę opracował Władysław Raczkowski. Wersja ta została wydana w 1955 roku przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne i rozgościła się w polskich teatrach operowych. W opracowaniu tym oryginalnie dwuaktowa kompozycja ujęta została w cztery akty, co uzyskano poprzez rozszerzenie materiału muzycznego z dwudziestu sześciu do trzydziestu ośmiu numerów. Sięgnięto przy tym do fragmentów dzieł Karola Kurpińskiego („Zabobon czyli Krakowiacy i Górale” z 1816 roku) i Karola Hoffmana („Kościuszko pod Racławicami” z 1880 roku). Niektóre inne fragmenty oparte na motywach utworu Stefaniego zostały przekomponowane, jak np. nieistniejąca w autografie „Muzyka przed prologiem”. Bardziej szczegółowy wgląd w opracowanie Raczkowskiego pozwala dostrzec, że dokonano w nim – względem oryginału – zmian polegających na rozbudowie aparatu wykonawczego (dodawanie głosów i instrumentów, także tych niecharakterystycznych dla epoki, jak trójkąt czy bęben wielki, zamiana obsady z solowej na duetową czy chóralną). Zdarzają się zmiany tonacji i nieobecne w oryginale oznaczenia tempa. Ponadto wprowadzano liczne sugestie wykonawcze obejmujące artykulację, dynamikę czy stronę wyrazową. Tak bardzo przerobiona partytura funkcjonuje aż do dziś. Odmienną, bardziej zbliżoną, lecz wciąż niezupełnie wierną oryginałowi postać opery przedstawia opracowanie Władysława Kłosiewicza z 1999 roku, a przypomniane w 2015.
Staraniem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w tym roku przygotowano nowe materiały orkiestrowe – bliższe rękopisowi Stefaniego, ponieważ bazujące na naukowym wydaniu źródłowo-krytycznym. Dzięki temu muzyka zawarta w nowej-starej partyturze „Krakowiaków i Górali”, bez obcych ingerencji, wiernej źródłu, ukaże wreszcie publiczności swoje nieznane oblicze.
(fragment tekstu Adama Kukli, z programu towarzyszącego premierze)
Więcej o wrocławskim przedstawieniu.
© PWM / rys. archiwum PWM
Najczęściej czytane:
Wybitna kompozytorka, pedagog, dyrygentka i polityk, dyrektorka instytucji kulturalnych, w latach 1997–1999 minister kultury i sztuki w tym roku obchodzi jubileusz 75-lat. Z tej okazji, wraz z Filharmonią Śląską im. Henryka Mikołaja Góreckiego zapraszamy na galę urodzinową z udziałem solenizantki, która odbędzie się 28 maja w Katowicach.
Filharmonia Śląska we współpracy z Polskim Wydawnictwem Muzycznym zaprasza studentów studiów I i II stopnia kierunków Muzykologia oraz Kompozycja i Teoria Muzyki do udziału w Konkursie Recenzenckim.
Jedenaście dni konkursowych zmagań zakończyło się triumfem Koreanki Tae-Yon Kim. Decyzją jury w gronie laureatów znaleźli się także Polacy: Maria Leszczyńska, Antoni Wrona i Gustaw Bafeltowski. Polskie Wydawnictwo Muzyczne i „Ruch Muzyczny” byli partnerami wydarzenia.
Słynny „Karnawał zwierząt” Camille’a Saint-Saënsa uchwycony w zabawne wierszyki to najświeższa propozycja Polskiego Wydawnictwa Muzycznego dla małych melomanów. Do tego specjalnie przygotowana aplikacja mobilna oraz audiobook mistrzowsko czytany przez Piotra Fronczewskiego. Innymi słowy pakiet pełen wrażeń, którego nie można przegapić! Premiera już 23 maja br.
Już 10 i 11 maja 2024 roku odbędą się Dni Otwarte Funduszy Europejskich. XI edycja DOFE jest wyjątkowa – wpisuje się w obchody 20-lecia członkostwa Polski w Unii Europejskiej!
Czas płynie nieustannie, zmieniając wokół świat i jego pejzaż dźwiękowy. Tytuł IL TEMPO PASSA może być zarówno refleksją nad nietrwałością życia, świata i rzeczy, jak i wskazówką, by cieszyć się trwającą chwilą. Najnowszy album wydawnictwa ANAKLASIS przedstawia plon twórczości kameralnej i symfonicznej Joanny Wnuk-Nazarowej z ostatnich lat. Premiera 28 maja 2024 roku, w dniu 75. urodzin kompozytorki.
Zapraszamy Was do comiesięcznej zabawy z ilustracjami tegorocznego kalendarza PWM. Szukaj atrybutów na ilutracjach i zdobywaj ciekawe nagrody.
Konkurs "Gdzie jest Wally" rozgrywa się w 11 odsłonach. Śledź naszą stronę na Facebooku od lutego do grudnia i wygrywaj. Do zdobycia: nowe publikacje i atrakcyjne rabaty.
MAJ: czwarta odsłona konkursu
Daj znać w komentarzu, ile klawiszy fotepianu widzisz na ilustracji i w jakich miejscach się znajdują. Na najbardziej spostrzegawczych czekają trzy egzemplarze książki Moniuszko z serii Małe Monografie .
Najważniejsze polskie nagrody fonograficzne Fryderyki zostały przyznane podczas Gali Muzyki Poważnej, która odbyła się w niedzielę 28 kwietnia w sali koncertowej Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Wśród laureatów ponownie zatriumfowała marka fonograficzna Polskiego Wydawnictwa Muzycznego – ANAKLASIS.
Przyznano również nagrodę Złotego Fryderyka za całokształt twórczości w kategorii Muzyka Poważna. Laureatem został Krzysztof Meyer.
W dniach 1-12 maja 2024 roku w Filharmonii Narodowej w Warszawie odbędzie się XII Międzynarodowy Konkurs Wiolonczelowy im. Witolda Lutosławskiego. Tegoroczna edycja wyznacza powrót tego prestiżowego wydarzenia do polskiego i światowego kalendarza konkursów muzycznych po kilkuletniej, spowodowanej pandemią przerwie. Polskie Wydawnictwo Muzyczne i „Ruch Muzyczny” są Partnerami przedsięwzięcia.
Najgłośniejsza książka ubiegłego roku wydana przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne otrzymała nominację w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2023. W kategorii Literatura naukowa i popularnonaukowa jury doceniło publikację Ten cały musical Mateusza Borkowskiego, Jacka Mikołajczyka i Marcina Zawady. Autorką projektu okładki i wnętrza oraz składu jest Alicja Kobza.
