Aktualności
Bacewicz, jakiej nie znacie. Premierowe wydania utworów od Polskiego Wydawnictwa Muzycznego
2021-02-05
„Dawne moje kompozycje odrzuciłam. Teraz, gdy więcej umiem niż dawnej, widzę duże minusy tych kompozycji, więc po cóż mają egzystować?”, pisała w liście do brata z 1947 roku Grażyna Bacewicz. Obsesyjny samokrytycyzm, który przez lata towarzyszył kompozytorce, jak również bezwzględne przestrzeganie zaleceń zawartych w jej testamencie przez wiele lat utrudniały artystom dostęp do dzieł odrzuconych przez twórczynię. Dzięki współpracy z muzykami i muzykologami Polskie Wydawnictwo Muzyczne po raz pierwszy prezentuje w swoim katalogu juwenilia znakomitej kompozytorki XX wieku, rozpoczynając od utworów na skrzypce solo oraz skrzypce i fortepian w opracowaniu cenionej skrzypaczki Agaty Szymczewskiej.
„Studiowanie rękopisów pozostawionych przez kompozytorkę było dla mnie, jako skrzypaczki, wyjątkowo ciekawe”, komentuje pracę nad utworami Bacewiczówny Agata Szymczewska. „Niekiedy chaotyczne notatki połączone z wieloma wersjami tych samych utworów sprawiały, że przygotowanie owych dzieł do druku stało się procesem bardzo odpowiedzialnym, ale i niezwykle twórczym. Zadbałam o to, aby w nutach znalazły się właściwie wszystkie możliwe do odczytania oznaczenia interpretacyjne i wykonawcze kompozytorki, za każdym razem szukając odpowiedzi na pytanie: »Jak zagrałaby na skrzypcach ten fragment sama Grażyna Bacewicz?«”, dodaje autorka opracowań.
W 112. rocznicę urodzin wybitnej kompozytorki i skrzypaczki Polskie Wydawnictwo Muzyczne prezentuje pierwsze wydania jej utworów na skrzypce solo i z towarzyszeniem fortepianu.
I Sonatę skomponowała w 1929 roku zaledwie 20-letnia studentka Konserwatorium. W owym czasie Bacewicz pozostawała pod ogromnym wpływem utworów Karola Szymanowskiego, a jednocześnie szukała swojego indywidualnego stylu. Równoległe studia instrumentalne w klasie skrzypiec i fortepianu stwarzały jej doskonałą okazję do wykonywania własnych utworów na koncertach i weryfikowania w ten sposób pomysłów kompozytorskich.
Partita [młodzieńcza] (1934) na skrzypce i fortepian powstała w czasie studiów w Warszawie i w Paryżu. Już we wczesnym okresie twórczości Bacewicz widoczny jest niezwykły potencjał oraz znakomity warsztat kompozytorski. Najlepszym tego dowodem jest ponowne wykorzystanie części materiału muzycznego Partity w powstałej w 1935 roku wersji na skrzypce solo. To właśnie w tym roku Bacewicz otrzymała pierwsze wyróżnienie na I Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego. Artystka była wtedy we wspaniałej formie jako skrzypaczka, o czym świadczy wirtuozeria i efektowność powstałych wówczas utworów.
Scherzo (1945) na skrzypce solo jest dziełem wyjątkowym i bardzo cennym, które dzięki swojej lekkości i zwiewności z pewnością przypadnie do gustu skrzypkom poszukującym utworów efektownych, a przy tym niebanalnych. Będzie świetnym wyborem na każdą koncertową okazję.
Legenda (1945) na skrzypce i fortepian nawiązuje do jednej z najbardziej popularnych polskich miniatur skrzypcowych – Legendy op. 17 Henryka Wieniawskiego. Język muzyczny Grażyny Bacewicz jest jednak bardziej nowatorski, wyróżnia go ciekawa, charakterystyczna dla kompozytorki warstwa harmoniczna oraz ulotna, nieco tajemnicza melodia partii skrzypiec.
„Wanda Bacewicz, wykonawczyni testamentu, surowo przestrzegała zaleceń artystki, przekazując jednocześnie cały ocalony dorobek siostry do Biblioteki Narodowej w Warszawie. Córka kompozytorki dała się przekonać wielu artystom i muzykologom, że warto sięgnąć także do najwcześniejszych utworów Grażyny Bacewicz”, tłumaczy Małgorzata Gąsiorowska, teoretyczka muzyki i publicystka muzyczna. „Jeśli nawet odnajdujemy w nich rozmaite wpływy, czasem pozostawanie pod urokiem muzyki Szymanowskiego czy zmaganie się z materią dźwiękową, są one dowodem kształtującego się stylu artystki, dowodem rozwoju, który przebiegał w sposób ewolucyjny, bez znaczących wstrząsów czy zmian w sposobie myślenia o muzyce”.
Utworami na skrzypce solo oraz z towarzyszeniem fortepianu Polskie Wydawnictwo Muzyczne rozpoczyna uzupełnianie swojego katalogu dzieł Grażyny Bacewicz. Już niebawem Oficyna przedstawi kolejne tytuły, które po raz pierwszy trafią na rynek wydawniczy.
Premierowe wydania utworów Grażyny Bacewicz można znaleźć w księgarni PWM i w dobrych księgarniach muzycznych. Polecamy!
Najczęściej czytane:
Aleksander Nowak kontynuuje oryginalny cyklu kompozycji dialogujących z nową literaturą polską. Premiera albumu z operą napisaną na podstawie nagrodzonej Nike książki Marcina Wichy „Rzeczy, których nie wyrzuciłem” odbędzie się podczas festiwalu AUKSODRONE w Tychach.
Od czasów Karola Szymanowskiego, jednogłośnie uznawanego za najważniejszego twórcę początku XX wieku, muzyka polska rozwijała się gwałtownie, doświadczając licznych transformacji. W rocznicę urodzin kompozytora na półki księgarń trafia publikacja Muzyka polska po Szymanowskim, stanowiąca ukłon brytyjskiego muzykologa w stronę kultury muzycznej Polski minionego stulecia.
Tej jesieni nowa muzyka polska wybuchnie feerią barw. W październiku czekają nas prawykonania w Białymstoku, Katowicach, Tychach, Krakowie, Radomiu, Częstochowie oraz w Amsterdamie. Oto 9 utworów polskiej muzyki najnowszej, które warto w tym miesiącu usłyszeć.
Przed nami kolejna edycja festiwalu AUKSODRONE. Od 4 do 6 października tyska Mediateka będzie przepełniona muzyką w wykonaniu AUKSO Orkiestry Kameralnej Miasta Tychy pod batutą Marka Mosia oraz znakomitych muzyków znanych ze sceny klasycznej i jazzowej. Nie zabraknie premier, improwizacji i świętowania jubileuszy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest współorganizatorem festiwalu.
20 września rusza 67. odsłona Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. Tematem tegorocznej edycji jest przenikanie do muzyki współczesnej muzycznych języków historycznych i zjawisk dźwiękowych przynależących do różnych aktualnych gatunków.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne serdecznie zaprasza na kolejną edycję seminarium „Kurs Edytorstwa Muzycznego”. Wyróżniający się podczas spotkań uczestnicy mają szansę na podjęcie współpracy z oficyną. Zajęcia odbywają się online, planowane są też zjazdy stacjonarne. Nabór trwa do 29 września.
Krzysztof Knittel to artysta nieustannie poszukujący – niezależny, eksperymentujący, który podąża własnymi ścieżkami. To człowiek o wielu obliczach, wyraźnych opiniach i bogaty w doświadczenia, którymi dzieli się w rozmowie z Michałem Mendykiem. Jej zapis, pod paradoksalnym tytułem Granice niczego, 19 września br. dołączy do serii Ludzie Świata Muzyki, która ukazuje się nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Fondation Prince Pierre de Monaco ogłosiła nominacje do tegorocznej edycji prestiżowej Prix de Composition Musicale. W gronie kandydatów znalazła się Agata Zubel, za utwór Na zewnątrz Czasu. Rozstrzygnięcie już w październiku.
Wrzesień przyniesie wiele dobrego we współczesnej muzyce polskiej. W Katowicach, Szczecinie, Wrocławiu, Gdańsku i Warszawie zabrzmią najnowsze kompozycje Marty Ptaszyńskiej, Mikołaja Piotra Góreckiego, Joanny Wnuk-Nazarowej, Krzysztofa Knittla, Jerzego Kornowicza i Pawła Hendricha. W kolejny, koncertowy sezon wkroczymy wśród barwnych ogrodów, przy donośnych dźwiękach carillonu, w atmosferze świętowania.
Po które publikacje przeznaczone na altówkę warto sięgnąć, by odnaleźć w nich bogactwo harmonii, wyraziste melodie, czy nostalgiczny i tajemniczy nastrój? O rekomendacje w ramach akcji „Instrument miesiąca” poprosiliśmy znakomitą skrzypaczkę i altowiolistkę – Katarzynę Budnik. Jako solistka i kameralistka koncertuje w Polsce i wielu krajach Europy, m.in.: z orkiestrą Sinfonia Varsovia, w której jest liderką grupy altówek.
