Aktualności
9. Festiwal Prawykonań: odsłona listopadowa
2021-11-16
Tegoroczny Festiwal Prawykonań dostarcza wrażeń przez niemal cały rok. Po kwietniowej odsłonie kolejne koncerty odbyły się w październiku, zaś listopadowymi wydarzeniami zamykamy spotkania z premierowymi wykonaniami utworów polskich twórców podczas 9. edycji festiwalu. W programie nie zabraknie prawykonań utworów z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
20 listopada podczas koncertu chóralnego zabrzmią 4 utwory kompozytorów związanych z PWM-em: Pawła Łukaszewskiego, Aleksandra Nowaka, Romualda Twardowskiego i Krzysztofa Wołka. Całość będzie spajać wykonawczo Camerata Silesia prowadzona przez Annę Szostak.
W październiku w Białymstoku prawykonane były Dwa motety eucharystyczne na chór mieszany a cappella Pawła Łukaszewskiego, zaś w listopadzie na Festiwalu Prawykonań po raz pierwszy zabrzmi Christus vincit na dwa chóry mieszane i organy. Tekst utworu opiera się na Laudes Regiae, litanijnym śpiewie z XI wieku wykonywanym podczas obrzędów koronacji cesarskich i królewskich, współcześnie używanym wyłącznie podczas procesji wejścia Mszy inaugurującej papieski pontyfikat. Partię organów wykona Michał Goławski.
W Paradiso na chór mieszany i live electronics Krzysztofa Wołka zostały wykorzystane wiersze autorstwa Grzegorza Olszańskiego wybrane z jego tomiku poezji Kroniki Filmowe. Tytuł odnosi się do nazwy podczęści zbioru zatytułowanej Peoma Paradiso, z której pochodzą wybrane teksty. Natomiast warstwa brzmieniowa kompozycji, jak wyjaśnia twórca, „jest wzbogacona o warstwę elektroniczną, w której dźwięki głosów zostają przetworzone przez komputer i wysłane do głośników, a same przetworzenia elektroniczne są tworzone w czasie rzeczywistym przez operatora komputera na zasadzie improwizacji”. Podczas prawykonania w NOSPR za warstwę elektroniczną odpowiadać będzie właśnie kompozytor.
Pomysł utworu łączącego w sobie pierwiastek sakralny i świecki zrodził się Romualdowi Twardowskiemu dawno temu podczas podróży do krajów południowej Europy. „Tu kiedyś w małej górskiej miejscowości na Sycylii byłem świadkiem jakiejś lokalnej uroczystości. W świątyni przed wystawionym Sanctissimum czuwała w modlitewnym skupieniu grupka wiernych – na zewnątrz panował gwar i atmosfera zabawy. W katalońskiej Barcelonie podziwiałem natomiast piękne tańce wykonywane przed starą katedrą zaraz po niedzielnym nabożeństwie”, wspomina kompozytor. „To zderzenie sacrum i profanum nie miało charakteru konfliktu – jedno dopełniało drugie. W moim utworze jest podobnie: mistyczną powagę części I dopełnia ruchliwa część II – echo włoskiego saltarello”. Tak powstało Sacrum-Profanum na chór mieszany a cappella.
Po premierach wokalno-instrumentalnych utworów Alka Nowaka (w ostatnich miesiącach Pokora. Dramma giocoso, 3 Pieśni do słów Baczyńskiego, lo firgai. Maska, I Symfonia – Prawda?) w Katowicach zabrzmi Hevel na kameralny chór mieszany, oparty na fragmentach z Księgi Koheleta. „W połowie lata dopiero co minionego roku, przypadkiem – nie przypadkiem, w konsekwencji pewnego spodziewanego, ale nagłego i poruszającego pożegnania trafiłem na fragment tekstu, który mnie zdumiał”, wspomina na swoim blogu początki pracy nad utworem kompozytor. „Utrzymujące się do teraz zdumienie wywołały zarówno sama treść, jak i miejsce, w którym tekst znalazłem, a spotęgowała je dodatkowo chęć wykorzystania tekstu, której się po sobie nie spodziewałem”.
Podczas drugiego listopadowego koncertu pod szyldem Festiwalu Prawykonań zabrzmi… słuchowisko. Jak by to powiedzieć... to tytuł nowego utworu Tadeusza Wieleckiego, kompozytora, który śmiało wplata do swoich utworów elementy performance’u, gry aktorskiej, a także rozmaite rozwiązania technologiczne. Zaprezentowane 22 listopada w NOSPR słuchowisko na sopran, dwoje aktorów, orkiestrę kameralną i elektronikę oparte jest na tekstach różnych autorów, m.in. Jarosława Klejnockiego, Mirona Białoszewskiego, Wiliama B. Yeatsa czy Jana Potockiego. Spektakl wyreżyseruje Pia Partum, w obsadzie rozchwytywana sopranistka Joanna Freszel, aktorzy: Jędrzej Wielecki i Matylda Damięcka, a Barbara Okoń-Makowska i Michał Bereza za konsolą. Solistom będzie towarzyszyć Orkiestra Muzyki Nowej, całość poprowadzi Szymon Bywalec.
Ostatnim koncertem 9. edycji Festiwalu Prawykonań będzie polska premiera 3x3 Agaty Zubel. Po raz pierwszy utwór zabrzmiał w 2019 roku w Paryżu w interpretacji 2e2m Ensemble pod dyrekcją Pierre’a Roulliera. Teraz przyszedł czas na polską premierę i wykonanie Klagforum Wien prowadzonego przez Titusa Engela. Kompozytorka tak komentuje utwór:
Jednostki tworzą grupy, grupy tworzą społeczności, społeczności tworzą społeczeństwa.
Trzy razy trzy, słowa – frazy – konteksty, forma przewidująca rozwój.
Każda indywidualność, grupa, społeczność domaga się dostrzeżenia, wyróżnienia w tłumie.
Nie wiadomo kto panuje nad bieżącym sensem, dążeniem do finału, rozwiązaniami dla ogółu, ważne, by być i by być widocznym.
Muzyka jest jednak materią elegancji, a elegancja to obszar wiedzy, kontekstów i estetyki.
A gdyby założyć, że ktoś nad tym zapanuje? Pozwoli w tej konwencji uparcie zmieniać, przełamywać, stawiać się w reflektorze lub znikać, antagonizować i jednoczyć – po coś, w określonym celu.
W muzyce to możliwe. Nawet jeśli na końcu odpowiedź nie jest dla Ciebie oczywista – przecież nie będziemy świecić Ci prosto w oczy.
Na koncert zapraszamy do siedziby NOSPR 26 listopada.
Przed koncertami, o godz. 18:00, zapraszamy do Strefy Ruchu na Festiwalu Prawykonań, do foyer NOSPR na II piętrze. Spotkania z kompozytorami i artystami poprowadzą redaktorzy „Ruchu Muzycznego”. Uczestnictwo w spotkaniu możliwe po okazaniu biletu na wieczorny koncert.
***
AKTUALIZACJA
Z przyczyn niezależnych od organizatorów prawykonanie Jak by to powiedzieć... słuchowiska na sopran, dwoje aktorów, orkiestrę kameralną i elektronikę Tadeusza Wieleckiego zostało odwołane. O nowym terminie prawykonania poinformujemy wkrótce.
Najczęściej czytane:
To już osiemdziesiąt lat od kiedy Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej na świecie. Przypadający w 2025 roku jubileusz Oficyna uświetni serią koncertów z udziałem artystów najwyższej próby w renomowanych salach koncertowych w Polsce. Podczas licznych aktywności muzycznych i edukacyjnych towarzyszyć nam będzie najlepsza polska twórczość. Do wspólnego świętowania zapraszamy już 7 i 8 marca do Wrocławia!
W lutym po raz pierwszy wykonane zostaną najnowsze utwory Agaty Zubel i Zygmunta Krauze. Chociaż oba dzieła różnią się od siebie pod względem obsady czy sposobu konstrukcji, to w przypadku źródła inspiracji łączy je eksploracja zagadnień związanych z malarstwem.
Współczesny jazz i XV-wieczna polifonia – czy te światy da się pogodzić? Ależ tak! Dowodem na to jest płyta LAETA MUNDUS od wytwórni ANAKLASIS, która splata głosy dwóch epok w swoistą harmonię sfer. Od 29 stycznia album dostępny jest także na winylu.
Przeglądając spisy dzieł Franciszka Lessla, wśród kompozycji na fortepian i orkiestrę znajdziemy Kaprys i wariacje op. 10 oraz Potpourri op. 12. Nie wszyscy wiedzą jednak, że pod tymi tytułami tak naprawdę kryje się... jeden i ten sam utwór! Jak do tego doszło i co wspólnego mają z tym lipska prasa muzyczna, Tadeusz Kościuszko i polskie damy? W nowym cyklu „Historia pewnego utworu” co miesiąc weźmiemy pod lupę wybraną kompozycję – przypomnimy najciekawsze wątki związane z genezą jej powstania, procesem twórczym, recepcją i dalszymi dziejami.
Czy Wesoły Franiu istnieje naprawdę i czemu Kotek Tęsknotek jest smutny? O procesie nadawania tytułów utworom i współpracy przy tworzeniu publikacji nutowej dla dzieci opowiadają Patrycja Budziacka i Natalia Drozen-Czaplińska – autorki zbioru Wiolinkowe opowieści na skrzypce i fortepian wydanego w Serii Pedagogicznej PWM.
Dyrektor Artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego NDI Sopot Classic Szymon Morus oraz Polska Filharmonia Kameralna Sopot zapraszają młodych kompozytorów do wzięcia udziału w 8. Konkursie Kompozytorskim im. Krzysztofa Pendereckiego, który odbędzie się w ramach 15. edycji Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego NDI Sopot Classic. Konkurs, organizowany co dwa lata, wspiera twórczość młodych artystów, stwarzając im przestrzeń do zaprezentowania swoich utworów przed profesjonalnym jury.
Podobno sam Józef Haydn kupował mu papier nutowy. Na temat jego pochodzenia wysnuto kontrowersyjne teorie, łącząc go z rodziną Czartoryskich. Był twórcą pierwszego polskiego koncertu fortepianowego. Mowa o Franciszku Lesslu, kompozytorze przełomu XVIII i XIX wieku, którego można uznać za najwybitniejszego przed Chopinem. Marcin Tadeusz Łukaszewski kreśli jego sylwetkę w najnowszej Małej Monografii Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, poszukując prawdy i dementując narosłe wokół kompozytora mity.
225 polskich kompozytorów, 1500 utworów, kilkaset godzin muzyki! Rozpoczynamy kolejny rok z programem TUTTI.pl, dzięki któremu Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera wykonania muzyki polskiej. Beneficjenci otrzymują rabat na wypożyczenie materiałów orkiestrowych w wysokości 70% opłaty.
W ramach nowej odsłony akcji „Kompozytor/Kompozytorka Miesiąca” zajrzymy do pracowni twórców, związanych z naszym Wydawnictwem. Przyjrzymy się ich pracy — czy siadają przy fortepianie, rozkładają papier nutowy na pulpicie i zapisują ołówkiem kolejne dźwięki, czy może jednak instrument i przyrządy piśmiennicze zastąpili myszką i klawiaturą komputera? Naszą szczególną uwagę zwrócimy na ich biurka, przy których pomysły muzyczne materializują się na pięcioliniach kolejnych partytur. Akcji towarzyszą fotografie Bartka Barczyka.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne z dumą i radością prezentuje osiągnięcia mijających miesięcy. Rok 2024 to w Oficynie nie tylko nowe utwory, publikacje nutowe, książki i albumy muzyczne, ale także zasoby cyfrowe, wydarzenia koncertowe i edukacyjne oraz międzynarodowe projekty upowszechniające muzykę polską. Miniony rok to również czas intensywnych współprac w ramach licznych wydarzeń w świecie muzyki. Wydawnictwo rozwija się dynamicznie, będąc w centrum najważniejszych wydarzeń świata kultury i podejmując współpracę z partnerami najwyższej klasy.
