Aktualności
LUTY: symfonika polska
2022-02-23
Posłuchajmy polskiej symfonii. Pierwsze skojarzenie: Henryk Mikołaj Górecki i jego Symfonia pieśni żałosnych (1975), która kilkanaście lat po premierze biła płytowe rekordy sprzedaży. Często grywa się dzieła Krzysztofa Pendereckiego, koneserzy zaś nigdy nie zapomną o Witoldzie Lutosławskim, który udowodnił, że forma symfoniczna nie musi być przeżytkiem w czasach awangardy. Dołóżmy jeszcze mieniące się barwami, gęste partytury Szymanowskiego i przypominane czasem w kontekście Chopina dzieła symfoniczne Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego. Koniec? To dopiero początek!
Grafika: Dobry Skład
Chociaż w polskiej symfonice nie znajdziemy dzieł konkurencyjnych wobec Mozarta czy Beethovena, utwory polskich kompozytorów epoki klasycyzmu czekają na odkrycie w dobrych dwudziestowiecznych opracowaniach na współczesną orkiestrę. Tak przygotowane utwory Wańskiego czy Orłowskiego mogą stanowić dość poważną konkurencję dla wykonawstwa historycznego. Późniejsze symfonie odzwierciedlają pozycję, jaką ten gatunek muzyczny zyskał w XIX wieku. Przeglądała się w nich zarówno narodowa mitologia, jak i historia powszechna. Wstrząsającym przykładem jest II Symfonia „Warszawska” Bolesława Woytowicza, w której opłakiwane są tragiczne wojenne losy miasta. Późniejsze lata przyniosły rozkwit symfoniki w nurtach awangardowym i neoklasycznym (z niewielką domieszką socrealizmu), pod koniec lat 70. nastał zaś „nowy romantyzm”. To wszystko składa się na całkiem pokaźną kolekcję splecioną mocno z tym, co działo się na świecie.
Adam Suprynowicz
Propozycje utworów z katalogu PWM:
Tadeusz Machl (1922–2003), IV Symfonia (1954), 25'
Tadeusz Natanson (1927–1990), III Symfonia „John Fitzgerald Kennedy in memoriam” (1965), 20'
Michał Orłowski (2. poł. XVIII w.) Symfonia F-dur, 12'
Bogusław Schaeffer (1929–2019), Scultura mała symfonia (1960), 13'
Marek Stachowski (1936–2004), Symfonia pieśni tęsknotą uświęconych (1981), 24'
Franciszek Ścigalski (1782–1846), Symfonia D-dur, 20'
Jan Wański (1756– ok. 1830), Symfonia D-dur na motywach opery „Pasterz nad Wisłą” (1788), 20'
Najczęściej czytane:
Z okazji jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, zasłużeni pracownicy Oficyny oraz związani z nią autorzy i przedstawiciele polskiego środowiska muzycznego zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi. Samo wydawnictwo otrzymało też Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
I Koncert fortepianowy e-moll op. 11 w rzeczywistości powstał kilka miesięcy po II Koncercie f-moll op. 21; „zamieniona” opusowa numeracja wynika z dat wydań obu utworów. Dziś pochylimy się nad późniejszym z tych dwóch z dzieł, dojrzalszym i kreślonym pewniejszą ręką. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się koncertowym programom, sztambuchowym wyznaniom i pożegnaniu z Ojczyzną.
Choć o życiu i twórczości Fryderyka Chopina napisano już niemal wszystko, jego dwie podróże do Brytanii wciąż pozostają mało znanym epizodem biografii. Książka Petera Willisa „Chopin w Brytanii” rzuca nowe światło na ten fragment życia kompozytora, wypełniając lukę w dotychczasowych badaniach. Teraz nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego ukazuje się po raz pierwszy w polskim tłumaczeniu.
Problemy z librettem, kolejne niezrealizowane premiery, konflikt z Londynem i wreszcie zaginięcie partytury – Philaenis, pierwsza opera Romana Statkowskiego, zdawała się nie mieć szczęścia… W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się zrządzeniom losu, Pyrrusowym zwycięstwom i długiej drodze na Parnas.
12 listopada 2025 roku przypada setna rocznica śmierci Romana Statkowskiego – polskiego kompozytora nurtu późnoromantycznego i pedagoga, ucznia m.in. Władysława Żeleńskiego, Nikołaja Sołowiowa i Antona Rubinsteina, a (wedle niektórych źródeł) także Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Ciekawy wybór twórczości fortepianowej tego kompozytora, nową instrumentację jego opery Philaenis oraz album z jazzowymi impresjami inspirowanymi operą Maria można znaleźć w katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Marcel Chyrzyński tworzy muzykę akustyczną, elektroakustyczną i elektroniczną. Jest również twórcą muzyki do spektakli teatralnych – jego zainteresowania skierowane są głównie na teatr współczesny. W listopadzie jest naszym Kompozytorem Miesiąca i uchyla drzwi do swojej pracowni, w której odnajdziemy m.in. partytury najnowszych utworów, niezwykłe kolekcje japońskich drzeworytów, czy imponujący zestaw… fajek.
Dorian Gray – operowa odsłona jedynej powieści Oscara Wilde’a na scenie Teatru Wielkiego w Poznaniu. Niewinność i niczym nieskażone piękno w pułapce kultu młodości w operze skomponowanej przez Elżbietę Sikorę i w inscenizacji Davida Pountneya. Za pulpitem dyrygenckim maestro Jacek Kaspszyk.
Za Wydarzenie roku uznano Muzyczne Spotkania z okazji 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Narodowym Forum Muzyki – za dwudniowe święto polskiej muzyki we Wrocławiu, które zgromadziło liczną publiczność i ponad pięciuset wykonawców podczas 34 koncertów, warsztatów i spotkań.
7 dni, 7 koncertów w Studiu im. Romany Bobrowskiej Radia Kraków, w tym 6 w formule recitali fortepianowych. 7 nowych programów zbudowanych wokół twórczości wybitnych kompozytorek i kompozytorów XX oraz XXI wieku. Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wytwórnia ANAKLASIS i Radio Kraków zapraszają na drugą odsłonę cyklu koncertów ANAKLASIS NA FALI 2.0, która odbędzie się 24–30 listopada 2025 r.
Polska muzyka najnowsza zabrzmi w przedostatnim miesiącu 2025 roku w Warszawie, Krakowie, Łodzi i Katowicach. Usłyszymy kompozycje Marcela Chyrzyńskiego, Wojciecha Widłaka, Pawła Malinowskiego, Aleksandra Lasonia, Krzysztofa Wołka, Hanny Kulenty, Pawła Hendricha oraz Zbigniewa Bargielskiego. Szczególna prapremiera szykuje się także w Poznaniu, gdzie zobaczymy i usłyszymy najnowszą operę Elżbiety Sikory. Tych premier nie można przegapić!
