Aktualności
LISTOPAD: pożegnania
2022-11-23
Requiem – ulubiony temat muzyczny, który jak magnes przyciąga każdego, kto do muzyki klasycznej doszedł przez genialne dzieło Mozarta. I tematy pokrewne, związane z wielką tradycją opłakiwania, wspominania, duchowego kontaktu z przeszłością, z umarłymi. Żegnamy się z nimi, ale nie chcemy ich porzucać. Zakręty historii sprawiły, że w polskiej kulturze Święto Zmarłych to jedyne jeszcze święto nieskomercjalizowane, nie służące tylko nieokiełznanej konsumpcji. Przeżywane wspólnie, a zarazem prywatnie, intymnie.
Dlatego requiem oraz formy i toposy pokrewne – Stabat Mater, Wszyscy Święci, Pietà – powracają też często w polskiej muzyce. Choćby brzmiało to nie do końca stosownie w tym kontekście – są żywe. Bo przecież cała sztuka żałobna jest dla żywych. Dla godnego pożegnania. Celebracji cierpienia. Dla wypłakania. Wspomnienia. Refleksji. W tych użyciach sztuki dźwięku objawia się sens jej tworzenia. Pytani o biologiczną funkcję muzyki, naukowcy nie są zgodni. Niektórzy zakładają wręcz, że nie jest nam niezbędna, że jest pewnego rodzaju „produktem ubocznym” połączeń neuronalnych. Niemniej nasze mózgi się w niej lubują. Śmierć mózgu jest zatem śmiercią muzyki. Dla wierzących w duszę – być może momentem opuszczenia przez nią ciała. Wtedy muzyka też umiera. Nie wcześniej.
Adam Suprynowicz
Grafika: Dobry Skład
Propozycje utworów z katalogu PWM:
Zbigniew Bujarski (1933–2018), Stabat Mater (2000), 35'
Ryszard Bukowski (1916–1987), VII Symfonia „Symfonia trenów” (1986), 40'
Jan Krenz (1926–2020), Requiem (2007), 40'
Paweł Łukaszewski (1968), Litania de Sanctis Martyribus (2003/2013), 22'
Stanisław Moniuszko (1819–1872), Requiem aeternam cis-moll (ca 1860), 4'
Bronisław Kazimierz Przybylski (1941–2011), Sinfonia da Requiem (1976), 19'
Mateusz Zwierzchowski (ok. 1713–1768), Requiem (1769), 54'
Najczęściej czytane:
Celne i bezkompromisowe komentarze w błyskotliwym stylu, czyli Roman Palester o muzyce, sztuce oraz literaturze. Ostatni tom trylogii „Pisma” trafił na półki księgarń. Zbiór myśli kompozytora i wieloletniego redaktora audycji kulturalnych Radia Wolna Europa to doskonała propozycja dla miłośników sztuki, będąc przyjemną, a równocześnie skłaniającą do refleksji lekturą.
Czy współczesny jazz i XV-wieczna polifonia mogą wypracować wspólny język muzyczny? LAETA MUNDUS to najnowszy album wytwórni ANAKLASIS, który splata ze sobą dwa – z pozoru niemożliwe do pogodzenia – światy, tworząc swoistą harmonię sfer. Premiera płyty połączona z koncertem z cyklu „ANAKLASIS na fali” już 12 grudnia.
Teatr Wielki w Poznaniu zaprasza 22 listopada na prapremierę opery Ślub z muzyką skomponowaną przez Zygmunta Krauze. Spektakl uświetniający 120-lecie urodzin oraz 55. rocznicę śmierci Witolda Gombrowicza, tuż po premierze zostanie zaprezentowany także w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
Elīna Garanča 15 listopada podczas otwarcia festiwalu Eufonie wystąpi w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Wydarzenie wpisuje się w festiwalowy nurt Wielkich Dzieł, który obejmuje wykonanie ważnych dla polskiej muzyki współczesnej kompozycji Krzysztofa Pendereckiego, Karola Szymanowskiego, Pawła Mykietyna oraz Pawła Szymańskiego i Joanny Wnuk-Nazarowej. Dwa ostatnie koncerty mają szczególnych charakter – jubileuszowy.
Listopadowa INTERAKCJA, piąta w tegorocznym cyklu Spółdzielni Muzycznej Contemporary Ensemble, zabrzmi dziełami twórców uznanych, mających bezsprzecznie swoje miejsce w historii muzyki. Zaproponujemy doświadczenie kameralistycznej claritas Pendereckiego, refleksyjnej brzmieniowej kruchości muzyki Andre oraz polskiej awangardy lat 50., reprezentowanej przez dzieło Góreckiego.
Czteropłytowe wydanie albumu z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza w sprzedaży już od 8 listopada. Wydawcą płyty jest wytwórnia płytowa ANAKLASIS. Premiera albumu odbędzie się 3 grudnia podczas Koncertu specjalnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ramach XII Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego w Filharmonii Śląskiej w Katowicach.
Konkurs pianistyczny „Muzyka z kraju Chopina (ChopinLand)” w Tokio dobiegł końca, a my poznaliśmy grono utalentowanych laureatów. Z japońskimi pianistami spotkaliśmy się przy polskiej muzyce już po raz trzeci. Z dużą satysfakcją obserwujemy nie tylko wzrost zainteresowania konkursem (z roku na rok wzrasta liczba uczestników), ale i repertuarem polskich kompozytorów innych niż Fryderyk Chopin.
Szósta edycja Eufonii otwiera nowy rozdział w historii tego festiwalu. Tegoroczna odsłona to wielkie dzieła, muzyka dawna i współczesna, eksperymenty, transformacje i nowoczesne interpretacje. Po raz pierwszy festiwal wykracza poza Warszawę – koncerty odbędą się w Krakowie, Lusławicach, Lublinie, Katowicach i Dębicy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia i współorganizatorem jednego z koncertów.
W tym miesiącu aż 7 różnorodnych utworów zabrzmi po raz pierwszy w Katowicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Jest w czym wybierać, gdyż przekrój gatunkowy jest wyjątkowo szeroki – od pełnych rozmachu oper, przez koncertujące dzieła orkiestrowe, po kameralistykę o różnorodnym obliczu i obsadzie.
Ceniony amerykańsko-kanadyjski jazzman Michael Bates ze swoim zespołem Acrobat i z udziałem Lutosławski Quartet wystąpią w Polsce podczas trzech listopadowych koncertów. W programie zabrzmi materiał nagrany przez muzyków na płycie METAMORPHOSES: VARIATIONS ON LUTOSŁAWSKI wydanej nakładem ANAKLASIS w serii REVISIONS.
Artyści z sukcesem prezentowali go już w Lincoln Center oraz Barbès Jazz Club w Nowym Jorku. Jesienią 2024 roku po raz pierwszy będziemy mieli okazję posłuchać ich na żywo w Polsce: 14.11 – Kraków, 15.11 – Lublin, 17.11 – Wrocław.
