Aktualności
Instrument Miesiąca: akordeonowe rekomendacje Macieja Frąckiewicza
2023-04-18
Maciej Frąckiewicz jest jednym z najaktywniejszym polskich współczesnych akordeonistów. To artysta mocno angażujący się w działania koncertowe i nagraniowe oraz przedsięwzięcia popularyzujące muzykę na ten instrument. Tym razem, w ramach akcji Instrument miesiąca, przygotował subiektywny wybór najciekawszych utworów polskich kompozytorów z katalogu PWM-u. Co poleca?
***
Kiedy myślę „PWM” i „akordeon” to od razu przychodzi mi na myśl twórczość Andrzej Krzanowskiego, którego niemalże cała spuścizna jest związana w tym wydawnictwem. Są to dzieła ponadczasowe i z pewnością zostaną z nami na zawsze.
Także w ciągu ostatnich lat katalog PWM zapełnił się wieloma wartościowymi dziełami przeznaczonymi na akordeon. Z mojej perspektywy wartymi uwagi są:
Andrzej Krzanowski – Kalangra. Dwadzieścia utworów na akordeon
Utwór, od którego zaczynałem swoją przygodę z muzyką współczesną, był to również początek mojej edukacji muzycznej. Być może dzięki temu cyklowi zostało mi zaszczepione zainteresowanie do nowych brzmień i nieklasycznych struktur muzycznych. Szczególnie polecam nauczycielom i ich najmłodszym podopiecznym.
Andrzej Krzanowski – cykl Reliefów akordeonowych (I, II, VI, VII)
Każdy z nich jest osobnym muzycznym kosmosem (inna faktura, inne prowadzenie narracji), można się tutaj doszukać zaadaptowania systemów modi (kojarzonych chyba najbardziej z muzyką Oliviera Messiaena). Dzięki temu te utwory, wykonane jeden po drugim, tworzą swoiste meta-dzieło.
Relief VI przeznaczony jest na niecodzienny instrument – akordeon basowy. We fragmentach rapsodycznych instrument dudni w swoisty sposób, z goła inny niż klasyczny akordeon. To jeden z nielicznych utworów przeznaczonych na ten rodzaju akordeonu w ogóle.
Relief VII na akordeon i perkusję to rozedrgana muzyczna impresja, pełna nieoczywistych brzmień, tremoli, wibracji oraz swoistej tajemniczej aury, często niemal metafizycznej.
Zygmunt Krauze – Portret Kochanki na akordeon
Wyjątkowy utwór, swego rodzaju kadencja z koncertu tego kompozytora. Zarówno język tego utworu, jak i jego forma są jedyne w swoim rodzaju, bardzo dla niego charakterystyczne. Dzieło to również świetnie sprawdziło się w dyskursie z warstwą wizualną, zawarłem je w swoim projekcie audiowizualnym pt. See you in a Dreamland. Portrait of a lover, do którego zrobiłem również warstwę wideo.
Maciej Frąckiewicz poleca nuty z katalogu PWM, fot. archiwum kompozytora
Aleksander Nowak – Satin na wiolonczelę i akordeon
Jedyny utwór na akordeon i wiolonczelę w katalogu PWM, również pierwszy, przy którym współpracowałem z wydawnictwem, nagrałem go także w duecie z Magdaleną Bojanowicz na płytę. Świetnie wykorzystuje barwy tych dwóch z pozoru dalekich od siebie instrumentów, które niemalże stapiają się brzmieniowo, tworząc swoistą tkankę dźwiękowa, często są nie do odróżnienia. Mam do niego bardzo duży sentyment. Jeden z najczęściej wykonywanych polskich utworów na ten skład wykonawczy, grają go również moi studenci.
Bronisław Kazimierz Przybylski – La Folia na akordeon
Te wariacje i fuga na temacie hiszpanko-portugalskiej melodii ludowej z XIV wieku to wyjątkowe dzieło. Jest nie tylko jednym z utworów wypełniających brak muzyki dawnych epok w literaturze akordeonowej, ale również świetnie wykorzystującym walory instrumentu koncertowego i możliwości wirtuozowskie akordeonisty. Zdecydowana rekomendacja w procesie dydaktycznym w szkołach muzycznych II stopnia.
Bronisław Kazimierz Przybylski – Concerto classico na akordeon i orkiestrę
Pierwsza część w bardzo klasycznym stylu, ale z mocno schromatyzowanymi kadencjami; bardzo piękna, niemalże minimalistyczna i jedyna w swoim rodzaju część druga oraz wymagające technicznie ostatnie ogniwo – wariacje. Utwór bardzo chętnie grywany przez akordeonistów (również przeze mnie), jak i orkiestry. Funkcjonuje w dwóch wersjach, z towarzyszeniem orkiestry symfonicznej oraz smyczkowej z perkusją.
Zygmunt Krauze – Koncert na akordeon i orkiestrę oraz Aleksander Lasoń – Concerto „Harmonium” na akordeon amplifikowany i orkiestrę
Dwa koncerty sporych rozmiarów naszych obecnie jednych z najważniejszych żyjących polskich kompozytorów.
Mikołaj Górecki – Koncert na akordeon i orkiestrę smyczkową, op. 61 oraz Paweł Łukaszewski – Koncert na akordeon i orkiestrę smyczkową
Wspaniałe koncerty z towarzyszeniem orkiestry smyczkowej, miejscami przywodzące na myśl nawet muzykę filmową.
Mając w katalogu PWM aż tyle świetnych koncertów akordeonowych aż szkoda, że ten instrument tak rzadko gości na scenach filharmonicznych z towarzyszeniem orkiestr. Działajmy wspólnie, aby to się zmieniało i ta piękna literatura dotarła do jak najszerszego grona melomanów.
***
Rekomendowane publikacje pochodzą z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Możecie je znaleźć w naszym e-sklepie, w księgarni stacjonarnej w Krakowie i dobrych księgarniach muzycznych. W formie elektronicznej szukajcie na www.nkoda.com.
Najczęściej czytane:
Problemy z librettem, kolejne niezrealizowane premiery, konflikt z Londynem i wreszcie zaginięcie partytury – Philaenis, pierwsza opera Romana Statkowskiego, zdawała się nie mieć szczęścia… W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się zrządzeniom losu, Pyrrusowym zwycięstwom i długiej drodze na Parnas.
12 listopada 2025 roku przypada setna rocznica śmierci Romana Statkowskiego – polskiego kompozytora nurtu późnoromantycznego i pedagoga, ucznia m.in. Władysława Żeleńskiego, Nikołaja Sołowiowa i Antona Rubinsteina, a (wedle niektórych źródeł) także Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Ciekawy wybór twórczości fortepianowej tego kompozytora, nową instrumentację jego opery Philaenis oraz album z jazzowymi impresjami inspirowanymi operą Maria można znaleźć w katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Marcel Chyrzyński tworzy muzykę akustyczną, elektroakustyczną i elektroniczną. Jest również twórcą muzyki do spektakli teatralnych – jego zainteresowania skierowane są głównie na teatr współczesny. W listopadzie jest naszym Kompozytorem Miesiąca i uchyla drzwi do swojej pracowni, w której odnajdziemy m.in. partytury najnowszych utworów, niezwykłe kolekcje japońskich drzeworytów, czy imponujący zestaw… fajek.
Dorian Gray – operowa odsłona jedynej powieści Oscara Wilde’a na scenie Teatru Wielkiego w Poznaniu. Niewinność i niczym nieskażone piękno w pułapce kultu młodości w operze skomponowanej przez Elżbietę Sikorę i w inscenizacji Davida Pountneya. Za pulpitem dyrygenckim maestro Jacek Kaspszyk.
Za Wydarzenie roku uznano Muzyczne Spotkania z okazji 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Narodowym Forum Muzyki – za dwudniowe święto polskiej muzyki we Wrocławiu, które zgromadziło liczną publiczność i ponad pięciuset wykonawców podczas 34 koncertów, warsztatów i spotkań.
7 dni, 7 koncertów w Studiu im. Romany Bobrowskiej Radia Kraków, w tym 6 w formule recitali fortepianowych. 7 nowych programów zbudowanych wokół twórczości wybitnych kompozytorek i kompozytorów XX oraz XXI wieku. Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wytwórnia ANAKLASIS i Radio Kraków zapraszają na drugą odsłonę cyklu koncertów ANAKLASIS NA FALI 2.0, która odbędzie się 24–30 listopada 2025 r.
Polska muzyka najnowsza zabrzmi w przedostatnim miesiącu 2025 roku w Warszawie, Krakowie, Łodzi i Katowicach. Usłyszymy kompozycje Marcela Chyrzyńskiego, Wojciecha Widłaka, Pawła Malinowskiego, Aleksandra Lasonia, Krzysztofa Wołka, Hanny Kulenty, Pawła Hendricha oraz Zbigniewa Bargielskiego. Szczególna prapremiera szykuje się także w Poznaniu, gdzie zobaczymy i usłyszymy najnowszą operę Elżbiety Sikory. Tych premier nie można przegapić!
Kolejna edycja Dnia Edukacji Muzycznej dobiegła końca – był to czas pełen zdobywania wiedzy, wymiany doświadczeń, inspiracji i miłych spotkań. W wydarzeniu organizowanym przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne wzięło udział ponad 150 osób. Dziękujemy, że byliście z nami w Poznaniu!
Polskie Wydawnictwo Muzyczne i Filharmonia im. Karola Szymanowskiego w Krakowie mają zaszczyt zaprosić na jubileuszowy koncert, który zwieńczy całoroczne obchody 80-lecia istnienia Oficyny. Ostatnie w tym roku „Muzyczne spotkanie” nie tylko ukaże różnorodność katalogu PWM; dostarczy też niezapomnianych wrażeń i emocji związanych ze wspólnym świętowaniem polskiej muzyki – w najlepszym wydaniu oraz wykonaniu.
15 października podczas gali w De Vere Grand Connaught Rooms w Londynie odbyło się wręczenie prestiżowych nagród Gramophone Classical Music Awards. W kategorii Early Music statuetkę otrzymała płyta ‘The Krasiński Codex’ („Kodeks Krasińskich”) zespołów Ensemble Dragma i Ensemble Peregrina pod kierownictwem Agnieszki Budzińskiej-Bennett. Trzypłytowy album jest jednym z owoców projektu „Kras 52”, zrealizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza we współpracy z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
