Aktualności
Symfonie organowe Feliksa Nowowiejskiego – wydania źródłowo-krytyczne
2023-04-30
W dorobku twórczym Feliksa Nowowiejskiego szczególne miejsce zajmują kompozycje na organy – do najważniejszych zaliczamy m.in. cztery koncerty, poemat In Paradisum, czy też dziewięć Symfonii organowych op. 45. Dzięki staraniom Polskiego Wydawnictwa Muzycznego katalog Oficyny powiększył się o źródłowo-krytyczne wydanie II Symfonii organowej i III Symfonii organowej „Lourdes”.
Pod koniec 1919 roku Nowowiejski osiadł w Poznaniu, gdzie życie muzyczne prężnie odradzało się po wojennej zawierusze – działała tam miejska orkiestra i teatr operowy, w planach było również utworzenie państwowego instytutu muzycznego. Nic więc dziwnego, że kompozytor uznał to miejsce za odpowiednie do rozwoju swoich planów artystycznych. Rzeczywiście, już w kolejnym roku Nowowiejski wykładał w nowo powstałej Państwowej Akademii i Szkole Muzycznej, gdzie prowadził klasę organów i dyrygował orkiestrą. Organizował liczne koncerty symfoniczne i chóralne, występował też z okolicznościowymi recitalami organowymi, podczas których wykonywał muzykę baroku, utwory współczesnych kompozytorów francuskich oraz własne improwizacje. A choć Nowowiejski improwizował znakomicie, potrzebował również nowego, ambitnego repertuaru własnego autorstwa. Z potrzeby tej zrodziło się dziewięć sonat organowych, przemianowanych później przez samego kompozytora na symfonie. Proces ich kształtowania był długotrwały i skomplikowany – przez bez mała dekadę Nowowiejski komponował nowe części, dopełniał symfonie powstałymi wcześniej mniejszymi utworami i przekształcał je na potrzeby nowego cyklu. W 1931 roku już pod nową nazwą zabrał kompozycje do Londynu z nadzieją wykonania w muzycznej metropolii Europy; jednak zmian dokonywał w nich jeszcze długo.
Podobnie jak pozostałe rozbudowane utwory Feliksa Nowowiejskiego, Symfonie organowe ukazują go z jednej strony jako admiratora tradycji sięgającego po formy zakorzenione w poprzednich epokach, z drugiej zaś – nowatora o nieprzewidywalnym języku muzycznym, wprowadzającym słuchacza w świat nowej muzyki. Tradycyjna forma we władaniu wirtuoza-improwizatora ulega oryginalnym przeobrażeniom i staje się narzędziem pozwalającym zaskakiwać odbiorcę niespotykanymi rozwiązaniami brzmieniowymi. Uwagę zwraca też umiejętne wykorzystanie walorów przenikającego utwory materiału prekompozycyjnego – pieśni kościelnych Nie opuszczaj nas (II Symfonia) i Po górach, dolinach (III Symfonia „Lourdes”). Niezaprzeczalna wartość artystyczna obu symfonii z pewnością zachęca do sięgnięcia po te interesujące pozycje literatury organowej.
Nową edycję, wzbogaconą o aparat źródłowo-krytyczny, przygotowały Elżbieta Karolak – organistka i pedagog, współorganizatorka Międzynarodowych Konkursów Organowych im. Feliksa Nowowiejskiego w Poznaniu – i Karolina Kaźmierczak – muzykolożka, dyrektorka Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego w Poznaniu. Wydania zawierają wstępy i komentarze rewizyjne do utworów w języku polskim, angielskim i niemieckim, są też ilustrowane fragmentami rękopiśmiennych przekazów kompozycji.
Oba tomy wchodzą w skład Wydania Dzieł Feliksa Nowowiejskiego, którego celem jest przekazanie tekstu w miarę możliwości jak najbliższego intencjom kompozytora. Seria jest częścią katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, a opracowywana jest w ramach projektu Dziedzictwo Muzyki Polskiej, realizowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Więcej o fascynującej twórczości organowej Feliksa Nowowiejskiego opowiadał Ireneusz Wyrwa z rozmowie z Agatą Kwiecińską dla podcastu „DNA Muzyki Polskiej”.
Najczęściej czytane:
Problemy z librettem, kolejne niezrealizowane premiery, konflikt z Londynem i wreszcie zaginięcie partytury – Philaenis, pierwsza opera Romana Statkowskiego, zdawała się nie mieć szczęścia… W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się zrządzeniom losu, Pyrrusowym zwycięstwom i długiej drodze na Parnas.
12 listopada 2025 roku przypada setna rocznica śmierci Romana Statkowskiego – polskiego kompozytora nurtu późnoromantycznego i pedagoga, ucznia m.in. Władysława Żeleńskiego, Nikołaja Sołowiowa i Antona Rubinsteina, a (wedle niektórych źródeł) także Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Ciekawy wybór twórczości fortepianowej tego kompozytora, nową instrumentację jego opery Philaenis oraz album z jazzowymi impresjami inspirowanymi operą Maria można znaleźć w katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Marcel Chyrzyński tworzy muzykę akustyczną, elektroakustyczną i elektroniczną. Jest również twórcą muzyki do spektakli teatralnych – jego zainteresowania skierowane są głównie na teatr współczesny. W listopadzie jest naszym Kompozytorem Miesiąca i uchyla drzwi do swojej pracowni, w której odnajdziemy m.in. partytury najnowszych utworów, niezwykłe kolekcje japońskich drzeworytów, czy imponujący zestaw… fajek.
Dorian Gray – operowa odsłona jedynej powieści Oscara Wilde’a na scenie Teatru Wielkiego w Poznaniu. Niewinność i niczym nieskażone piękno w pułapce kultu młodości w operze skomponowanej przez Elżbietę Sikorę i w inscenizacji Davida Pountneya. Za pulpitem dyrygenckim maestro Jacek Kaspszyk.
Za Wydarzenie roku uznano Muzyczne Spotkania z okazji 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Narodowym Forum Muzyki – za dwudniowe święto polskiej muzyki we Wrocławiu, które zgromadziło liczną publiczność i ponad pięciuset wykonawców podczas 34 koncertów, warsztatów i spotkań.
7 dni, 7 koncertów w Studiu im. Romany Bobrowskiej Radia Kraków, w tym 6 w formule recitali fortepianowych. 7 nowych programów zbudowanych wokół twórczości wybitnych kompozytorek i kompozytorów XX oraz XXI wieku. Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wytwórnia ANAKLASIS i Radio Kraków zapraszają na drugą odsłonę cyklu koncertów ANAKLASIS NA FALI 2.0, która odbędzie się 24–30 listopada 2025 r.
Polska muzyka najnowsza zabrzmi w przedostatnim miesiącu 2025 roku w Warszawie, Krakowie, Łodzi i Katowicach. Usłyszymy kompozycje Marcela Chyrzyńskiego, Wojciecha Widłaka, Pawła Malinowskiego, Aleksandra Lasonia, Krzysztofa Wołka, Hanny Kulenty, Pawła Hendricha oraz Zbigniewa Bargielskiego. Szczególna prapremiera szykuje się także w Poznaniu, gdzie zobaczymy i usłyszymy najnowszą operę Elżbiety Sikory. Tych premier nie można przegapić!
Kolejna edycja Dnia Edukacji Muzycznej dobiegła końca – był to czas pełen zdobywania wiedzy, wymiany doświadczeń, inspiracji i miłych spotkań. W wydarzeniu organizowanym przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne wzięło udział ponad 150 osób. Dziękujemy, że byliście z nami w Poznaniu!
Polskie Wydawnictwo Muzyczne i Filharmonia im. Karola Szymanowskiego w Krakowie mają zaszczyt zaprosić na jubileuszowy koncert, który zwieńczy całoroczne obchody 80-lecia istnienia Oficyny. Ostatnie w tym roku „Muzyczne spotkanie” nie tylko ukaże różnorodność katalogu PWM; dostarczy też niezapomnianych wrażeń i emocji związanych ze wspólnym świętowaniem polskiej muzyki – w najlepszym wydaniu oraz wykonaniu.
15 października podczas gali w De Vere Grand Connaught Rooms w Londynie odbyło się wręczenie prestiżowych nagród Gramophone Classical Music Awards. W kategorii Early Music statuetkę otrzymała płyta ‘The Krasiński Codex’ („Kodeks Krasińskich”) zespołów Ensemble Dragma i Ensemble Peregrina pod kierownictwem Agnieszki Budzińskiej-Bennett. Trzypłytowy album jest jednym z owoców projektu „Kras 52”, zrealizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza we współpracy z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
