Aktualności
Żegnamy Zygmunta M. Szweykowskiego
2023-08-04
3 sierpnia 2023 roku w wieku 94 lat zmarł prof. dr hab. Zygmunt Marian Szweykowski – wybitna postać polskiej muzykologii, badacz muzyki dawnej, pedagog, a także redaktor i współpracownik Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, autor ponad 100 haseł Encyklopedii Muzycznej PWM.
Zygmunt Marian Szweykowski urodził się 12 maja 1929 roku w Krakowie. W czasie II wojny światowej mieszkał w Warszawie, zaś po powstaniu – w Częstochowie. W latach 1947-51 odbył studia muzykologiczne na Uniwersytecie Poznańskim pod kierunkiem Adolfa Chybińskiego. Jeszcze w trakcie studiów zaproponowano mu posadę asystenta na rodzimej uczelni:
Będąc jeszcze studentem (III roku) – jak gdyby na ironię – na prima aprilis roku 1950 dostałem etat asystenta na Uniwersytecie Poznańskim […]. I właśnie od tej daty, od prima aprilis 1950 roku rozpoczęła się moja kariera uniwersytecka, trwająca nieprzerwanie pięćdziesiąt pięć lat(!), do roku 1999 na etacie, a następnie do roku 2004 na kontrakcie – wspominał. [1]
W 1954 roku powrócił do rodzinnego Krakowa, gdzie podjął pracę redaktora w Polskim Wydawnictwie Muzycznym:
Ponieważ Tadeusz Strumiłło już wcześniej wrócił do swego rodzinnego Krakowa i znalazł pracę w reorganizującym się Polskim Wydawnictwie Muzycznym, zaproszono i mnie na stanowisko redaktora we wspomnianym wydawnictwie. Dopiero w kilkadziesiąt lat później, będąc już na emeryturze, dowiedziałem się, że ówczesny dyrektor Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, Tadeusz Ochlewski, który był w bardzo dobrych stosunkach z prof. Chybińskim prosił go, aby podał mu on nazwiska tych uczniów, którzy mogliby przyjechać do Krakowa i objąć stanowiska redaktorów w PWM. Okazuje się, że Chybiński podał dwa nazwiska: Strumiłły i moje. I tak, pierwszego stycznia 1954 roku, po dwudziestu pięciu latach, wróciłem do swego rodzinnego, a dotychczas przecież całkowicie nieznanego mi miasta. [2]
W tym samym roku objął etat asystenta przy Katedrze Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, na zaproszenie ówczesnej kierowniczki katedry Stefanii Łobaczewskiej. Z krakowską muzykologią związany był wiele lat – to właśnie na Uniwersytecie Jagiellońskim uzyskał tytuł doktora pod kierunkiem Józefa Chomińskiego (1964), a następnie habilitację (1976) i profesurę (1990). W latach 1971-99 sprawował też funkcję kierownika Katedry Historii i Teorii Muzyki, zaś w latach 1999-2005 stał na czele Zakładu Muzyki Dawnej w Instytucie Muzykologii UJ. W 1991 roku założył działające przy instytucie wydawnictwo Musica Iagiellonica. Współpracował z Uniwersytetem Warszawskim, Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytutem Sztuki Polskiej Akademii Nauk oraz licznymi uczelniami zagranicznymi, m.in. w Berlinie, Rzymie, Bazylei, Bolonii, Padwie, Uppsali, Salzburgu i Lublanie.
Po zakończeniu pracy etatowej w Polskim Wydawnictwie Muzycznym współpracował z Oficyną jako redaktor licznych serii wydawniczych, wiceprzewodniczący Rady Programowej, członek Kolegium i Komitetu Redakcyjnego oraz redaktor naukowy działu kompozytorzy, teoretycy i wykonawcy XVII w. w Encyklopedii Muzycznej PWM. Spod jego ręki wyszło ponad 100 haseł encyklopedii.
Główny obszar jego zainteresowań naukowych stanowiła historia dawnej muzyki i kultury muzycznej w Polsce i we Włoszech. Kontynuował rozpoczętą przez Adolfa Chybińskiego tradycję badań faktograficzno-źródłowych, co zaowocowało pracami o nieocenionym znaczeniu dla rekonstrukcji dziejów polskiego renesansu i baroku. Rezultaty badań publikował w postaci licznych artykułów i rozpraw naukowych – m.in. na łamach „Ruchu Muzycznego”, „Muzyki” oraz „The Musical Quarterly”. Zawdzięczamy mu też kilkadziesiąt źródłowo-krytycznych wydań utworów, m.in. C. Bazylika, Wacława z Szamotuł, M. Mielczewskiego, F. Liliusa, S. S. Szarzyńskiego, B. Pękiela czy M. Zieleńskiego. Edycje opatrywał szczegółowymi wstępami monograficznymi i komentarzami krytycznymi, tym samym tworząc wzór polskiego naukowego edytorstwa muzyki dawnej. Był także autorem licznych książek naukowych – do najważniejszych należą: Kultura wokalna XVI-wiecznej Polski (Kraków 1957), Musica Moderna w ujęciu Marka Scacchiego (Kraków 1977) czy seria Historia muzyki XVII wieku, której był współautorem.
Należał do krajowych i zagranicznych stowarzyszeń naukowych, m.in. Związku Kompozytorów Polskich, American Musicological Society, Accademia Filarmonica di Bologna i International Musicological Society. Odznaczono go m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
Zmarł 3 sierpnia 2023 roku. O jego śmierci poinformował Instytut Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
_____
[1] Szweykowski, Z.M., Całe życie z muzykologią. Wspomnienia uniwersyteckie z Poznania i Krakowa, w: „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, Sectio L, Vol. XII, 2, 2014, s. 127.
[2] Ibidem, s. 130.
Najczęściej czytane:
W ostatnim tygodniu maja uczniowie krakowskich przedszkoli i szkół odwiedzili księgarnię muzyczną PWM z okazji trwającego Tygodnia Dziecka w Polskim Wydawnictwie Muzycznym.
2 czerwca br. rozpocznie się 12. edycja Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki. W muzyczne szranki stanie 77 młodych śpiewaków z 28 krajów; zwycięzców poznamy 7 czerwca. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest Partnerem wydarzenia.
Kompozytor, dyrygent, wydawca, teoretyk muzyki, pedagog muzyczny, rektor uczelni – życiorys Józefa Elsnera jest niezwykle bogaty. Mimo to przeważnie kojarzony jest jedynie jako nauczyciel Fryderyka Chopina. Krzysztof Bilica z zaciekawieniem przygląda się mistrzowi przełomu XVIII i XIX wieku, którego portret rysuje w najnowszej Małej Monografii.
Fascynujący bohater, śmiała koncepcja, wreszcie znakomita obsada aktorska – Król Narcyz to nieszablonowy format opowieści o najsłynniejszym kompozytorze muzyki polskiej początków XX wieku. Wspólna produkcja Polskiego Wydawnictwa Muzycznego i Radia Kraków zgromadziła cenionych realizatorów i aktorów teatralnych, którzy wykreowali świat Karola Szymanowskiego oraz jego bliskich. Emisja na antenie Radia Kraków w kolejne poniedziałki o godzinie 21.05, począwszy od 2 czerwca br.
Kultowe piosenki Zygmunta Koniecznego, które dekady temu pokochała publiczność Ewy Demarczyk w nowym opracowaniu Cezarego Duchnowskiego. Najnowszy album ANAKLASIS z udziałem Agaty Zubel, Andrzeja Bauera, Bartka Wąsika oraz Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia pod dyrekcją Alexandra Humali jest już dostępny w sprzedaży.
W konkursie Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek na Najpiękniejsze Polskie Książki 2024, w którym Jury docenia m.in. koncepcję edytorską, nowatorskie opracowania graficzne, typograficzne i poziom artystyczny ilustracji, wyróżnienie w kategorii Literatura naukowa i popularnonaukowa zdobyła książka Muzyka polska po Szymanowskim Adriana Thomasa.
W maju do swojej pracowni zaprasza nas Jerzy Kornowicz – kompozytor, pianista-improwizator, pedagog i działacz muzyczny, dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. Autor muzyki wielu gatunków – twórca interdyscyplinarny, który potrafi komponować w rozmaitych miejscach.
Od początku istnienia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, serie pedagogiczne stanowiły istotną i liczną grupę powstających publikacji. Oficyna nawiązywała współpracę z cenionymi twórcami, dzięki czemu powstały utwory nie tylko licznie nagradzane na konkursach i festiwalach, budujące tym prestiż PWM-u, ale przede wszystkim ponadczasowe. Świadczą o tym wznowienia wielu tytułów.
Tematem przewodnim 37. edycji Krakowskiego Międzynarodowego Festiwalu Kompozytorów jest muzyka w muzyce. Festiwal, który został objęty patronatem honorowym Aleksandra Miszalskiego, Prezydenta Miasta Krakowa, rozpocznie się już 10 maja koncertem inauguracyjnym w Filharmonii Krakowskiej. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia.
Już 09 maja 2025 roku Polskie Wydawnictwo Muzyczne zaprasza do wspólnego świętowania podczas Dni Funduszy Europejskich w PWM. Sprawdź, co zaplanowaliśmy na ten dzień!
