Aktualności
Instrument miesiąca: skrzypcowe rekomendacje Pawła Wójtowicza
2023-12-04
Rekomendacje publikacji na skrzypce Pawła Wójtowicza, które Artysta wybrał z ponad czterystu wydanych przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne, dotyczą tych materiałów nutowych, z którymi łączy go zarówno działalność muzyka, jak i nauczyciela. Skrzypek przypomina o twórczości naszych rodzimych kompozytorów, która jego zdaniem jest kwintesencją narodowego stylu i polskiej tradycji wiolinistycznej.
Eugenia Umińska, Studium gam i pasaży
Absolutny klasyk! Gamy grane przez pokolenia. Przygotowane dla skrzypków, którzy już posiadają pewną wiedzę i przygotowanie techniczne. Pani profesor Eugenia Umińska, znakomity krakowski pedagog, oparła cały materiał gam, sposoby ich ćwiczeń, aplikaturę, przebiegi dwudźwięków na swoim długoletnim doświadczeniu dydaktycznym. Pamiętam, że będąc studentem musiałem zagrać wszystkie z tych gam. Owszem, zaglądam do różnych nowych opracowań, ale jednak każdorazowo wracam do tego wydawnictwa.
Ewa Iwan, Gramy w gamy na skrzypce i fortepian
Ewę Iwan znam od wielu lat nie tylko jako wybitnego pedagoga, nietuzinkowego kompozytora, ale również wspaniałego, pełnego ciepła i życzliwości człowieka. Dzięki tym darom potrafi ona wyczarować dla dzieci muzyczne historyjki, w których problemy techniczne skrywa pod płaszczem kolorowych, wpadających w ucho melodii, tak chętnie granych przez najmłodszych. Z bogatej oferty jej wydawnictw zachęcam do zapoznania się ze zbiorem Gramy w gamy. Jest to świat Ewy Iwan, w którym uczy ona dzieci gam poprzez zabawę, śpiewanie piosenek i granie utworków w poszczególnych tonacjach z akompaniamentem fortepianu. Z pewnością materiał spodoba się najmłodszym i wszystkim pedagogom. Znakomite przygotowanie do wcześniej opisanego Studium gam i pasaży.
fot. Paweł Wójtowicz
Henryk Mikołaj Górecki, Trzy Małe Utworki op. 37
Kompozytor znany z m.in. III Symfonii czy Trzech utworów w dawnym stylu skomponował małe utworki dla dzieci, stawiających swoje pierwsze kroki w grze na skrzypcach. Warto zaznajomić się z tą nowością wydawniczą, w której bardzo prosty materiał nutowy solisty podparty został ciekawie brzmiącym harmonicznie akompaniamentem fortepianu. Piękne, kolorowe ilustracje na pewno spodobają się mały skrzypkom. To utworki, które wprowadzą dzieci w świat muzyki.
Grażyna Bacewicz, Łatwe duety na tematy ludowe
Pamiętam, jak wspólnie z moją żoną Anią wykonywaliśmy te niby łatwe duety w Bratysławie z okazji setnej rocznicy odzyskania niepodległości. Publiczność była zachwycona ich niesamowitą harmonią i melodyjnością. Skoczne Krakowiaki, Marsz Groteskowy, Preludium czy Nokturn to barwne, muzyczne perełki, w których kompozytorka wyśmienicie ujęła polski, ludowy charakter. Dlatego miniaturki te są bardzo interesującym materiałem nie tylko do nauki gry w duecie, ale również mogą służyć dorosłym artystom, dla których będą iście wesołą, muzyczną zabawą.
Ignacy Jan Paderewski, Melodia op. 16
Kiedy kilka lat temu postanowiłem nagrać płytę z aranżacjami utworów na skrzypce i kwartet smyczkowy, pierwszym utworem, o którym pomyślałem była właśnie Melodia. Miniatura pozwala wykonawcom zaprezentować wszystkie barwy swojego instrumentu. Ignacy Jan Paderewski skomponował ten utwór w 1881 na fortepian. Polskie Wydawnictwo Muzyczne ma w swojej ofercie wydawniczej opracowanie na skrzypce i fortepian wybitnego polskiego skrzypka i pedagoga Stanisława Barcewicza. Warto sięgnąć po to opracowanie i wsłuchać się w piękno tego wyjątkowego utworu.
Emil Młynarski, Mazur G-dur op. 7
Ten Mazur od samego powstania zachwyca wszystkich swoją ekspresją i wirtuozerią. Jest to utwór energiczny, który w edycji polskiej znakomitej skrzypaczki Ireny Dubiskiej daje wykonawcom możliwość zaprezentowania szerokiego spektrum swoich umiejętności. Świetnie opracowane smyczkowania i aplikatura są gwarancją wykonania stylowego, iskrzącego się rytmami polskiego tańca narodowego. Emil Młynarski był nie tylko wspaniałym skrzypkiem, kompozytorem, dyrygentem ale również wybitnym pedagogiem (jego uczniem był m.in. Paweł Kochański) co stawia tę miniaturę w pierwszym rzędzie utworów, po które sięgam jako skrzypek i nauczyciel.
Karol Szymanowski, II Koncert skrzypcowy op. 61, Dz. 6
Skrzypek Paweł Kochański jako bliski przyjaciel Karola Szymanowskiego opracował wiele z jego utworów m.in. właśnie II Koncert skrzypcowy. To utwór, który nawiązuje do folkloru podhalańskiego. Napisany jest z wielkim rozmachem i wirtuozerią, co pozwala soliście zaprezentować nie tylko swoje umiejętności techniczne, ale również zauroczyć słuchaczy charakterystyczną dla Szymanowskiego zmysłową, liryczną frazą. Jest to jeden z moich ulubionych koncertów, który wykonałem z towarzyszeniem Orkiestry Opery Krakowskiej w 2007 roku z okazji obchodów Roku Kompozytora m.in. podczas widowiska plenerowego na Gubałówce. Polecam go wszystkim skrzypkom.
Henryk Wieniawski, Scherzo-Tarantelle op. 16
Utwory Henryka Wieniawskiego są zawsze wyzwaniem dla wykonawców. Kompozytor wyraził w nich swój indywidualny, wirtuozowski styl. Scherzo-Tarantella to pokaz umiejętności każdego skrzypka. Pierwszy raz z utworem zetknąłem się jako trzynastolatek. Wykonałem go wówczas w Sali Filharmonii Krakowskiej. Mój nauczyciel, ówczesny koncertmistrz Opery Krakowskiej Leszek Skrobacki uczył mnie tego utworu z opracowania prof. Zdzisława Jankhego. Jako wykonawcy i nauczycielowi nadal towarzyszy mi właśnie to wydawnictwo.
Henryk Wieniawski, Z tańców polskich
W ofercie Polskiego Wydawnictwa Muzycznego znajduje się bardzo dużo wydań i opracowań różnych utworów Henryka Wieniawskiego. Są nimi koncerty, kaprysy, etiudy i miniatury. Chciałbym przypomnieć o pięknym zbiorze, który mnie jako skrzypkowi i nauczycielowi towarzyszy odkąd pamiętam, czyli od zawsze, a jest nim zbiór miniatur Z tańców polskich. Obertas, Dudziarz czy Kujawiak to klasyka stylu Wieniawskiego – energia, wirtuozeria, kantylena, śpiewność i polskość. Do Pieśni polskiej, będącej częścią zbioru mam specjalny sentyment, gdyż kojarzy mi się z moim tatą. Kiedy jako uczeń szkoły podstawowej ćwiczyłem żmudnie zapisane tam akordy mój ojciec (nie będący muzykiem) przyszedł i powiedział – Synku, graj to tak, jakbyś chciał opisać strumyk w naszych polskich tatrach. Raz płynie on spokojnie, raz spada kaskadą wodospadów. Pamiętam to do dziś. Jako dorosły muzyk przeglądając „na nowo” zbiór zauroczyłem się rzadziej wykonywaną miniaturą – Sielanka.
Paweł Wójtowicz, Etiudy-Kaprysy
Na koniec zapraszam do poznania moich Etiud-Kaprysów, które już od paru lat dostępne są w księgarni Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Niedawno pojawiło się drugie wydanie w nowej szacie graficznej, nawiązującej do tradycyjnych okładek PWM sprzed lat, co przyjąłem ze wzruszeniem. W zbiorze znajduje się 12 kaprysów o różnym stopniu trudności. Zostały przeze mnie tak napisane, aby młodym wykonawcom dostarczały wiele radości z możliwości prezentowania swoich umiejętności technicznych.
Najczęściej czytane:
Celne i bezkompromisowe komentarze w błyskotliwym stylu, czyli Roman Palester o muzyce, sztuce oraz literaturze. Ostatni tom trylogii „Pisma” trafił na półki księgarń. Zbiór myśli kompozytora i wieloletniego redaktora audycji kulturalnych Radia Wolna Europa to doskonała propozycja dla miłośników sztuki, będąc przyjemną, a równocześnie skłaniającą do refleksji lekturą.
Czy współczesny jazz i XV-wieczna polifonia mogą wypracować wspólny język muzyczny? LAETA MUNDUS to najnowszy album wytwórni ANAKLASIS, który splata ze sobą dwa – z pozoru niemożliwe do pogodzenia – światy, tworząc swoistą harmonię sfer. Premiera płyty połączona z koncertem z cyklu „ANAKLASIS na fali” już 12 grudnia.
Teatr Wielki w Poznaniu zaprasza 22 listopada na prapremierę opery Ślub z muzyką skomponowaną przez Zygmunta Krauze. Spektakl uświetniający 120-lecie urodzin oraz 55. rocznicę śmierci Witolda Gombrowicza, tuż po premierze zostanie zaprezentowany także w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
Elīna Garanča 15 listopada podczas otwarcia festiwalu Eufonie wystąpi w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Wydarzenie wpisuje się w festiwalowy nurt Wielkich Dzieł, który obejmuje wykonanie ważnych dla polskiej muzyki współczesnej kompozycji Krzysztofa Pendereckiego, Karola Szymanowskiego, Pawła Mykietyna oraz Pawła Szymańskiego i Joanny Wnuk-Nazarowej. Dwa ostatnie koncerty mają szczególnych charakter – jubileuszowy.
Listopadowa INTERAKCJA, piąta w tegorocznym cyklu Spółdzielni Muzycznej Contemporary Ensemble, zabrzmi dziełami twórców uznanych, mających bezsprzecznie swoje miejsce w historii muzyki. Zaproponujemy doświadczenie kameralistycznej claritas Pendereckiego, refleksyjnej brzmieniowej kruchości muzyki Andre oraz polskiej awangardy lat 50., reprezentowanej przez dzieło Góreckiego.
Czteropłytowe wydanie albumu z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza w sprzedaży już od 8 listopada. Wydawcą płyty jest wytwórnia płytowa ANAKLASIS. Premiera albumu odbędzie się 3 grudnia podczas Koncertu specjalnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ramach XII Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego w Filharmonii Śląskiej w Katowicach.
Konkurs pianistyczny „Muzyka z kraju Chopina (ChopinLand)” w Tokio dobiegł końca, a my poznaliśmy grono utalentowanych laureatów. Z japońskimi pianistami spotkaliśmy się przy polskiej muzyce już po raz trzeci. Z dużą satysfakcją obserwujemy nie tylko wzrost zainteresowania konkursem (z roku na rok wzrasta liczba uczestników), ale i repertuarem polskich kompozytorów innych niż Fryderyk Chopin.
Szósta edycja Eufonii otwiera nowy rozdział w historii tego festiwalu. Tegoroczna odsłona to wielkie dzieła, muzyka dawna i współczesna, eksperymenty, transformacje i nowoczesne interpretacje. Po raz pierwszy festiwal wykracza poza Warszawę – koncerty odbędą się w Krakowie, Lusławicach, Lublinie, Katowicach i Dębicy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia i współorganizatorem jednego z koncertów.
W tym miesiącu aż 7 różnorodnych utworów zabrzmi po raz pierwszy w Katowicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Jest w czym wybierać, gdyż przekrój gatunkowy jest wyjątkowo szeroki – od pełnych rozmachu oper, przez koncertujące dzieła orkiestrowe, po kameralistykę o różnorodnym obliczu i obsadzie.
Ceniony amerykańsko-kanadyjski jazzman Michael Bates ze swoim zespołem Acrobat i z udziałem Lutosławski Quartet wystąpią w Polsce podczas trzech listopadowych koncertów. W programie zabrzmi materiał nagrany przez muzyków na płycie METAMORPHOSES: VARIATIONS ON LUTOSŁAWSKI wydanej nakładem ANAKLASIS w serii REVISIONS.
Artyści z sukcesem prezentowali go już w Lincoln Center oraz Barbès Jazz Club w Nowym Jorku. Jesienią 2024 roku po raz pierwszy będziemy mieli okazję posłuchać ich na żywo w Polsce: 14.11 – Kraków, 15.11 – Lublin, 17.11 – Wrocław.
