Aktualności
Instrument miesiąca: skrzypcowe rekomendacje Pawła Wójtowicza
2023-12-04
Rekomendacje publikacji na skrzypce Pawła Wójtowicza, które Artysta wybrał z ponad czterystu wydanych przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne, dotyczą tych materiałów nutowych, z którymi łączy go zarówno działalność muzyka, jak i nauczyciela. Skrzypek przypomina o twórczości naszych rodzimych kompozytorów, która jego zdaniem jest kwintesencją narodowego stylu i polskiej tradycji wiolinistycznej.
Eugenia Umińska, Studium gam i pasaży
Absolutny klasyk! Gamy grane przez pokolenia. Przygotowane dla skrzypków, którzy już posiadają pewną wiedzę i przygotowanie techniczne. Pani profesor Eugenia Umińska, znakomity krakowski pedagog, oparła cały materiał gam, sposoby ich ćwiczeń, aplikaturę, przebiegi dwudźwięków na swoim długoletnim doświadczeniu dydaktycznym. Pamiętam, że będąc studentem musiałem zagrać wszystkie z tych gam. Owszem, zaglądam do różnych nowych opracowań, ale jednak każdorazowo wracam do tego wydawnictwa.
Ewa Iwan, Gramy w gamy na skrzypce i fortepian
Ewę Iwan znam od wielu lat nie tylko jako wybitnego pedagoga, nietuzinkowego kompozytora, ale również wspaniałego, pełnego ciepła i życzliwości człowieka. Dzięki tym darom potrafi ona wyczarować dla dzieci muzyczne historyjki, w których problemy techniczne skrywa pod płaszczem kolorowych, wpadających w ucho melodii, tak chętnie granych przez najmłodszych. Z bogatej oferty jej wydawnictw zachęcam do zapoznania się ze zbiorem Gramy w gamy. Jest to świat Ewy Iwan, w którym uczy ona dzieci gam poprzez zabawę, śpiewanie piosenek i granie utworków w poszczególnych tonacjach z akompaniamentem fortepianu. Z pewnością materiał spodoba się najmłodszym i wszystkim pedagogom. Znakomite przygotowanie do wcześniej opisanego Studium gam i pasaży.
fot. Paweł Wójtowicz
Henryk Mikołaj Górecki, Trzy Małe Utworki op. 37
Kompozytor znany z m.in. III Symfonii czy Trzech utworów w dawnym stylu skomponował małe utworki dla dzieci, stawiających swoje pierwsze kroki w grze na skrzypcach. Warto zaznajomić się z tą nowością wydawniczą, w której bardzo prosty materiał nutowy solisty podparty został ciekawie brzmiącym harmonicznie akompaniamentem fortepianu. Piękne, kolorowe ilustracje na pewno spodobają się mały skrzypkom. To utworki, które wprowadzą dzieci w świat muzyki.
Grażyna Bacewicz, Łatwe duety na tematy ludowe
Pamiętam, jak wspólnie z moją żoną Anią wykonywaliśmy te niby łatwe duety w Bratysławie z okazji setnej rocznicy odzyskania niepodległości. Publiczność była zachwycona ich niesamowitą harmonią i melodyjnością. Skoczne Krakowiaki, Marsz Groteskowy, Preludium czy Nokturn to barwne, muzyczne perełki, w których kompozytorka wyśmienicie ujęła polski, ludowy charakter. Dlatego miniaturki te są bardzo interesującym materiałem nie tylko do nauki gry w duecie, ale również mogą służyć dorosłym artystom, dla których będą iście wesołą, muzyczną zabawą.
Ignacy Jan Paderewski, Melodia op. 16
Kiedy kilka lat temu postanowiłem nagrać płytę z aranżacjami utworów na skrzypce i kwartet smyczkowy, pierwszym utworem, o którym pomyślałem była właśnie Melodia. Miniatura pozwala wykonawcom zaprezentować wszystkie barwy swojego instrumentu. Ignacy Jan Paderewski skomponował ten utwór w 1881 na fortepian. Polskie Wydawnictwo Muzyczne ma w swojej ofercie wydawniczej opracowanie na skrzypce i fortepian wybitnego polskiego skrzypka i pedagoga Stanisława Barcewicza. Warto sięgnąć po to opracowanie i wsłuchać się w piękno tego wyjątkowego utworu.
Emil Młynarski, Mazur G-dur op. 7
Ten Mazur od samego powstania zachwyca wszystkich swoją ekspresją i wirtuozerią. Jest to utwór energiczny, który w edycji polskiej znakomitej skrzypaczki Ireny Dubiskiej daje wykonawcom możliwość zaprezentowania szerokiego spektrum swoich umiejętności. Świetnie opracowane smyczkowania i aplikatura są gwarancją wykonania stylowego, iskrzącego się rytmami polskiego tańca narodowego. Emil Młynarski był nie tylko wspaniałym skrzypkiem, kompozytorem, dyrygentem ale również wybitnym pedagogiem (jego uczniem był m.in. Paweł Kochański) co stawia tę miniaturę w pierwszym rzędzie utworów, po które sięgam jako skrzypek i nauczyciel.
Karol Szymanowski, II Koncert skrzypcowy op. 61, Dz. 6
Skrzypek Paweł Kochański jako bliski przyjaciel Karola Szymanowskiego opracował wiele z jego utworów m.in. właśnie II Koncert skrzypcowy. To utwór, który nawiązuje do folkloru podhalańskiego. Napisany jest z wielkim rozmachem i wirtuozerią, co pozwala soliście zaprezentować nie tylko swoje umiejętności techniczne, ale również zauroczyć słuchaczy charakterystyczną dla Szymanowskiego zmysłową, liryczną frazą. Jest to jeden z moich ulubionych koncertów, który wykonałem z towarzyszeniem Orkiestry Opery Krakowskiej w 2007 roku z okazji obchodów Roku Kompozytora m.in. podczas widowiska plenerowego na Gubałówce. Polecam go wszystkim skrzypkom.
Henryk Wieniawski, Scherzo-Tarantelle op. 16
Utwory Henryka Wieniawskiego są zawsze wyzwaniem dla wykonawców. Kompozytor wyraził w nich swój indywidualny, wirtuozowski styl. Scherzo-Tarantella to pokaz umiejętności każdego skrzypka. Pierwszy raz z utworem zetknąłem się jako trzynastolatek. Wykonałem go wówczas w Sali Filharmonii Krakowskiej. Mój nauczyciel, ówczesny koncertmistrz Opery Krakowskiej Leszek Skrobacki uczył mnie tego utworu z opracowania prof. Zdzisława Jankhego. Jako wykonawcy i nauczycielowi nadal towarzyszy mi właśnie to wydawnictwo.
Henryk Wieniawski, Z tańców polskich
W ofercie Polskiego Wydawnictwa Muzycznego znajduje się bardzo dużo wydań i opracowań różnych utworów Henryka Wieniawskiego. Są nimi koncerty, kaprysy, etiudy i miniatury. Chciałbym przypomnieć o pięknym zbiorze, który mnie jako skrzypkowi i nauczycielowi towarzyszy odkąd pamiętam, czyli od zawsze, a jest nim zbiór miniatur Z tańców polskich. Obertas, Dudziarz czy Kujawiak to klasyka stylu Wieniawskiego – energia, wirtuozeria, kantylena, śpiewność i polskość. Do Pieśni polskiej, będącej częścią zbioru mam specjalny sentyment, gdyż kojarzy mi się z moim tatą. Kiedy jako uczeń szkoły podstawowej ćwiczyłem żmudnie zapisane tam akordy mój ojciec (nie będący muzykiem) przyszedł i powiedział – Synku, graj to tak, jakbyś chciał opisać strumyk w naszych polskich tatrach. Raz płynie on spokojnie, raz spada kaskadą wodospadów. Pamiętam to do dziś. Jako dorosły muzyk przeglądając „na nowo” zbiór zauroczyłem się rzadziej wykonywaną miniaturą – Sielanka.
Paweł Wójtowicz, Etiudy-Kaprysy
Na koniec zapraszam do poznania moich Etiud-Kaprysów, które już od paru lat dostępne są w księgarni Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Niedawno pojawiło się drugie wydanie w nowej szacie graficznej, nawiązującej do tradycyjnych okładek PWM sprzed lat, co przyjąłem ze wzruszeniem. W zbiorze znajduje się 12 kaprysów o różnym stopniu trudności. Zostały przeze mnie tak napisane, aby młodym wykonawcom dostarczały wiele radości z możliwości prezentowania swoich umiejętności technicznych.
Najczęściej czytane:
15 października podczas gali w De Vere Grand Connaught Rooms w Londynie odbyło się wręczenie prestiżowych nagród Gramophone Classical Music Awards. W kategorii Early Music statuetkę otrzymała płyta ‘The Krasiński Codex’ („Kodeks Krasińskich”) zespołów Ensemble Dragma i Ensemble Peregrina pod kierownictwem Agnieszki Budzińskiej-Bennett. Trzypłytowy album jest jednym z owoców projektu „Kras 52”, zrealizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza we współpracy z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne oraz Instytut Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego zapraszają na spotkanie autorskie z Magdaleną Dziadek. Gościem specjalnym wieczoru będzie Krzysztof Meyer – kompozytor i bohater książki Krzysztof Meyer. Nowoczesny i romantyczny. Publikacja ta stanie się punktem wyjścia do rozmowy, którą poprowadzi Agnieszka Malatyńska-Stankiewicz. To wszystko już 21 października o godz. 18:30 w Sali Kameralnej Instytutu Muzykologii UJ.
Już od osiemdziesięciu lat Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej w kraju i na świecie. Oficyna świętuje swój jubileusz przez cały 2025 rok, organizując serię koncertów pod hasłem „Muzyczne spotkania”. Najbliższa odsłona już 14 i 15 listopada w Filharmonii Narodowej. Będzie to podwójny jubileusz – 80-lecie PWM oraz 100-lecie Związku Kompozytorów Polskich. Zapraszamy do wspólnego świętowania!
Związek Kompozytorów Polskich został partnerem trzeciego etapu prowadzonego od 2017 roku programu kompleksowej digitalizacji unikatowych zasobów Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. W ramach projektu „Digitalizacja i udostępnianie cyfrowych zasobów Polskiego Wydawnictwa Muzycznego oraz Związku Kompozytorów Polskich”, dofinansowanego w obrębie Działania FERC.02.03, zbiory Polskiej Biblioteki Muzycznej wzbogaci m.in. kolekcja materiałów ZKP związana z festiwalem „Warszawska Jesień”. Dzięki współpracy wyjątkowe dziedzictwo polskiej muzyki współczesnej zyska na trwałości i dostępności.
Uroczystości pogrzebowe odbędą się w poniedziałek 13 października 2025 roku o godz. 13:00 na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie. Ceremonia będzie miała charakter państwowy.
9 października br. w Bielsku-Białej rozpocznie się 28. Festiwal Kompozytorów Polskich im. H.M. Góreckiego. Bohaterem tegorocznej jest Fryderyk Chopin. Polskie Wydawnictwo Muzyczne i „Ruch Muzyczny” są Partnerami wydarzenia.
Rada Programowa Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca wytypowała nominowanych do nagrody polskiego środowiska muzycznego – Koryfeusz Muzyki Polskiej. Nagroda przyznawana jest co roku w czterech kategoriach: Osobowość roku, Wydarzenie roku, Nagroda honorowa oraz Odkrycie roku. W kategorii Wydarzenie Roku nominację otrzymały Muzyczne spotkania, organizowane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne z okazji tegorocznego jubileuszu 80-lecia w Narodowym Forum Muzyki.
Ceniony kompozytor muzyki instrumentalnej i wokalno-instrumentalnej, oper i dramatów. W jego twórczości istotne miejsce zajmują utwory pisane do tekstów m.in. takich pisarzy, jak Olga Tokarczuk, Radek Rak, Stanisław Lem, czy Szczepan Twardoch. W tym miesiącu po raz pierwszy zabrzmiała opera Nowaka: Kontakt. Sonoromanza, a na muzyczne półki trafił najnowszy album ANAKLASIS z rejestracją „Febry arktycznej”, skomponowanej do słów Marcina Wichy. To więc dobry moment, by zajrzeć do pracowni kompozytora i by przyjrzeć się jego pracy.
Muzyczna opowieść o dwóch polarnikach czekających na ratunek. O próbie przetrwania na grenlandzkim pustkowiu i o melancholii polarnej nocy. FEBRA ARKTYCZNA. COMEDIA HARMONICA – opera Alka Nowaka do oryginalnego libretta Marcina Wichy jest już dostępna na najnowszym albumie ANAKLASIS. W rolach głównych: AUKSO Orkiestra Kameralna Miasta Tychy i śpiewacy Capelli Cracoviensis.
Chociaż pod względem prawykonań październik wydaje się spokojniejszy niż ubiegły miesiąc trzeba jednak podkreślić, że zakres gatunkowy i obsadowy nowych utworów zapowiada się bogato. Najnowsze dzieła z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w tym miesiącu usłyszymy po raz pierwszy w Warszawie, Kolonii, Tychach, Gdańsku, Zielonej Górze, Poznaniu, Elblągu oraz Pszczynie.
