Aktualności
Instrument miesiąca: kontrabasowe rekomendacje Grzegorza Frankowskiego
2024-01-10
Publikacje, które prezentują kunszt kompozytorski „wysokich lotów”, dają nadzieję na dalszy rozwój literatury kontrabasowej, przedstawiają wielką twórczość na kontrabas solo i orkiestrę oraz stanowią doskonałe pozycje pedagogiczne. Oto wybór i rekomendacje wydawnictw nutowych, które przygotował dla nas w ramach akcji „Instrument miesiąca” Grzegorz Frankowski, kontrabasista współpracujący m.in. z Kevinem Kennerem, Vadimem Brodskim, Andreasem Schollem oraz autor pierwszej w Polsce szkoły gry na kontrabasie dla dzieci już od 6 roku życia.
George Frideric Haendel, Sonata g-moll na kontrabas i fortepian
Sonata Haendla w wydanej pozycji to transkrypcja Koncertu g-moll na obój, orkiestrę smyczkową i basso continuo HWV 287. Choć skalą trudności odbiega od popularnych 6 sonat wiolonczelowych Marcellego, to warto sięgnąć po te nuty w swojej praktyce pedagogicznej. Mamy tu bowiem do czynienia z wysokich lotów kunsztem kompozytorskim, dającym uczniowi szansę zasmakowania piękna barokowej formy instrumentalnej. Sama transkrypcja jest również udaną adaptacją kompozycji na instrument o skrajnie zróżnicowanym rejestrze i brzmieniu.
Ryszard Kusek, W dawnym stylu. Utwory na kontrabas (wiolonczelę) i fortepian
Przy ogromnym deficycie klasycznych form instrumentalnych napisanych na kontrabas, utwory W dawnym stylu Ryszarda Kuska doskonale wpisują się do repertuaru szkolnego pierwszych lat edukacji na kontrabasie. Szczególnie dwie pierwsze części Sonaty „Nadzieja” stały się sztandarowym utworem większości uczniów moich klas kontrabasu. Ta muzyka daje nadzieję, na dalszy rozwój literatury kontrabasowej w formach dostępnych dla młodzieży szkolnej.
Ryszard Kusek, Etiudowe oczko. Opowieści na kontrabas solo
Etiudy stanowią największy problem przy doborze repertuaru dla uczniów podstawowych i średnich szkół muzycznych. Choć istnieje dość duża spuścizna tego typu kompozycji na przestrzeni ponad dwóch wieków edukacji kontrabasowej, to we współczesnych realiach opracowanie kilku etiud w roku szkolnym graniczy z cudem. Wynika to przede wszystkim z rozbudowanej formy etiud i ich długości. Dlatego krótkie, związane z jednym zagadnieniem technicznym etiudy Kuska stanowią doskonałą alternatywę dla uczniów i pedagogów kontrabasu. Dodatkowo ich aplikatura oraz idea wprowadzania kolejnych pozycji idealnie koreluje z wydaną prawie równolegle Szkołą na kontrabas Mini, Midi, Maxi.
Grzegorz Frankowski podczas warsztatów miniDEM. / fot. A. Żychowska, PWM
Juliusz Łuciuk, Koncert na kontrabas i orkiestrę
A teraz coś z wielkiej literatury solowo–orkiestrowej. To trzyczęściowy koncert na kontrabas z orkiestrą symfoniczną krakowskiego kompozytora Juliusza Łuciuka. Jego prapremiera odbyła się w Filharmonii Krakowskiej w 1986 roku. Solistą był prof. Marek Malinowski a orkiestrę PRiTV poprowadził dyrygent Szymon Kawalla. Do dzisiaj pamiętam wrażenie, jakie wywarł na mnie niesłychany koloryt brzmieniowy utworu. Kompozytor wykorzystał wszelkie dostępne walory brzmieniowe instrumentu, zestawiając go w wielu zróżnicowanych konfiguracjach z innymi instrumentami orkiestrowymi. Całość tworzy niemal poemat symfoniczny, w którym główną rolę odgrywa właśnie kontrabas.
Grzegorz Frankowski, Szkoła na kontrabas
Nie mogę pominąć własnych tytułów, które powstały w wyniku zapotrzebowania na określony typ publikacji. Podstawową pozycją do nauki gry na instrumencie jest Szkoła na kontrabas – Mini, Midi, Maxi. Podręcznik skierowany jest głównie do uczniów i pedagogów w podstawowym i średnim pionie nauczania, choć poszczególne ćwiczenia ostatniej, trzeciej części rekomenduję również studentom akademii muzycznych. W trzech częściach wydawnictwa znajdziecie wykładnię podstawowych pozycji na kontrabasie oraz przypisanych do nich etiud i utworów. Wspólną ich cechą jest krótki, zwarty materiał muzyczny, oparty często na znanych melodiach z różnych gatunków muzyki.
"Szkołę na kontrabas" Grzegorza Frankowskiego poleca również Ron Carter, amerykański kontrabasista i kompozytor jazzowy, fot. archiwum prywatne G. Frankowskiego
Grzegorz Frankowski, Przeboje muzyki klasycznej na kontrabas w stroju solowym i fortepian
Ostatnio wydanym zbiorem są Przeboje muzyki klasycznej w transkrypcji na kontrabas. Znajdziecie tam 10 subiektywnie wybranych utworów o znacznym zróżnicowaniu stylu, długości i skali trudności. I tak obok prostego Romansu Gomeza, znajduje się miniaturka Erica Satie Gymnopedie, a obok rodzimej arii Skołuby z opery Straszny Dwór, ilustracyjny utwór Griega W grocie króla gór. Każdy uczeń znajdzie tam jakąś melodię, którą zna i którą będzie w stanie zagrać na swoim etapie edukacji. Pozycja wydana jest w dwóch wersjach, z akompaniamentem dla stroju solowego i dla stroju orkiestrowego.
***
Rekomendowane publikacje pochodzą z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Możecie je znaleźć w naszym e-sklepie, w księgarni stacjonarnej w Krakowie i dobrych księgarniach muzycznych. W formie elektronicznej szukajcie na www.nkoda.com.
Najczęściej czytane:
Nowe, młode pokolenie polskich kompozytorów przyswaja i dzieli się różnorodnymi wpływami oraz muzycznymi inspiracjami, jednocześnie przenosząc je w nowe wymiary. Ze złożonością muzyki Karola Szymanowskiego zmierzył się Paweł Malinowski, który na zamówienie Spółdzielni Muzycznej contemporary ensemble przygotował własną instrumentację Masek op. 34 Karola Szymanowskiego. Krakowski zespół zaprezentuje dzieło podczas Musica Festival w Strasburgu 23 września o godz. 20:30 w Palais de Fêtes.
Z dumą ogłaszamy zainicjowanie ścisłej współpracy między Polskim Wydawnictwem Muzycznym a Lidią Zielińską, artystką o ogromnym dorobku muzycznym i edukacyjnym, specjalizującą się w sztukach eksperymentalnych, ekologii dźwiękowej i tradycyjnej muzyki japońskiej.
Piąta w tym roku premiera fonograficzna ANAKLASIS prezentuje niepozbawione humoru słuchowisko, w którym rozbrzmiewają głosy Joanny Freszel, Matyldy Damięckiej i kompozytora – Tadeusza Wieleckiego. Gra Orkiestra Muzyki Nowej pod dyrekcją Szymona Bywalca. Jak by to powiedzieć – ostatnie jak do tej pory tak duże dzieło Tadeusza Wieleckiego, od 19 września dostępne jest na najnowszej płycie wydanej w serii OPERA.
Już jutro Warszawa ponownie stanie się stolicą muzyki najnowszej. 19 września rusza 68. Edycja Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, której hasłem przewodnim jest „Prześwit”. Polskie Wydawnictwo Muzyczne – Partner Strategiczny Festiwalu – zaprasza na dwa spotkania autorskie, wokół premierowych publikacji poświęconych postaciom związanym z festiwalem.
Jak podzielić się ze słuchaczem własnym doświadczeniem? Jak oddać to, co niełatwo wyrazić słowem, gestem czy dźwiękiem? Jak za pomocą dźwięków przekazać własne „ja”? Tadeusz Wielecki – kompozytor i kontrabasista – nieustannie poszukuje odpowiedzi na te pytania. Jego refleksje zwerbalizowane w dialogu z Adamem Suprynowiczem, zapisane zostały w najnowszej książce Polskiego Wydawnictwa Muzycznego Jak by to powiedzieć... Premierowa publikacja to głos artysty, dla którego nie ma prostych odpowiedzi.
Od początku istnienia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, serie pedagogiczne stanowią istotną i liczną grupę powstających publikacji. Z okazji 80 lat istnienia PWM-u, powstał cykl artykułów Polscy Kompozytorzy Dzieciom zadedykowany twórcom, którzy część pracy artystycznej poświęcili adeptom sztuki muzycznej.
Głęboko zakorzeniony w tradycji, nie uciekał od nowinek muzycznych. Kompozytor, pedagog, twórca życia kulturalnego, a prywatnie – miłośnik motoryzacji. Tadeusz Baird to bohater napisanej przez Rafała Augustyna najnowszej książki z serii „Małe Monografie” Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Publikacja już dziś trafia na księgarniane półki.
Aż 4 drużyny z Polskiego Wydawnictwa Muzycznego wzięły udział w tegorocznej edycji Poland Business Run. To największa charytatywna sztafeta biznesowa w Polsce!
Paweł Łukaszewski prowadzi szeroko zakrojoną działalność artystyczną: jest wszechstronnym kompozytorem, dyrygentem, wykładowcą akademickim i animatorem życia muzycznego. Jego dzieła wykonują renomowane zespoły w Europie, Stanach Zjednoczonych, czy Kanadzie. We wrześniu, w ramach akcji Kompozytor miesiąca, zaglądamy do jego pracowni, by przyjrzeć się pracy i miejscu, w którym zazwyczaj komponuje.
Carillon to instrument wpisany w audiosferę Gdańska od wielu wieków. Dziś przeżywa swój renesans. Dzięki corocznym premierom nowych utworów skomponowanych na dwa miejskie zestawy dzwonów oraz nagraniom rejestrującym te dzieła na płytach, carillony są na nowo odkrywane dla muzyki współczesnej. I tę właśnie twórczość, napisaną na zamówienie Miasta Gdańska oraz Muzeum Gdańska w latach 2022-2024 zarejestrowano na albumie wytwórni płytowej ANAKLASIS, który dziś trafia do sprzedaży w najlepszych sklepach muzycznych.
