Aktualności
Czarny charakter czy ofiara czarnego pr-u? Wszystko o Eugeniuszu Morawskim
2024-02-21
Śmiertelny wróg Szymanowskiego, mierny kompozytor oraz zły człowiek, którego należy potępić i wymazać z powszechnej świadomości. Kim był Eugeniusz Morawski i dlaczego tak mało o nim wiemy? W najnowszej Małej Monografii Polskiego Wydawnictwa Muzycznego Oskar Łapeta obnaża prawdę o kompozytorze, niszcząc utrwalony przez oponentów wizerunek.
O Morawskim się nie mówi. Choć śmiało można go nazwać jedną z najciekawszych postaci polskiego świata muzycznego pierwszej połowy XX wieku, nie istnieje on w powszechnej świadomości. A jeśli jego nazwisko pojawia się w literaturze, to w negatywnym kontekście. To nie przypadek – entuzjaści Szymanowskiego dołożyli wszelkich starań, aby historia zapamiętała „rywala” mistrza w najgorszy z możliwych sposobów. Najnowsze badania rzuciły jednak na Morawskiego zupełnie nowe światło.
Kim naprawdę był Morawski?
Oskar Łapeta rysuje zgoła odmienny portret kompozytora. Okazuje się, że był on nie tylko świetnym pedagogiem o radykalnie nowoczesnych poglądach na edukację, energicznym organizatorem życia muzycznego, ale również miłośnikiem malarstwa – w teorii i praktyce. Znany ze swojego ciętego języka i krytycznego podejścia, prowadził awanturnicze życie, na podstawie którego mógłby powstać scenariusz filmu.
Jakim kompozytorem był Morawski? Lwia część jego dzieł przepadła. Nie miał w zwyczaju drukować swoich utworów, a rękopisy zaginęły podczas powstania warszawskiego. Jednak to, co po nim pozostało, dowodzi niezwykłego zmysłu twórczego i oryginalności. Jego najsłynniejsze poematy symfoniczne – Nevermore i Ulalume, powstałe jako owoc fascynacji twórczością Edgara Allana Poe – z pewnością podbiją serca miłośników literatury grozy i fantastyki.
Odkrywajmy Morawskiego!
Czy Morawski był idealnym człowiekiem? Z całą pewnością nie! Jednak popadając w konflikt z Szymanowskim nie mógł się spodziewać, że w konsekwencji straci dobre imię, a jego losy zostaną przekłamane i następnie zapomniane. Pozwólmy więc Małej Monografii wydobyć jego postać i kompozycje na światło dzienne, a historię popchnąć na właściwe tory.
O autorze:
Oskar Łapeta – psycholog, muzykolog i publicysta. Interesuje się muzyką XIX i pierwszej połowy XX wieku. W listopadzie 2019 roku obronił w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego dysertację poświęconą biografii i recepcji twórczości Eugeniusza Morawskiego. Jest autorem licznych publikacji naukowych i popularnonaukowych, które ukazały się w „Muzyce”, „Res Facta Nova”, „Przeglądzie Muzykologicznym”, „Beethoven Magazine”, „Kwartalniku Młodych Muzykologów UJ” oraz w „Ruchu Muzycznym”. Pisze omówienia koncertów dla Narodowego Forum Muzyki. Przeprowadził wywiady ze Stanisławem Skrowaczewskim, Paulem McCreeshem, Bomsori Kim czy Yaroslavem Shemetem. Od lipca 2016 roku prowadzi blog muzyczny Klasyczna Płytoteka (www.klasycznaplytoteka.pl), na którym publikuje relacje z koncertów, recenzje płyt i przewodniki po nagraniach utworów. W 2023 roku zrealizował stypendium artystyczne m.st. Warszawy, w ramach którego przygotował antologię krytyki muzycznej Początek epoki. Filharmonia Warszawska w latach 1901–1911.
Premierową książkę Oskara Łapety można znaleźć w stacjonarnej księgarni PWM, księgarniach internetowych: pwm.com.pl, empik.com, alenuty.pl, liber.pl, oraz dobrych księgarniach muzycznych w całym kraju.
Więcej na: FACEBOOK, INSTAGRAM, TWITTER
Najczęściej czytane:
Celne i bezkompromisowe komentarze w błyskotliwym stylu, czyli Roman Palester o muzyce, sztuce oraz literaturze. Ostatni tom trylogii „Pisma” trafił na półki księgarń. Zbiór myśli kompozytora i wieloletniego redaktora audycji kulturalnych Radia Wolna Europa to doskonała propozycja dla miłośników sztuki, będąc przyjemną, a równocześnie skłaniającą do refleksji lekturą.
Czy współczesny jazz i XV-wieczna polifonia mogą wypracować wspólny język muzyczny? LAETA MUNDUS to najnowszy album wytwórni ANAKLASIS, który splata ze sobą dwa – z pozoru niemożliwe do pogodzenia – światy, tworząc swoistą harmonię sfer. Premiera płyty połączona z koncertem z cyklu „ANAKLASIS na fali” już 12 grudnia.
Teatr Wielki w Poznaniu zaprasza 22 listopada na prapremierę opery Ślub z muzyką skomponowaną przez Zygmunta Krauze. Spektakl uświetniający 120-lecie urodzin oraz 55. rocznicę śmierci Witolda Gombrowicza, tuż po premierze zostanie zaprezentowany także w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
Elīna Garanča 15 listopada podczas otwarcia festiwalu Eufonie wystąpi w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Wydarzenie wpisuje się w festiwalowy nurt Wielkich Dzieł, który obejmuje wykonanie ważnych dla polskiej muzyki współczesnej kompozycji Krzysztofa Pendereckiego, Karola Szymanowskiego, Pawła Mykietyna oraz Pawła Szymańskiego i Joanny Wnuk-Nazarowej. Dwa ostatnie koncerty mają szczególnych charakter – jubileuszowy.
Listopadowa INTERAKCJA, piąta w tegorocznym cyklu Spółdzielni Muzycznej Contemporary Ensemble, zabrzmi dziełami twórców uznanych, mających bezsprzecznie swoje miejsce w historii muzyki. Zaproponujemy doświadczenie kameralistycznej claritas Pendereckiego, refleksyjnej brzmieniowej kruchości muzyki Andre oraz polskiej awangardy lat 50., reprezentowanej przez dzieło Góreckiego.
Czteropłytowe wydanie albumu z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza w sprzedaży już od 8 listopada. Wydawcą płyty jest wytwórnia płytowa ANAKLASIS. Premiera albumu odbędzie się 3 grudnia podczas Koncertu specjalnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ramach XII Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego w Filharmonii Śląskiej w Katowicach.
Konkurs pianistyczny „Muzyka z kraju Chopina (ChopinLand)” w Tokio dobiegł końca, a my poznaliśmy grono utalentowanych laureatów. Z japońskimi pianistami spotkaliśmy się przy polskiej muzyce już po raz trzeci. Z dużą satysfakcją obserwujemy nie tylko wzrost zainteresowania konkursem (z roku na rok wzrasta liczba uczestników), ale i repertuarem polskich kompozytorów innych niż Fryderyk Chopin.
Szósta edycja Eufonii otwiera nowy rozdział w historii tego festiwalu. Tegoroczna odsłona to wielkie dzieła, muzyka dawna i współczesna, eksperymenty, transformacje i nowoczesne interpretacje. Po raz pierwszy festiwal wykracza poza Warszawę – koncerty odbędą się w Krakowie, Lusławicach, Lublinie, Katowicach i Dębicy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia i współorganizatorem jednego z koncertów.
W tym miesiącu aż 7 różnorodnych utworów zabrzmi po raz pierwszy w Katowicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Jest w czym wybierać, gdyż przekrój gatunkowy jest wyjątkowo szeroki – od pełnych rozmachu oper, przez koncertujące dzieła orkiestrowe, po kameralistykę o różnorodnym obliczu i obsadzie.
Ceniony amerykańsko-kanadyjski jazzman Michael Bates ze swoim zespołem Acrobat i z udziałem Lutosławski Quartet wystąpią w Polsce podczas trzech listopadowych koncertów. W programie zabrzmi materiał nagrany przez muzyków na płycie METAMORPHOSES: VARIATIONS ON LUTOSŁAWSKI wydanej nakładem ANAKLASIS w serii REVISIONS.
Artyści z sukcesem prezentowali go już w Lincoln Center oraz Barbès Jazz Club w Nowym Jorku. Jesienią 2024 roku po raz pierwszy będziemy mieli okazję posłuchać ich na żywo w Polsce: 14.11 – Kraków, 15.11 – Lublin, 17.11 – Wrocław.
