Aktualności
Instrument miesiąca: harfowe rekomendacje Agnieszki Kaczmarek-Bialic
2024-03-18
Jeżeli właśnie rozpoczynasz przygodę z harfą, to warto, byś zapoznała lub zapoznał się z publikacjami wydanymi przez naszą Oficynę. Znajdziesz wśród nich nie tylko atrakcyjny materiał dydaktyczny, ale także barwnie ilustrowane miniaturki, gwarantujące radość z gry na harfie.
Agnieszka Kaczmarek-Bialic, harfistka koncertująca jako solistka i kameralistka zarówno w Polsce, jak i za granicą, przygotowała rekomendacje pięciu swoich ulubionych publikacji przeznaczonych na ten instrument. Artystka zdradza również historie, które kryją się za wskazanymi utworami. Która postać z japońskiej gry wideo i filmu anime stała się inspiracją do skomponowania utworu na harfę? Czy Witold Lutosławski potrafił komponować z myślą o „niebiańskim instrumencie”? Kto poprosił Janinę Garścię o nowe kompozycje dla siebie i swojego brata?
Janina Garścia, Na strunach harfy op. 85 na harfę pedałową i celtycką
To zbiór urokliwych i różnorodnych miniatur na harfę przeznaczonych dla tych, którzy rozpoczynają swoją przygodę z instrumentem. To doskonały i atrakcyjny materiał dydaktyczny na pierwsze lata nauki. Utwory Janiny Garści rozwijają zarówno technikę gry, jak i muzykalność uczniów.
Miałam okazję wykonywać te utwory podczas Festiwalu Kompozytorów Krakowskich w 2004 roku i od tamtej pory często włączam niektóre z miniatur do programu koncertów dedykowanych najmłodszej publiczności. Utwory te działają na dziecięcą wyobraźnię i pomagają myśleć o muzyce bardziej plastycznie.
Warto wspomnieć, że w tym zbiorze znajdują się również Wariacje na temat Pokemona Marty Gargas. Ich autorka pisze tak: „Wariacje na temat Pokemona” skomponowałam w czasie redagowania zbioru „Na strunach harfy” op. 85 i zostały one zaakceptowane przez Janinę Garścię, której się one bardzo spodobały. W poszczególnych wariacjach zastosowałam różne sposoby wydobycia dźwięku – m.in. flażolety, dźwięki ksylofonowe, pres de la table. Ta różnorodność sprzyja zarówno doskonaleniu techniki gry, jak i wrażliwości na rodzaj dźwięku harfy.
Janina Garścia, Utwory kameralne op. 85 na harfę pedałową i celtycką ze skrzypcami lub fletem
Utwory kameralne op. 85 Janiny Garści są ostatnimi zbiorami, które napisała autorka, podobnie jak Na Strunach harfy. Powstały one na prośbę młodziutkiej uczennicy Anny Filochowskiej, która poprosiła kompozytorkę o skomponowanie łatwych utworów dla niej i dla jej brata Roberta. Dzięki inicjatywie ośmioletniej dziewczynki powstało 15 utworów w tym 5 duetów. Utwory te można wykonywać zarówno na harfie haczykowej, jak i pedałowej. Jako pedagog bardzo często sięgam do utworów tej autorki, gdyż są one skarbnicą muzycznych nastrojów i rozwijają sprawność instrumentalną.
fot. archiwum Agnieszki Kaczmarek-Bialic
Agnieszka Grela-Fedkowicz, Obrazki z Krakowa na harfę
Jest to barwnie wydany, okraszony ilustracjami kalejdoskop 29 miniatur przeznaczonych dla dzieci. Autorka stosuje w swoich utworach współczesne techniki wykonawcze, co może sprawiać wrażenie zabawy. Na początku edukacji dzieci bardzo lubią tę metodę pracy i chętnie wykonują efekty specjalne tego instrumentu: glissanda, arpeggia, dźwięki xylofoniczne, dźwięki szczypane, efekty perkusyjne i klastery.
Witold Lutosławski, Koncert podwójny na obój, harfę, orkiestrę smyczkową i perkusję
Z tym utworem wiążą się moje bardzo miłe wspomnienia. Kopię rękopisu otrzymałam wiele lat temu od Ursuli Holliger, u której studiowałam we Freiburgu. Utwór ten był pisany z myślą o niej i jej mężu Heinzu Holligerze. Państwo Holliger przez wiele lat przyjaźnili się z Witoldem Lutosławskim i to na prośbę mojej nauczycielki kompozytor dopisał partię harfy jako drugiego instrumentu solowego.
Koncert ten wykonywałam wielokrotnie i zawsze dostarczał mi on wiele satysfakcji artystycznych. W pierwszych dwóch częściach Lutosławski zastosował technikę ad libitum, co sprawia, że każdy wykonawca może na swój indywidualny sposób wpłynąć na obraz utworu. Natomiast ostatnia część Marciale e grotesco jest napisana w dyscyplinie metrycznej i sprawia wrażenie dość ekscentrycznej i żartobliwej. Koncert ten w mojej opinii jest arcydziełem i zawsze z radością podejmuję się jego wykonania.
Witold Lutosławski, Trzy fragmenty na flet i harfę
Magia, Odys na Itace, Finale to tytuły, które kryją się pod nazwą Trzy fragmenty. Utwory te można wykonywać samodzielnie, jak i w zaproponowanej kolejności. Pierwsza część Magia sprawia czasem trudność flecistom, gdyż przy niezbędnej dyscyplinie rytmicznej powinni zbudować atmosferę magii w taki sposób, aby mimo skomplikowanego rytmu stworzyć wrażenie swobody i niesamowitości. W drugiej części Odys na Itace Lutosławski stworzył subtelny nastrój, wyłaniając na pierwszy plan partię raz jednego raz drugiego instrumentu. Finał stanowi brawurowe zakończenie cyklu i jest dla mnie niezbitym dowodem na to, że Lutosławski wspaniale pisał na harfę. Trzy fragmenty są moją pozycją obowiązkową na każdym koncercie, na którym gram z flecistami.
***
Rekomendowane publikacje pochodzą z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Możecie je znaleźć w naszym e-sklepie, w księgarni stacjonarnej w Krakowie i dobrych księgarniach muzycznych. W formie elektronicznej szukajcie na www.nkoda.com.
Najczęściej czytane:
Od czasów Karola Szymanowskiego, jednogłośnie uznawanego za najważniejszego twórcę początku XX wieku, muzyka polska rozwijała się gwałtownie, doświadczając licznych transformacji. W rocznicę urodzin kompozytora na półki księgarń trafia publikacja Muzyka polska po Szymanowskim, stanowiąca ukłon brytyjskiego muzykologa w stronę kultury muzycznej Polski minionego stulecia.
Tej jesieni nowa muzyka polska wybuchnie feerią barw. W październiku czekają nas prawykonania w Białymstoku, Katowicach, Tychach, Krakowie, Radomiu, Częstochowie oraz w Amsterdamie. Oto 9 utworów polskiej muzyki najnowszej, które warto w tym miesiącu usłyszeć.
Przed nami kolejna edycja festiwalu AUKSODRONE. Od 4 do 6 października tyska Mediateka będzie przepełniona muzyką w wykonaniu AUKSO Orkiestry Kameralnej Miasta Tychy pod batutą Marka Mosia oraz znakomitych muzyków znanych ze sceny klasycznej i jazzowej. Nie zabraknie premier, improwizacji i świętowania jubileuszy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest współorganizatorem festiwalu.
20 września rusza 67. odsłona Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”. Tematem tegorocznej edycji jest przenikanie do muzyki współczesnej muzycznych języków historycznych i zjawisk dźwiękowych przynależących do różnych aktualnych gatunków.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne serdecznie zaprasza na kolejną edycję seminarium „Kurs Edytorstwa Muzycznego”. Wyróżniający się podczas spotkań uczestnicy mają szansę na podjęcie współpracy z oficyną. Zajęcia odbywają się online, planowane są też zjazdy stacjonarne. Nabór trwa do 29 września.
Krzysztof Knittel to artysta nieustannie poszukujący – niezależny, eksperymentujący, który podąża własnymi ścieżkami. To człowiek o wielu obliczach, wyraźnych opiniach i bogaty w doświadczenia, którymi dzieli się w rozmowie z Michałem Mendykiem. Jej zapis, pod paradoksalnym tytułem Granice niczego, 19 września br. dołączy do serii Ludzie Świata Muzyki, która ukazuje się nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Fondation Prince Pierre de Monaco ogłosiła nominacje do tegorocznej edycji prestiżowej Prix de Composition Musicale. W gronie kandydatów znalazła się Agata Zubel, za utwór Na zewnątrz Czasu. Rozstrzygnięcie już w październiku.
Wrzesień przyniesie wiele dobrego we współczesnej muzyce polskiej. W Katowicach, Szczecinie, Wrocławiu, Gdańsku i Warszawie zabrzmią najnowsze kompozycje Marty Ptaszyńskiej, Mikołaja Piotra Góreckiego, Joanny Wnuk-Nazarowej, Krzysztofa Knittla, Jerzego Kornowicza i Pawła Hendricha. W kolejny, koncertowy sezon wkroczymy wśród barwnych ogrodów, przy donośnych dźwiękach carillonu, w atmosferze świętowania.
Po które publikacje przeznaczone na altówkę warto sięgnąć, by odnaleźć w nich bogactwo harmonii, wyraziste melodie, czy nostalgiczny i tajemniczy nastrój? O rekomendacje w ramach akcji „Instrument miesiąca” poprosiliśmy znakomitą skrzypaczkę i altowiolistkę – Katarzynę Budnik. Jako solistka i kameralistka koncertuje w Polsce i wielu krajach Europy, m.in.: z orkiestrą Sinfonia Varsovia, w której jest liderką grupy altówek.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Radio Kraków i marka płytowa ANAKLASIS zapraszają do Krakowa na jesienne koncerty, podczas których zabrzmi twórczość najwybitniejszych polskich kompozytorów we współczesnych reinterpretacjach znakomitych artystów sceny jazzowej i muzyki klasycznej. Cykl koncertów ANAKLASIS na fali w studiu koncertowym i na antenie radiowej rozpocznie się 12 września.
