Aktualności
Historia potrójnej tożsamości. Burzliwe losy Mieczysława Wajnberga
2024-10-29
Sylwetka Mieczysława Wajnberga umyka szerokiej opinii publicznej. Przez lata pomijany i niedoceniany, prawdziwy sukces osiągnął dopiero po śmierci, wpisując się na stałe w repertuary filharmonii i teatrów operowych na całym świecie. Jego burzliwe losy przybliża czytelnikom muzykolożka Danuta Gwizdalanka w najnowszej książce z serii Małe Monografie pt. Wajnberg.
Żył muzyką. Nieustannie komponował, chociaż jego twórczość często trafiała do szuflady. Swoją pracę traktował jako „spłacenie długu” za ocalenie w 1939 roku, a podejmowanie w utworach tematu wojny uważał za swój obowiązek. Przez całe życie mierzył się z kwestią potrójnej tożsamości – jako Polak o żydowskich korzeniach, który w młodości zmuszony do ucieczki przed terrorem nazizmu, osiadł w ZSRR. Borykał się z systemem totalitarnym, intensywną cenzurą, zarzutami o „formalizm”, a nawet potępiany w krajach Związku Radzieckiego – „kosmopolityzm”.
Co tworzył przyjaciel Szostakowicza?
Wajnberg to kompozytor do niedawna nieznany, za życia często pomijany – tylko połowa dzieł doczekała się wtedy publicznych wykonań. Odkryty w XXI wieku, zyskał wielu entuzjastów, jednak prawdziwą sławę przyniosła mu wykonana w 2010 roku na Festiwalu w Bregencji Pasażerka w reżyserii Davida Poutneya. Pierwsza opera kompozytora, której akcja rozgrywa się w obozie koncentracyjnym, wywołała wówczas sensację, a inscenizacja zagościła na scenach całego świata.
Twórczość Wajnberga, uznawana za zachowawczą, odbiega od dominującej w jego czasach muzyki awangardowej. Zakorzenienie w tradycji i przyjemne dla ucha współbrzmienia zapewniające słuchaczom estetyczne przeżycie, przyniosło mu powodzenie w programach sal koncertowych. Sam kompozytor uważał, że stosowany przez niego język muzyczny jest dla niego naturalny:
Problem współczesności mego języka muzycznego nigdy dla mnie nie istniał – tłumaczył pod koniec lat osiemdziesiątych, gdy w upadającym Związku Radzieckim bardzo żywa stała się kwestia nowatorstwa w sztuce. – Nigdy się nad tym nie zastanawiałem.
Zawsze pisałem i nadal piszę tak, jak słyszę i czuję.
Fragment książki
Wajnberg to już dziewiętnasta książka z serii Małe Monografie Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, przybliżającej sylwetki zarówno znanych, jak i tych mniej popularnych kompozytorów. To również czwarta pozycja serii, której autorką jest Danuta Gwizdalanka – spod jej pióra dotychczas ukazały się: Lutosławski, Mozart i Szymanowska. Jej najnowszą książkę można znaleźć w stacjonarnej księgarni PWM, księgarniach internetowych: pwm.sklep.pl, empik.com, alenuty.pl, liber.pl oraz dobrych księgarniach muzycznych w całym kraju.
O autorce:
Danuta Gwizdalanka – absolwentka muzykologii i filologii angielskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 1990 roku obroniła doktorat poświęcony kwartetom Beethovena. Jest autorką ponad 20 książek o muzyce, z których część ukazała się w przekładach na angielski, japoński, litewski, niemiecki, rosyjski i włoski, oraz licznych artykułów, haseł encyklopedycznych, przyczynków. Jako pierwsza w Polsce zajęła się wątkiem genderowym w pracy Muzyka i płeć (2001). Po biografii Witolda Lutosławskiego, napisanej wspólnie z Krzysztofem Meyerem (Droga do dojrzałości, 2003; Droga do mistrzostwa, 2004), wzięła pod lupę żywot Karola Szymanowskiego, co zaowocowało książką Uwodziciel (2021), wyróżnioną Koryfeuszem Muzyki Polskiej. Rozległa wiedza, szerokie konteksty, atrakcyjna narracja, dowcip i swada to znaki rozpoznawcze jej prac.
Najczęściej czytane:
Polskie Wydawnictwo Muzyczne z dumą i radością prezentuje osiągnięcia mijających miesięcy. Rok 2024 to w Oficynie nie tylko nowe utwory, publikacje nutowe, książki i albumy muzyczne, ale także zasoby cyfrowe, wydarzenia koncertowe i edukacyjne oraz międzynarodowe projekty upowszechniające muzykę polską. Miniony rok to również czas intensywnych współprac w ramach licznych wydarzeń w świecie muzyki. Wydawnictwo rozwija się dynamicznie, będąc w centrum najważniejszych wydarzeń świata kultury i podejmując współpracę z partnerami najwyższej klasy.
Wspólne kolędowanie to jedna z piękniejszych tradycji towarzysząca świętom Bożego Narodzenia. Znane wszystkim melodie stają się pretekstem do wielu spotkań muzycznych dzieci i dorosłych, wypełniając muzyką zimowe dni.
Intonacja i artykulacja w prostych fanfarach, prowadzenie frazy w kantylenach, śpiewność linii melodycznej. To tylko niektóre elementy gry, które ćwiczy każdy trębacz. Najlepiej, gdy ćwiczenia łączą się z satysfakcją z grania interesujących utworów.
O rekomendacje publikacji przeznaczonych na trąbkę z katalogu naszego Wydawnictwa poprosiliśmy Sławomira Cichora – muzyka orkiestrowego, który współpracował m.in. z Polish Festival Orchestra, Orkiestrą Filharmonii Wrocławskiej i Sinfonią Varsovią. W latach 2003–2010 pracował na stanowisku I trębacza w orkiestrze Filharmonii Narodowej w Warszawie. Obecnie gra jako I trębacz w Filharmonii Łódzkiej, współpracuje również z orkiestrą Królewskiej Opery Belgijskiej w Brukseli.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne – instytucja kultury powierzy wykonanie zlecenia w zakresie spraw związanych z obronnością, zarządzaniem kryzysowym, ochroną ludności i obroną cywilną oraz informacjami niejawnymi. Preferowane miejsce wykonywania zlecenia: Kraków.
Od symfonii, przez kameralistykę, po spektakl muzyczny – grudzień będzie miesiącem różnorodnych premier, za sprawą których polska muzyka współczesna wzbogaci się o cztery nowe kompozycje. Koncerty z najnowszymi dziełami Marcela Chyrzyńskiego, Joanny Wnuk-Nazarowej, Zygmunta Krauze i Katarzyny Głowickiej odbędą się w Katowicach, Bydgoszczy i Warszawie.
Dźwięk to zjawisko fascynujące. Kiedy wybrzmi, natychmiast ulatuje. Przez tysiące lat podejmowano próby jego uchwycenia, jednak dopiero wynaleziony przez Edisona w XIX wieku fonograf przyniósł upragniony sukces. Co wydarzyło się dalej? Jak wyglądały narodziny fonografii w Polsce? Co nagrywano i jaką aparaturą? Na te pytania (i wiele innych) odpowiada Katarzyna Janczewska-Sołomko w książce Zatrzymane dźwięki. Fonografia polska do 1918 roku. Publikacja już w sprzedaży.
22 listopada spotkaliśmy się w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych im. Mieczysława Karłowicza w Krakowie. Gościnne progi szkoły przyjęły ponad 220 uczestników!
Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wytwórnia płytowa ANAKLASIS i Filharmonia Śląska zapraszają na koncert poświęcony twórczości Witolda Szalonka, który odbędzie się 3 grudnia o godz. 19:00 w Filharmonii Śląskiej. Okazja jest szczególna, bowiem tego wieczoru odbędzie się premiera najnowszych publikacji nutowych oraz dwóch albumów płytowych z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza.
Celne i bezkompromisowe komentarze w błyskotliwym stylu, czyli Roman Palester o muzyce, sztuce oraz literaturze. Ostatni tom trylogii „Pisma” trafił na półki księgarń. Zbiór myśli kompozytora i wieloletniego redaktora audycji kulturalnych Radia Wolna Europa to doskonała propozycja dla miłośników sztuki, będąc przyjemną, a równocześnie skłaniającą do refleksji lekturą.
Czy współczesny jazz i XV-wieczna polifonia mogą wypracować wspólny język muzyczny? LAETA MUNDUS to najnowszy album wytwórni ANAKLASIS, który splata ze sobą dwa – z pozoru niemożliwe do pogodzenia – światy, tworząc swoistą harmonię sfer. Premiera płyty połączona z koncertem z cyklu „ANAKLASIS na fali” już 12 grudnia.
