WYPOŻYCZENIA KATALOG KSIĘGARNIA PBM

Kompozytorzy

Franciszek Lessel

1780-1838

Franciszek Lessel urodził się ok. 1780 w Warszawie, zmarł 26 XII 1838 w Piotrkowie Trybunalskim, kompozytor i pianista. Jego twórczość jest najpełniejszym przejawem recepcji stylu klasycznego na gruncie muzyki polskiej. Świadczy o tym dobór gatunków (symfonie, uwertury, wariacje, kwartety, sonaty, msze), układ utworów cyklicznych, sposób operowania harmoniką, instrumentacją, a także budową formy. Szeroko wykorzystywał także polifonię w sposób analogiczny jak u Haydna (finały w formie fugi, np. finał z Kwartetu D-dur nr 6). Wpływ muzyki polskiej przejawia się w twórczości Lessela przede wszystkim w wykorzystywaniu elementów metrorytmicznych tańców polskich (głównie w utworach cyklicznych) oraz w wykorzystaniu ludowych lub popularnych melodii jako tematów większych utworów.

Większość utworów Franciszka Lessela pozostała w rękopisach, wiele zaginęło. W XIX w. wydawano je wyłącznie za życia kompozytora w Austrii, Niemczech, niekiedy również w Anglii, Francji. Wykonywane były także wyłącznie za życia kompozytora, przede wszystkim w Polsce, i cieszyły się uznaniem krytyki.

W twórczości Lessela można wydzielić dwa etapy:
I - to okres pobytu w Wiedniu i pierwsze lata po powrocie do kraju, wtedy powstała większość jego utworów instrumentalnych;
II - obejmuje lata po ok. 1815, kiedy Lessel komponował głównie utwory religijne oraz nieliczne kameralne.

Utwory religijne Lessela, zwłaszcza msze, przeznaczone są na duży zespół wykonawczy (głosy solowe, chór mieszany, orkiestrę, a niekiedy i organy). Wszystkie części mszy są przekomponowane, a chóry traktowane w sposób różnorodny.
W utworach fortepianowych widoczne jest oddziaływanie Mozarta, z rozwiniętą wirtuozerią o rodowodzie improwizacyjnym, zbliżającą te kompozycje do stylu brillante.