Kompozytorzy

Marta Ptaszyńska

*1943

Marta Ptaszyńska – wybitna polska kompozytorka. Jest autorką wielu znanych i często grywanych na świecie kompozycji orkiestrowych, jak Koncert na marimbę, Opowieść Zimowa, Lumen, Sonety do Orfeusza, Kwiaty Księżyca oraz licznych, cieszących się niesłabnącą popularnością utworów na perkusję (Siderals, Graffito, Spider Walk, Space Model). Utwory symfoniczne, pisane najczęściej na zamówienie znakomitych orkiestr, mają w swoim repertuarze między innymi Chicago Symphony Orchestra, Cincinnati Symphony, Cleveland Chamber Orchestra, a w kraju Polska Orkiestra Kameralna i Sinfonia Varsovia. Muzykę Marty Ptaszyńskiej wykonywały słynne zespoły kameralne, jak Pacific String Quartet, czy eighthblackbird ensemble oraz wybitni soliści: Wanda Wiłkomirska, Ewa Wolak, Ewa Podleś, Kaiko Abe, Evelyn Glennie, Marta Klimasara i wielu innych.

W swoim dorobku kompozytorskim posiada cztery opery, z których opera telewizyjna Oscar z Alwy, zrealizowana przez Telewizję Kraków w 1988 roku, zdobyła uznanie widzów i krytyków na Międzynarodowym Festiwalu Oper Telewizyjnych w Salzburgu (1989). Wielką popularnością i niesłabnącym powodzeniem cieszyła się opera dziecięca Pan Marimba, wystawiana w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej oraz w Operze krakowskiej (164 spektakli!). Z okazji Roku Chopinowskiego, na zamówienie Teatru Wielkiego w Łodzi, napisała operę o pobycie Chopina na Majorce Kochankowie z klasztoru Valldemosa. Premiera odbyła się 18 grudnia 2010 roku.

W latach 2015-16 powstało wielkie dzieło wokalno-instrumentalne Missa Solemnis ad Honorem Sancti Joannis Pauli Secundi, którego prawykonanie zorganizowane zostało przez Uniwersytet Muzyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie (16 marca 2016).

Ptaszyńska jest laureatką wielu prestiżowych nagród kompozytorskich, takich jak Benjamin H. Danks Award of American Academy of Arts and Letters w Nowym Yorku, Fromm Music Foundation Uniwersytetu Harvarda, John Simon Guggenheim Foundation, wielu nagród ASCAPu, nagrody Międzynarodowej Trybuny Kompozytorskiej UNESCO w Paryżu oraz wielu konkursów Percussive Arts Society. W 2011 roku otrzymała nagrodę Związku Kompozytorów Polskich za całokształt twórczości kompozytorskiej oraz nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za operę o Chopinie. Wcześniej, w roku 1997 za całokształt twórczości otrzymała także nagrodę Fundacji Jurzykowskiego w Nowym Yorku, a w 1995 roku odznaczona została Krzyżem Oficerskim Rzeczpospolitej Polskiej.

Wykładała kompozycję na wielu amerykańskich uczelniach, między innymi w Bonington College (stan Vermont), University of California (Berkeley i Santa Barbara), College-Conservatory of Music (Cincinnati), Indiana University (Bloomington), Northwestern University (Evanston). Od 1998 roku jest profesorem zwyczajnym kompozycji w University of Chicago z tytułem Helen&Frank Sulzberger Professor in Composition.

W bogatej w formy i gatunki twórczości dominują kompozycje instrumentalne oraz duże formy muzyczne (opera, oratorium, kantata). Ptaszyńska tworzy muzykę barwną, dynamiczną, o zróżnicowanej i bogatej palecie dźwiękowej.

Kompozycje Ptaszyńskiej wydawane są przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne oraz Theodore Presser Company w USA. Jej muzyka została zarejestrowana na płytach CD Accord/Universal, Polskie Nagrania „Muza”, Chandos, Olympia, DUX, Bayers Records, Pro Viva Sonoton.

W roku 2001, nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego ukazała się w serii „Ludzie świata muzyki” książka pt. Muzyka to język najdoskonalszy – rozmowy z Martą Ptaszyńską przeprowadzone przez Ewę Cichoń i Leszka Polonego.