Aktualności
„Sąd ostateczny” Krzysztofa Knittla – premiera 8 listopada
2017-11-03
Już tylko kilka dni dzieli nas od premiery opery do Krzysztofa Knittla „Sąd ostateczny”. 8 listopada zapraszamy do Opery Bałtyckiej! Chór, orkiestrę i balet Opery Bałtyckiej w Gdańsku poprowadzi Szymon Morus. W rolach solowych wystąpią Robert Gierlach, Piotr Lempa, Jan Jakub Monowid, Anna Mikołajczyk oraz Magdalena Chmielecka.
Jeszcze przed premierą zdradzamy kilka informacji o dziele:
Dopóki istnieć będzie wyobrażenie Dnia Ostatecznego, dzień ten odwlecze się w nieskończoność – mówi w I akcie do malarza, Hansa Memlinga, Tommaso Portiniari, zamawiając u niego tryptyk „Sąd ostateczny”. Opera Krzysztofa Knittla, wbrew przywodzącemu na myśl apokaliptyczne wizje tytułowi, nie przedstawia jednak końca świata, lecz burzliwe losy związanego z Gdańskiem malowidła. Akt I prezentuje legendarne powstanie dzieła – nawrócenie jego autora i tajemnicze zamówienie, w którym maczały palce siły nieczyste. Akt II to natomiast tułaczka malowidła po całej Europie na przestrzeni kilku wieków, przez Brugię, Gdańsk, Paryż, Moskwę, aż do powrotu do… pracowni Memlinga.
W operze użyta została ogromna obsada wokalno-instrumentalna, w tym chór mieszany i dziecięcy, a obok instrumentów orkiestrowych także keyboard, gitara elektryczna oraz warstwa elektroniczna. Uwagę zwraca rozbudowana sekcja perkusyjna, w której znalazło się niemal całe znane perkusyjne instrumentarium oraz dodatkowe elementy, np. gałęzie, papier. Perkusja nabiera szczególnego znaczenia w kluczowej dla całego dramatu scenie zamówienia obrazu. Zagęszcza się wówczas faktura, pojawiają się powtarzane schematy rytmiczne i element improwizacji, podkreślając niepokój i napięcie towarzyszące przemowie Portinariego – wcielenia czystego zła.
W długim korowodzie bohaterów tej historii występuje zaledwie jedna postać kobieca – uwieczniona na odwrocie bocznego skrzydła ołtarza Katarzyna Tanagli, żona donatora, Angela Taniego. W warstwie wokalnej dominują zatem męskie głosy, choć o dużym zróżnicowaniu barw – od basu do kontratenoru. Wyjątek stanowi śpiewający mezzosopranem Archanioł Michał, któremu niezwykłości dodaje motyw przewodni tej postaci – powtarzana w smyczkach figura melodyczna. Wszystkie partie oparte zostały na melorecytacji w niewielkim ambitusie. Kompozytor zastosował też sceny całkowicie mówione – tak, jakby możliwości śpiewu chciał pozbawić największych zbrodniarzy XX wieku – w 13. scenie SS-manów wywożących malowidło do Turyngii, a w kolejnej Stalina i jego urzędników. W partii natchnionego, proroczego chóru powraca natomiast kilkukrotnie melodia, przypominająca śpiewy żydowskie.
Cały dramat stanowi galerię oddalonych w czasie i przestrzeni obrazów, co podkreśla zmieniająca się w każdej odsłonie oprawa muzyczna, w której po fragmentach pełnych niespokojnych glissand, klasterów, dźwięków ilustracyjnych i konkretnych, następują momenty bardziej statyczne lub repetytywne. Bogactwo barw i muzycznych środków wyrazu wykorzystanych w „Sądzie Ostatecznym” dorównuje wyrazistością malarskiemu pierwowzorowi.
Szczegółowe informacje i bilety – Opera Bałtycka w Gdańsku.
Najczęściej czytane:
Dziedzictwo muzyczne w nowym formacie — prezentacja portalu Polska Biblioteka Muzyczna podczas XVI Ogólnopolskiej Konferencji Bibliotekarzy Muzycznych pod hasłem "Muzykalia w zmieniającym się otoczeniu bibliotecznym – integracja, współpraca, harmonia".
Z okazji jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, zasłużeni pracownicy Oficyny oraz związani z nią autorzy i przedstawiciele polskiego środowiska muzycznego zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi. Samo wydawnictwo otrzymało też Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
I Koncert fortepianowy e-moll op. 11 w rzeczywistości powstał kilka miesięcy po II Koncercie f-moll op. 21; „zamieniona” opusowa numeracja wynika z dat wydań obu utworów. Dziś pochylimy się nad późniejszym z tych dwóch z dzieł, dojrzalszym i kreślonym pewniejszą ręką. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się koncertowym programom, sztambuchowym wyznaniom i pożegnaniu z Ojczyzną.
Choć o życiu i twórczości Fryderyka Chopina napisano już niemal wszystko, jego dwie podróże do Brytanii wciąż pozostają mało znanym epizodem biografii. Książka Petera Willisa „Chopin w Brytanii” rzuca nowe światło na ten fragment życia kompozytora, wypełniając lukę w dotychczasowych badaniach. Teraz nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego ukazuje się po raz pierwszy w polskim tłumaczeniu.
Problemy z librettem, kolejne niezrealizowane premiery, konflikt z Londynem i wreszcie zaginięcie partytury – Philaenis, pierwsza opera Romana Statkowskiego, zdawała się nie mieć szczęścia… W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się zrządzeniom losu, Pyrrusowym zwycięstwom i długiej drodze na Parnas.
12 listopada 2025 roku przypada setna rocznica śmierci Romana Statkowskiego – polskiego kompozytora nurtu późnoromantycznego i pedagoga, ucznia m.in. Władysława Żeleńskiego, Nikołaja Sołowiowa i Antona Rubinsteina, a (wedle niektórych źródeł) także Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Ciekawy wybór twórczości fortepianowej tego kompozytora, nową instrumentację jego opery Philaenis oraz album z jazzowymi impresjami inspirowanymi operą Maria można znaleźć w katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Marcel Chyrzyński tworzy muzykę akustyczną, elektroakustyczną i elektroniczną. Jest również twórcą muzyki do spektakli teatralnych – jego zainteresowania skierowane są głównie na teatr współczesny. W listopadzie jest naszym Kompozytorem Miesiąca i uchyla drzwi do swojej pracowni, w której odnajdziemy m.in. partytury najnowszych utworów, niezwykłe kolekcje japońskich drzeworytów, czy imponujący zestaw… fajek.
Dorian Gray – operowa odsłona jedynej powieści Oscara Wilde’a na scenie Teatru Wielkiego w Poznaniu. Niewinność i niczym nieskażone piękno w pułapce kultu młodości w operze skomponowanej przez Elżbietę Sikorę i w inscenizacji Davida Pountneya. Za pulpitem dyrygenckim maestro Jacek Kaspszyk.
Za Wydarzenie roku uznano Muzyczne Spotkania z okazji 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w Narodowym Forum Muzyki – za dwudniowe święto polskiej muzyki we Wrocławiu, które zgromadziło liczną publiczność i ponad pięciuset wykonawców podczas 34 koncertów, warsztatów i spotkań.
7 dni, 7 koncertów w Studiu im. Romany Bobrowskiej Radia Kraków, w tym 6 w formule recitali fortepianowych. 7 nowych programów zbudowanych wokół twórczości wybitnych kompozytorek i kompozytorów XX oraz XXI wieku. Polskie Wydawnictwo Muzyczne, wytwórnia ANAKLASIS i Radio Kraków zapraszają na drugą odsłonę cyklu koncertów ANAKLASIS NA FALI 2.0, która odbędzie się 24–30 listopada 2025 r.
