Aktualności
Premiera książki „Flashback”. Rozmawiają Elżbieta Sikora i Krzysztof Stefański
2022-11-28
Ciekawa i niebanalna historia życia oraz twórczości wybitnej kompozytorki. Spisana przy herbacie i jagodziankach. Ciepła niczym gościnny dom. Elżbieta Sikora w szczerej rozmowie z Krzysztofem Stefańskim.
Flashback oznacza nie tylko wspomnienia– to także tytuł utworu Elżbiety Sikory, który był dla niej pretekstem do powrotu do minionych czasów. Artystka wspomina, jak los rzucił jej rodzinę ze Lwowa nad Bałtyk, opowiada o młodzieńczych podróżach autostopem po całej Europie, o reżyserii dźwięku, o poznawaniu w Paryżu tajników muzyki elektroakustycznej, o założeniu grupy KEW przecierającej szlaki dla muzyki nowoczesnej w Europie Środkowej, o nauczaniu kompozycji, o tym, jak pojawienie się komputerów wpłynęło na tworzenie muzyki, jak powstawała opera Madame Curie.
Książka powstała w serii „Ludzie świata muzyki”. Swoją premierę będzie mieć 02.12.2022 podczas koncertu we wrocławskim NFMie. Orkiestra pod batutą francuskiego dyrygenta Pascala Rophégo wykona Koncert oliwski artystki. To kompozycja, o której przeczytamy w książce:
Skomponowałam go na dobrze mi znany instrument, czyli organy w archikatedrze oliwskiej. Znałam je od dziecka, bo po wojnie wychowywałam się właśnie w Oliwie, tam chodziłam do szkoły muzycznej i – jako dziecko – na msze do katedry. Potem bywałam tam już rzadziej, ale to wciąż było urocze miejsce w pięknym parku Oliwskim, który się po prostu odwiedzało. Do tego w katedrze urządzano koncerty organowe, a na samym instrumencie zdarzyło mi się nawet zagrać, kiedy jeszcze chodziłam do liceum. W dzieciństwie bardzo mnie fascynowały te wszystkie mechanizmy, ruszające się aniołki i inne elementy dekoracji
prospektu, które uruchamiano na zakończenie występu. Kiedy więc dostałam zamówienie na pięćdziesiąty Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej w Oliwie na utwór na organy i orkiestrę – nazwałam go Koncertem oliwskim z oczywistych względów. A ponieważ znałam ten instrument, zażyczyłam sobie, żeby na koniec utworu zostały uruchomione te wszystkie mechanizmy. One dźwiękowo nie mają żadnego znaczenia, ale pod względem wizualnym są bardzo atrakcyjne. To było wspomnienie z mojej młodości. Ten utwór był moim pierwszym poważniejszym podejściem do organów. Wcześniej powstały tylko trzy miniatury Short Stories; użyłam też organów w kompozycji Salve Regina.
O autorach:
Elżbieta Sikora (ur. 1943) – kompozytorka. Ukończyła studia na Wydziale Reżyserii Dźwięku w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie (1968), a następnie w latach 1968–1970 studiowała muzykę elektroakustyczną w Paryżu w Groupe de recherches musicales (GRM) pod kierunkiem Pierre’a Schaeffera i François Bayle’a. Po powrocie do Warszawy została pierwszą kobietą zatrudnioną na stanowisku inżyniera dźwięku w Studiu Eksperymentalnym Polskiego Radia. W 1973 roku wraz z Krzysztofem Knittlem i Wojciechem Michniewskim utworzyła grupę kompozytorską KEW. W 1977 roku ukończyła studia kompozytorskie u Tadeusza Bairda i Zbigniewa Rudzińskiego. Jako stypendystka rządu francuskiego uczestniczyła w kursie muzyki komputerowej w Institut de recherche et coordination acoustique/musique (IRCAM) i studiowała kompozycję u Betsy Jolas w Paryżu. W ramach stypendium Fundacji Kościuszkowskiej zgłębiała pod kierunkiem Johna Chowninga muzykę komputerową w Center for Computer Research in Music and Acoustics (CCRMA) na Uniwersytecie Stanforda. W latach 2011–2017 pełniła funkcję dyrektor artystycznej festiwalu Musica Electronica Nova we Wrocławiu. Od 1981 roku mieszka we Francji, ale nadal jest związana z Polską. Kompozycje Elżbiety Sikory wykonywane są na całym świecie, wiele z nich ukazało się na płytach. Za swoją twórczość otrzymała szereg nagród i odznaczeń.
Krzysztof Stefański (ur. 1988) – muzykolog, redaktor, zastępca redaktora naczelnego „Ruchu Muzycznego”. Studiował teorię muzyki w Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, muzykologię na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, dyrygenturę w Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu oraz na Universität für Musik und darstellende Kunst w Grazu. Publikował między innymi w pismach: „Ruch Muzyczny”, „Muzyka”, „Musicology Today”, „Res Facta Nova”, „Glissando”, „Opcje”, „Quarta” oraz na portalach Dwutygodnik.com i Meakultura.pl. Autor bloga Nibytygodnik.pl. Członek rady programowej festiwalu polskiej muzyki współczesnej Musica Polonica Nova.
Najczęściej czytane:
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga w Kielcach ogłasza konkurs kompozytorski na utwór symfoniczny inspirowany nowelą Stefana Żeromskiego „Puszcza jodłowa”, a w szczególności jednym z zawartych w niej wątków: historycznym, przyrodniczym lub magicznym. Konkurs wpisuje się w Rok Stefana Żeromskiego – 20 listopada 2025 minie bowiem setna rocznica śmierci pisarza.
Podczas Gali Muzyki Klasycznej, która odbyła się w 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, poznaliśmy laureatów Fryderyków – najważniejszych polskich nagród fonograficznych, przyznanych w dwunastu kategoriach. ANAKLASIS, marka prężnie działającą pod auspicjami Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, została uhonorowana aż trzema statuetkami.
Józef Koffler uznawany dziś za „pierwszego polskiego dodekafonistę” będzie bohaterem spotkania organizowanego przez Związek Kompozytorów Polskich, które zwieńczy prawykonanie odnalezionego po dziewięćdziesięciu latach od powstania Kwartetu smyczkowego op. 20.
