Aktualności
Polscy Kompozytorzy Dzieciom: Feliks Rybicki
2025-01-14
Feliks Rybicki, kompozytor i pedagog, wywarł ogromny wpływ na edukację muzyczną w Polsce, szczególnie dzięki swoim pedagogicznym utworom fortepianowym. Z okazji 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, przypominamy jego twórczość, która nadal inspiruje młodych muzyków i nauczycieli.
Od początku istnienia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, serie pedagogiczne stanowiły istotną oraz liczną grupę powstających publikacji. Nagradzane na konkursach i festiwalach budowały prestiż Oficyny, ponadto wnosiły wielką wartość pedagogiczną do szkolnictwa muzycznego w Polsce, o czym świadczyć mogą wznowienia wielu tytułów. Z okazji 80 lat istnienia PWM-u, powstał cykl artykułów Polscy Kompozytorzy Dzieciom, poświęcony twórcom, którzy dużą część swojej pracy artystycznej poświęcili młodym adeptom sztuki muzycznej.
Pierwszym z kompozytorów, którego sylwetkę chcemy przybliżyć, jest Feliks Rybicki (24.01.1899-4.08.1978) – polski kompozytor, pedagog i dyrygent, znany pod pseudonimami Alban Ryks i Zbigniew Szarecki.
Debiutował na stanowisku dyrygenta w Filharmonii Warszawskiej. Współpracował również z amatorskimi i szkolnymi zespołami instrumentalnymi i chóralnymi: Towarzystwem Śpiewaczym „Lutnia”, chórem i orkiestrą w Centralnych Zakładach Wojskowych w Rembertowie, Chórem Oratoryjnym przy Filharmonii Warszawskiej oraz z teatrami warszawskimi. Równolegle pracował jako pedagog – uczył śpiewu chóralnego w gimnazjach Warszawy oraz wykładał w Szkole Muzycznej im. Mieczysława Karłowicza i Kolegium Muzycznym, które współtworzył. Był również profesorem dyrygentury w PWSM w Sopocie, prowadził kurs dyrygentury dla kapelmistrzów wojskowych przy PWSM w Warszawie oraz kierował orkiestrą i chórem PLM w Warszawie. Dodatkowo w okresie okupacji uczył gry na fortepianie, występował w kawiarniach warszawskich, kierował chórem i przedstawieniami operetkowymi w Teatrze Miasta Warszawy.
Za swoją twórczość Rybicki otrzymał liczne nagrody: I nagrodę na konkursie Liry Polskiej w Warszawie za Jej obraz – kartka z albumu (przed 1929), III nagrodę na konkursie Liry Polskiej za Petite valse (przed 1929), I nagrodę na konkursie Towarzystwa Śpiewaczego „Echo-Macierz” za Opowieść o tęskniącej królewnie na chór męski (1931), Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci (1952, 1977), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1956), Nagrodę PR i ZAiKS za pieśni młodzieżowe (1956), wyróżnienie MKiS za pracę pedagogiczną (1959), nagrodę państwową III stopnia za twórczość artystyczną (1962).
Twórczość kompozytorska Rybickiego obejmuje ponad 50 opusów, a szczególne znaczenie zyskały kompozycje fortepianowe o charakterze pedagogicznym, przeznaczone dla dzieci i młodzieży. Najbardziej znanym dziełem Feliksa Rybickiego jest wydany w 1936 r. zbiór Gram wszystko, który doczekał się sześciu wznowień oraz nowej, kolorowej szaty graficznej, a także zbiory Mały modernista czy Już wszystko gram. Ważnym elementem twórczości Rybickiego są Etiudy na lewą rękę oraz Pierwsze kroki – 100 czytanek dla początkujących na 2 i 4 ręce, które są pomocne w rozwijaniu umiejętności technicznych gry na fortepianie. W swoich kompozycjach Rybicki wykorzystywał klasyczne modele formalne, tonalność dur-moll oraz elementy inspirowane polskim folklorem, co nadawało jego kompozycjom charakterystyczny i rozpoznawalny styl.
Feliks Rybicki pozostawił trwały ślad w historii edukacji muzycznej w Polsce. Jego utwory nadal są wykorzystywane w procesie nauczania gry na fortepianie, stanowiąc cenny zasób dla nauczycieli oraz uczniów poszukujących wartościowych materiałów edukacyjnych. Utwory Rybickiego o programowych tytułach, takich jak Karuzela, Skakanka czy Wróbelki, nawiązują do otaczającego nas świata i bardzo pobudzają wyobraźnię młodych instrumentalistów. Kompozycje te znane są również poza Polską. W 2022 roku Polskie Wydawnictwo Muzyczne doprowadziło do nagrania serii utworów Rybickiego, które były elementem towarzyszącym Konkursowi pianistycznemu dla dzieci i młodzieży w Japonii „Muzyka z kraju Chopina”, realizowanemu w ramach Programu „Kultura inspirująca”. Nagrania dostępne są na platformie YouTube PWM.
Zbiory utworów dziecięcych i pedagogicznych:
Gram wszystko op. 22,
Mały modernista op. 23,
Już gram op. 24,
Pierwsze kroki op. 19,
100 czytanek dla początkujących na 2 i 4 ręce w obrębie 5 tonów,
Zaczynam grać op. 20, łatwe utwory dla początkujących,
Album dla młodzieży na fortepian,
Pieśni ludowe w łatwym układzie,
Etiudy na lewą rękę, z. 1-3.
Więcej utworów z Serii Pedagogicznej PWM znajdziesz tutaj.
Najczęściej czytane:
W niedzielny poranek 21 grudnia, chwilę przed godziną dziewiątą, z Krakowa wyruszył Pociąg Wypełniony Muzyką, inaugurując ogólnopolską akcję Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Jubileuszowy pociąg zakończył w wielkim stylu całoroczne obchody 80-lecia oficyny.
Od osiemdziesięciu lat Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej na świecie. Jubileuszowy rok 2025 obfitował w huczne wydarzenia, premiery i projekty realizowane zarówno w kraju, jak i za granicą. Od nowych publikacji nutowych i książkowych, przez wydawnictwa płytowe i zasoby cyfrowe, po koncerty, edukację i międzynarodowe współprace – PWM z dumą podsumowuje dwanaście miesięcy intensywnej działalności.
Z początkiem nowego roku Polskie Wydawnictwo Muzyczne rozpocznie kolejny etap dynamicznego rozwoju, przenosząc swoje krakowskie biuro, mieszczące się od 1952 roku przy alei Krasińskiego 11a, do tymczasowego budynku K1, potocznie nazywanego „Błękitkiem” i znajdującego się przy alei Pokoju 1 (obok Ronda Grzegórzeckiego). W związku z planowanymi pracami księgarnia stacjonarna przy alei Krasińskiego 11a zostanie 23 grudnia czasowo zamknięta. Zachęcamy do zapoznania się z ofertą świątecznej wyprzedaży, która potrwa w księgarni przy alei Krasińskiego 11a od 19 do 23 grudnia. To znakomita okazja by skorzystać z wyjątkowych – bo sięgających 70%! – rabatów!
Nieukończony Koncert fortepianowy, niewydany mazurek, zniszczone Concertino... Kompozytorskie szkice Karola Szymanowskiego to cenne źródło dla muzykologów badających jego język muzyczny i proces twórczy – ale czy jest dla nich miejsce także w życiu koncertowym? W tej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się nie pojedynczemu dziełu, lecz zbiorowi utworów – niedokończonych, nieznanych oraz zrekonstruowanych.
24 preludia i improwizacje na fortepian Piotra Orzechowskiego (aka Pianohooligan) to najnowsza publikacja nutowa Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, przeznaczona dla średniozaawansowanych i zaawansowanych wykonawców. Zawarty w niej cykl utworów to zapis solowej praktyki improwizacyjnej oryginalnego i bezkompromisowego kompozytora oraz pianisty–wirtuoza.
Wielki finał Jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego! W Centrum św. Jana w Gdańsku (ul. Świętojańska 50) w przedświąteczną niedzielę, 21 grudnia o godzinie 20.00, wystąpią Adam Bałdych (skrzypce renesansowe) i Michał Górczyński (klarnet kontrabasowy) oraz Ensemble Peregrina w składzie: Agnieszka Budzińska-Bennett (śpiew i harfa), Hanna Järveläinen (śpiew), Eve Kopli (śpiew) i Karin Weston (śpiew). W programie wieczoru zabrzmią kompozycje zainspirowane najcenniejszymi rękopisami średniowiecznej muzyki polskiej w niezwykłej jazzowej reinterpretacji. Koncert stanowi uroczyste zwieńczenie wyjątkowej podróży specjalnego Pociągu Wypełnionego Muzyką.
Wsiądź do najbardziej muzycznego pociągu w Polsce! 21 grudnia 2025 ze stacji Kraków Główny odjedzie jubileuszowy Pociąg Wypełniony Muzyką. Na pokład zaprasza Polskie Wydawnictwo Muzyczne, które w tym roku świętuje 80-lecie swojej działalności.
Polska muzyka współczesna to żywe świadectwo budowania kulturalnego dziedzictwa, twórczość różnorodna, ciekawa, innowacyjna, niezwykle potrzebna w rozwoju estetycznym najmłodszych i wartościowa w poszerzaniu muzycznych horyzontów. Dlatego Polskie Wydawnictwo Muzyczne w roku 80-lecia istnienia postanowiło zainicjować nową serię nutową – „Kompozytorzy Młodym”.
Liryka wokalna Zygmunta Mycielskiego - kompozytora, pisarza i intelektualisty, napisana do wierszy między innymi Cypriana Kamila Norwida, Jarosława Iwaszkiewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta po raz pierwszy w komplecie, na dwóch płytach. Pieśni wykonują: Joanna Freszel, Bartłomiej Kominek, Tomasz Konieczny i Lech Napierała. Od dziś album dostępny jest w serwisach streamingowych i w najlepszych sklepach muzycznych.
Cykl, w którym zaglądamy do pracowni kompozytorów związanych z naszym Wydawcnictwem i sprawdzamy, co trzymają na swoich biurkach, zamyka jedna z najważniejszych postaci polskiej muzyki — Elżbieta Sikora. Kompozytorka tworzy muzykę elektroakustyczną, symfoniczną, kameralną, instrumentalną, wokalno-instrumentalną, filmową, teatralną, baletową, a także operową. Jej utwory były wykonywane na wielu prestiżowych festiwalach w Polsce i za granicą.
