PWM

Szukaj
Zaawansowane
Rzeczpospolita Polska
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
biuletyn informacji publicznej

Józef Wieniawski

Józef Wieniawski

1837-1912

Józef Wieniawski urodził się 23 maja 1837 roku w Lublinie, zmarł 11 listopada 1912 roku w Brukseli, pianista, kompozytor, pedagog, brat Henryka. Grę na fortepianie rozpoczął u matki, Reginy, oraz u lubelskich nauczycieli. W latach 1847-1850 studiował w paryskim konserwatorium u P.J.G. Zimmermanna , A.F. Marmentela i Ch.H. Alkana. Grę na fortepianie doskonalił u E. Wolffa. Karierę pianistyczną rozpoczął u boku brata koncertem w Paryżu, potem obaj wystąpili w Warszawie, a następnie w Kaliszu, Radomiu, Lublinie, Wilnie i Helsinkach. W latach 1851-1852 koncertowali w Petersburgu i Odessie, potem odwiedzili Woroneż, Tułę, Orzeł, Kurs, Charków, Moskwę, Dorpat itp. Kolejnymi etapami podróży po Europie były m.in. Lipsk, Wiedeń, Drezno, Kraków, Gdańsk, Monachium, Norymberga, Hanower, Bruksela czy Lwów.

Od 1857 Józef Wieniawski koncertował sam, szkoląc, wg niektórych źródeł, swoją technikę u F. Liszta w Weimarze. W 1959 roku osiadł w Warszawie, organizował muzyczne poranki i wieczory muzyki kameralnej m.in. z J. Hornzielem, J. Goebeltem i bratem Aleksandrem, śpiewakiem, oraz grywał na 2 fortepiany z M. Kalrgis, M. Więckowską, F. Dulckenem, później z I.J. Paderewskim. Przyjaźnił się z Moniuszką i to za jego sprawą w Paryżu wydano jego pieśni i III Litanię ostrobramską, zabiegał też o tamtejsze wystawienie którejś z jego oper. Dyrygował tam również oratoryjnymi dziełami Haydna i Beethovena.

Od 1864 roku działał w Moskwie jako wykładowca tzw. klas muzycznych przy moskiewskim oddziale Rosyjskiego Towarzystwa Muzycznego, a od 1866 roku jako profesor konserwatorium i sekretarz rady artystycznej uczelni. Wycofał się z tej funkcji po roku kontraktu i zaczął udzielać prywatnych lekcji. Odwiedzał Warszawę, gdzie mieszkali jego rodzice. W 1871 grał po raz trzeci i ostatni w Krakowie, a w 1972 roku w Dreźnie. W 1871 roku wszedł do grona członków-założycieli Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. Wybrany w 1875 roku na dyrektora tej instytucji, włożył wiele wysiłku w organizowanie koncertów, poprawę ich jakości oraz doskonalenie pracy chóru. Po trzech latach, nie ubiegając się o reelekcję, wyjechał do Paryża, a stamtąd w 1878 roku przeniósł się do Brukseli, gdzie objął stanowisko profesora konserwatorium w klasie fortepianu. Jeden z ostatnich koncertów dał w 1910 roku w Lipsku.

Na podstawie: Barbara Chmara-Żaczkiewicz, Encyklopedia muzyczna PWM, w-ż.