PWM

Szukaj
Zaawansowane
Rzeczpospolita Polska
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
biuletyn informacji publicznej

Johann Sebastian Bach

Johann Sebastian Bach

1685-1750

Johann Sebastian Bach urodził się 21 marca 1685 roku w Eisenach, zmarł 28 lipca 1750 roku w Lipsku, niemiecki kompozytor i organista. Pochodził z rodziny o starych tradycjach muzycznych, był najmłodszym z sześciu synów Johanna Ambrosiusa, muzyka miejskiego w Eisenach. Sam też założył liczną rodzinę: z pierwszą żoną Marią Barbarą miał 7 dzieci, z drugą Anną Magdaleną – 13. Chrzty i pogrzeby dzieci, spośród których 10 zmarło w niemowlęctwie lub mając zaledwie kilka lat, przewijają się gęsto przez biografię kompozytora. W poszukiwaniu lepszych warunków życia Bach przenosił się z miasta do miasta, co wyznaczało poszczególne etapy jego drogi muzycznej. I tak na przykład M. Bukofzer („Muzyka w epoce baroku”) wyróżnia w twórczości Bacha pięć okresów, w tym trzy główne: Weimar – organista, Köthen – nauczyciel, Lipsk – kantor. Podobnie postępują inni badacze.

De facto Bach całe życie grał na organach, już w Arnstadt zajmował się kształceniem chóru uczniowskiego, a w Weimarze podjął obowiązek regularnego pisania kantat, co stało się później – kiedy został kantorem przy kościele św. Tomasza w Lipsku – jego głównym zadaniem. Te trzy nurty działalności (organista, kantor, nauczyciel) uwarunkowały charakter twórczości Bacha: komponował on muzykę związaną wyłącznie z funkcją użytkową. W dziedzinie muzyki był właściwie samoukiem. Gry na instrumentach klawiszowych i skrzypach uczył się w domu rodzinnym, a nieco później u brata, Johanna Christopha (organisty w Ohrdruf), ale swoją technikę gry na organach samodzielnie doskonalił słuchając dawnych organistów: G. Böhma (Lüneburg), A. Reikena (Hamburg), D. Buxtehudego (Lubeka), zaś sztukę kompozycji poznawał kopiując utwory mistrzów baroku.

Miał poczucie swego talentu, toteż popadał w konflikty ze środowiskiem, a zwłaszcza ze swymi zwierzchnikami (zatarg z radą miejską w Arnstadt, rozliczne spory z uniwersytetem, władzami miejskimi i kościelnymi w Lipsku, przewlekły konflikt z rektorem J. A. Ernestim). Dla swych współczesnych Bach był tylko organistą, najemnym kantorem, samoukiem piszącym na zamówienie – potomni ujrzeli w nim geniusza muzycznego.

Elżbieta Dziębowska, Encyklopedia Muzyczna PWM, t.1