Kompozytorzy

Henryk Opieński

1870-1942

Henryk Opieński, urodzony 13 I 1870 Kraków, zmarł 21 I 1942 Morges (Szwajcaria), polski kompozytor, dyrygent i muzykolog. Studia muzyczne odbywał 1884–1888 u W. Singera w Krakowie (skrzypce), 1888–1892 w Pradze u F. Lachnera (skrzypce), 1892–1894 w konserwatorium w Krakowie u W. Żeleńskiego (kompozycja), 1894–97 w Paryżu u W. Górskiego (skrzypce) i Z. Stojowskiego (teoria i kompozycja), 1897–1899 u H. Urbana w Berlinie (kompozycja, studia opłacone przez I.J. Paderewskiego), 1899–1901 w Paryżu w Schola Cantorum u V. d’Indy’ego, 1904–1906 w Lipsku u A. Nikischa (dyrygentura) i H. Riemanna (muzykologia); 1914 na uniwersytecie w Lipsku obronił pracę doktorską Beiträge zur V. Bekwarks Leben und Werken (nie wyd.).

W latach 1888–1892 studiował także chemię na politechnice w Pradze, 1892–1894 pracował jako inspektor gorzelni w Żółkwi i w Rzeszowie. W latach szkolnych w Krakowie przyjaźnił się z S. Wyspiańskim, L. Rydlem, J. Mehofferem i innymi, zaś 1894 w Paryżu poznał I.J. Paderewskiego, z którym od tego czasu przez całe życie łączyła go przyjacielska więź. W 1900 roku poślubił A. Krzymuską (zmarła w 1923), a w 1925 L. Barblan, śpiewaczkę i kompozytorkę z zespołu Motet et Madrigal.

Opieński prowadził różnorodną działalność, przede wszystkim zajmował się wykonawstwem muzycznym: 1899–1901 grał w orkiestrze E. Colonne’a w Paryżu, 1901–1904 był skrzypkiem, inspektorem orkiestry i dyrygentem chóru Filharmonii Warszawskiej, 1905 występował jako dyrygeny jednej z orkiestr w Warszawie, 1908–11 pracował w orkiestrze Teatru Wielkiego, 1912–14 w orkiestrze Teatru Polskiego w Warszawie. Równocześnie zajmował się nauczaniem, publikował liczne artykuły i komponował. Od 1909 uczył w Szkole Muzycznej Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, a od 1912 w Instytucie Muzycznym w Warszawie, 1911 założył i do 1914 redagował „Kwartalnik Muzyczny”. W latach 1914–1919 przebywał w Szwajcarii, 1917 zorganizował w Lozannie chór mieszany Motet et Madrigal, z którym przez wiele lat dawał koncerty muzyki dawnej w całej Europie.

Po powrocie do kraju zorganizował i prowadził 1920–1927 konserwatorium muzyczne w Poznaniu, 1923 działał jako prezes Wielkopolskiego Związku Kół Śpiewaczych i dyrektor Teatru Wielkiego, w X 1925 został wybrany wiceprezesem Zjednoczenia Polskich Związków Śpiewaczych. W tym samym roku z jego inicjatywy został założony „Przegląd Muzyczny”, wydawany w Poznaniu oficjalny organ owego zjednoczenia, prowadzony przezeń do 1927. W 1926 zamieszkał na stałe w Morges k. Lozanny. W Szwajcarii również rozwinął działalność muzyczną; w latach 1932–36 kierował Société Vaudoise de Musique (towarzystwo muzyczne kantonu Vaud). Nadal utrzymywał jednak kontakt z krajem, do którego często przyjeżdżał.