• Obsada: 3S 2MS 2A 1T 1Bar 1B soli-coro misto-2222-4230-batt-archi
• Rok powstania utworu: 1864
• Autor libretta: Paweł Duniecki
• Autor opracowania: Mieczysław Krzyński
• Postaci: głosy, partytura, wyciąg fortepianowy, głosy chóralne

Dwuaktowa opera komiczna Paziowie królowej Marysieńki od razu podbiła lwowską publiczność. Powtarzano ją wielokrotnie, zawsze przy nabitej sali. Z czasem okazać się miało, że przyniosła kompozytorowi największy rozgłos. Wprowadzenie wątków staropolskich przesądziło o ogromnym powodzeniu tej muzycznej facecji. Duniecki chciał więc wprowadzić Paziów na scenę warszawską. Kiedy w 1865 roku pojawił się w stolicy, władze Teatrów Rządowych, w obawie przed falą patriotycznych demonstracji, odmówiły wystawienia opery. Jesienią 1865 roku Stanisław Duniecki był już w Krakowie. Przyjął stanowisko teatralnego kapelmistrza, zaproponowane mu przez dyrektora teatru Adama Skorupkę, chcącego w Krakowie stworzyć scenę operową. Po kilkunastu dniach, wspomagany przez wojskową orkiestrę i amatorski chór, poprowadził Paziów. Przedstawienie wzbudziło entuzjazm i długo nie schodziło z afisza. (Grzegorz Zieziula, Rzeczpospolita 2001) Winnicki, trefniś króla Jana III Sobieskiego, próbuje rozweselić króla i zarazem pomóc jednemu z paziów poślubić ukochaną Alinę, dwórkę królowej Marysieńki. Przekonuje faworyta królowej, markiza de Lussaca, ''francuskiego kogucika'', żeby pomógł mu wysiadywać jaja, z których mają się wykluć kurczaki, ulubiona potrawa królowej. Niezbyt rozgarnięty markiz wierzy, że polskie kury nie chcą wysiadywać jaj, zgadza się mu pomóc, a ubawiony tym widokiem król obiecuje spełnić wszystkie życzenia błazna. Winnicki w imieniu pazia Janusza prosi o rękę Aliny.