2018-10-15

Jest w gdańskim kościele pw. Św. Trójcy instrument niezwykły. Jedyny tego typu instrument w Polsce i w Europie, który pozostaje ewenementem konstrukcyjnym, architektonicznym i muzycznym. Mówimy o organach, których powstanie datuje się na początek XVII wieku. Konstrukcja instrumentu, składającego się z kilku prospektów, nie ma sobie podobnych na całym świecie. Ponadto organy są umiejscowione po stronie prezbiterium – to jedyne tego typu rozwiązanie konstrukcyjne na świecie!

Właśnie zakończył się kilkuletni, gruntowny remont tych organów. W wyniku remontu i rekonstrukcji powstał instrument o kształcie i możliwościach niespotykanych, a wręcz niemożliwych do uzyskania w innych miejscach w Polsce. Teraz czas na odpowiadającą randze organów inaugurację.

W nowej odsłonie organy zostaną zaprezentowane w utworze Zygmunta Krauzego „Francesco”.

To utwór, który wydaje się równie niezwykły, co instrument, na który został napisany. Utwór, w którym nowe przenika się z dawnym. Kantata z tekstami zaczerpniętymi ze św. Franciszka oraz Dantego Alighieri, przeznaczona na chór i zespół instrumentów barokowych (!). I – oczywiście – na organy: poszczególne części utworu przedzielane są solowymi organowymi preludiami.

Jednym z nurtów twórczości Zygmunta Krauzego są utwory poruszające tematy ważne, często trudne, dotykające problemów współczesnych społeczeństw. Podobnie jest w kantacie „Francesco”: kompozytor przygląda się losowi człowieka.

Francesco

Kantata na chór, kameralny zespół instrumentów barokowych i organy.

Teksty pochodzą od św. Franciszka z Asyżu oraz z Boskiej Komedii Dantego Alighieri. Pięć części utworu, przedzielanych solowymi preludiami organowymi, nosi tytuły: Życie, Praca, Pieniądze, Kobieta, Śmierć.

Fragmenty tekstów zaczerpnięte są z następujących pism:

część pierwsza – Życie: z Boskiej Komedii Dantego Alighieri, Raj, pieśń 11,

część druga – Praca: z pism św. Franciszka, Testament,

część trzecia – Pieniądze: z Reguły zatwierdzonej, rozdziały 4, 5,

część czwarta – Kobieta: Inna reguła zatwierdzona,

część piąta – Śmierć: List do wiernych, redakcja pierwsza.

Utwór śpiewany jest po polsku, przekazuje teksty o człowieku – jego powinnościach, ograniczeniach, i końcu.

Zygmunt Krauze

© PWM / fot. Bartek Barczyk