Aktualności
SIERPIEŃ: balet
2022-08-24
Balet rządzi się własnymi prawami. Są one nie mniej dokładnie opisane niż reguły muzyki klasycznej. Balet jednak też się zmienia i chociaż nadal pielęgnowane są choreografie wielkich mistrzów przeszłości, równie często spektakle bywają unowocześniane.
Wybrane przez nas dzieła powstawały na przestrzeni 150 lat i odzwierciedlają rozmaite mody, gusta, kierunki, niosą w sobie estetyczny ładunek epoki. A przecież muzyka baletowa bywa na tyle uniwersalna, że można sobie doskonale wyobrazić jej współczesne ujęcia, tak jak to dzieje się z partyturami Czajkowskiego czy Strawińskiego.
Mniej dystyngowanym bratem baletu, bardziej bezpośrednim w kontakcie z odbiorcą, jest taniec artystyczny ze wszystkimi swoimi odmianami. Czasami przejmuje on scenę, ożywia dawne partytury. Angażuje tancerzy o rozmaitych doświadczeniach, w różnym wieku. W przypadku dzieł wokalno-instrumentalnych chętnie wciąga w akcję sceniczną śpiewaków. Kontakt z tańcem to dla muzyki kuracja odmładzająca. Potrafi on bowiem współczesnymi środkami wydobyć ukryte sensy dźwięku muzycznego i jego gorącą ekspresję.
Ale przecież i w wykonaniu koncertowym muzyka baletowa świetnie się sprawdza – w całości albo w formie suit czy w krótszych fragmentach. Trzeba tylko odważnego dyrygenta. Drzemie w niej niezwykły potencjał, na którego odkrycie właśnie nadszedł czas.
Adam Suprynowicz
Grafika: Dobry Skład
Propozycje utworów z katalogu PWM:
Grażyna Bacewicz (1909–1969), Pożądanie, balet w 2 aktach (1968), 84'
Tomasz Kiesewetter (1911–1992), Stańczyk (Królewski błazen), balet w 4 scenach (1954), 95'
Juliusz Łuciuk (1927–2020), Niobe, balet-pantomima w 1 akcie, 3 obrazach (1926), 14'
Stanisław Moniuszko (1819–1872) / Adam Müncheimer (1830–1904), Figle szatana, balet w 4 obrazach (1879), 42'
Zygmunt Mycielski (1907–1987), Zabawa w Lipinach, balet w 1 akcie (1953), 60'
Antoni Szałowski (1907–1973), Zaczarowana oberża, balet w 1 akcie (1945), 30'
Zbigniew Wiszniewski (1922–1999), Ad hominem, balet w 1 akcie (1963), 27'
Najczęściej czytane:
Tematem przewodnim 37. edycji Krakowskiego Międzynarodowego Festiwalu Kompozytorów jest muzyka w muzyce. Festiwal, który został objęty patronatem honorowym Aleksandra Miszalskiego, Prezydenta Miasta Krakowa, rozpocznie się już 10 maja koncertem inauguracyjnym w Filharmonii Krakowskiej. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia.
Już 09 maja 2025 roku Polskie Wydawnictwo Muzyczne zaprasza do wspólnego świętowania podczas Dni Funduszy Europejskich w PWM. Sprawdź, co zaplanowaliśmy na ten dzień!
Piąty miesiąc roku zwiastuje nadejście wiosennego sezonu festiwalowego. W Krakowie, Warszawie i we Wrocławiu zabrzmią kompozycje Joanny Wnuk-Nazarowej, Pawła Malinowskiego, Wojciecha Widłaka, Macieja Zielińskiego, Pawła Hendricha i Agaty Zubel. Najnowszej muzyce polskiej będziemy przysłuchiwać się podczas koncertów specjalnych, na festiwalowych estradach, a także na zakończenie sezonu artystycznego.
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
