Aktualności
Zrozumieć złożoność "Masek" Karola Szymanowskiego. Rozmowa z Pawłem Malinowskim
2025-09-22
Nowe, młode pokolenie polskich kompozytorów przyswaja i dzieli się różnorodnymi wpływami oraz muzycznymi inspiracjami, jednocześnie przenosząc je w nowe wymiary. Ze złożonością muzyki Karola Szymanowskiego zmierzył się Paweł Malinowski, który na zamówienie Spółdzielni Muzycznej contemporary ensemble przygotował własną instrumentację Masek op. 34 Karola Szymanowskiego. Krakowski zespół zaprezentuje dzieło podczas Musica Festival w Strasburgu 23 września o godz. 20:30 w Palais de Fêtes.
PWM: Co w muzyce Karola Szymanowskiego najbardziej Cię urzeka?
Paweł Malinowski: Muzyka Karola Szymanowskiego jest mi bardzo bliska, zwłaszcza, że już wcześniej z nią dialogowałem, pisząc utwór oparty na Mazurku op. 50 nr 1. Najbardziej cenię twórczość Szymanowskiego z okresu, w którym kultura orientu i bogactwo kolorystyczne były najszerzej przez niego wykorzystane, jak np. w III Symfonii „Pieśń o nocy”, Królu Rogerze – dziele, które bardzo cenię i jest chyba moją ulubioną operą, czy w I Koncercie skrzypcowym.
PWM: Co w języku muzycznym Szymanowskiego szczególnie Cię inspiruje?
Paweł Malinowski: Kolorystyka Szymanowskiego jest bardzo idiomatyczną cechą jego twórczości, i to właśnie ją postanowiłem odwrócić. Maski op. 34 są bardzo złożonym utworem fortepianowym. Wydaje się nawet, że jest to dzieło, w którym kompozytor momentami przekracza możliwości pianistyki. I w pewnym sensie moja propozycja to także wyzwanie wykonawcze, momentami na granicy tego, co w kameralistyce możliwe, wykonalne.
© Polskie Wydawnictwo Muzyczne, fot. Bartek Barczyk
PWM: Jak bardzo Twoja wersja oddala się od tego cyklu trzech utworów fortepianowych, skomponowanych przez Szymanowskiego na przełomie lat 1915–1916?
Paweł Malinowski: W utworze pozostało sto procent Szymanowskiego w rozumieniu nut, bo zdecydowałem się nie zmieniać tekstu i przede wszystkim – nie zmieniać jego tempa czy ekspresji, która jest tu niezwykle rozbudowana. Nie zmieniałem też tekstu muzycznego pod względem harmonii. Natomiast zupełnie nowa jest warstwa brzmieniowa, bo najważniejszym założeniem, może prostym, a jednak trochę à rebours było to, aby fortepian był głównie preparowany i by w zasadzie nie było w nim, poza niewielkimi wyjątkami, oryginalnych ustępów z pianistycznej tkanki Szymanowskiego. Zupełnie nowe są też kolorystyka, układ partii czy rejestry instrumentów. Mamy tu orkiestrację typową dla nowoczesnego zespołu muzyki nowej.
PWM: Z jakim wyzwaniem przyszło Ci się zmierzyć podczas pracy nad utworem?
Paweł Malinowski: Na pewno największym wyzwaniem było wgryzienie się w tekst i próba stworzenia relacji oraz oswojenia się z materią utworu. To zupełnie inny rodzaj myślenia o narracji, czy o harmonice niż ten który jest mi bliski dzisiaj i który towarzyszy mi w mojej twórczości. Przede wszystkim w partyturze jest bardzo gęsto – tych nut jest ogrom! I to mnie przytłaczało, i może też przytłaczać wykonawców. Najtrudniejszym więc etapem było to, by poczuć materię muzyczną i by zrozumieć jej złożoność.
Koncert Spółdzielni Muzycznej contemporary ensemble w Strasburgu to wyjątkowe wydarzenie, które zaprezentuje szeroką panoramę polskiej muzyki XX i XXI wieku. Ze szczegółami dotyczącymi prawykonania można zapoznać się na stronie Musica Festival.
Najczęściej czytane:
Wsiądź do najbardziej muzycznego pociągu w Polsce! 21 grudnia 2025 ze stacji Kraków Główny odjedzie jubileuszowy Pociąg Wypełniony Muzyką. Na pokład zaprasza Polskie Wydawnictwo Muzyczne, które w tym roku świętuje 80-lecie swojej działalności.
Polska muzyka współczesna to żywe świadectwo budowania kulturalnego dziedzictwa, twórczość różnorodna, ciekawa, innowacyjna, niezwykle potrzebna w rozwoju estetycznym najmłodszych i wartościowa w poszerzaniu muzycznych horyzontów. Dlatego Polskie Wydawnictwo Muzyczne w roku 80-lecia istnienia postanowiło zainicjować nową serię nutową – „Kompozytorzy Młodym”.
Liryka wokalna Zygmunta Mycielskiego - kompozytora, pisarza i intelektualisty, napisana do wierszy między innymi Cypriana Kamila Norwida, Jarosława Iwaszkiewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta po raz pierwszy w komplecie, na dwóch płytach. Pieśni wykonują: Joanna Freszel, Bartłomiej Kominek, Tomasz Konieczny i Lech Napierała. Od dziś album dostępny jest w serwisach streamingowych i w najlepszych sklepach muzycznych.
Cykl, w którym zaglądamy do pracowni kompozytorów związanych z naszym Wydawcnictwem i sprawdzamy, co trzymają na swoich biurkach, zamyka jedna z najważniejszych postaci polskiej muzyki — Elżbieta Sikora. Kompozytorka tworzy muzykę elektroakustyczną, symfoniczną, kameralną, instrumentalną, wokalno-instrumentalną, filmową, teatralną, baletową, a także operową. Jej utwory były wykonywane na wielu prestiżowych festiwalach w Polsce i za granicą.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne przedstawiło swoją działalność podczas konferencji Instytutu Polskiego w Rzymie pt. „Musica e Memoria: 1945-2025. Tra reminiscenze e nuove prospettive/Muzyka i pamięć 1945-2025. Reminiscencje i nowe perspektywy”.
Dziś, 2 grudnia, rozpoczyna się osiemnasta odsłona jednego z najbardziej prestiżowych europejskich konkursów dyrygenckich: Donatella Flick – London Symphony Orchestra Conducting Competition. W bogatym przekroju repertuarowym jako utwór obowiązkowy znalazł się także Koncert na orkiestrę smyczkową Grażyny Bacewicz.
3 miasta, blisko 40 wydarzeń, koncertów, spotkań i warsztatów edukacyjnych, ponad 800 wykonawców, dzieła 38 kompozytorów związanych z PWM, 1 statuetka „Koryfeusz Muzyki Polskiej” oraz tysiące melomanów w salach koncertowych, miejskiej sonosferze i na radiowej antenie. Polskie Wydawnictwo Muzyczne uczciło 80-lecie swojej działalności wyjątkowym cyklem „Muzyczne spotkania”. Całoroczne obchody jubileuszu Oficyny zwieńczył uroczysty koncert w Filharmonii Krakowskiej z udziałem Laureatki IV Nagrody XIX Konkursu Chopinowskiego Tianyao Lyu.
Refleksje i mistyka nad różnymi obszarami życia to wątki towarzyszące utworom, których prawykonania odbędą się w grudniu. Nowych dzieł kompozytorów współpracujących z Polskim Wydawnictwem Muzycznym będzie można posłuchać w Katowicach oraz Bydgoszczy.
Już 7 grudnia w Studiu S1 w Warszawie specjalnym koncertem swoje osiemdziesiąte urodziny będzie obchodził „Ruch Muzyczny” – najstarsze czasopismo o muzyce klasycznej w Polsce. W programie znajdą się m.in. kompozycje dawnych, legendarnych redaktorów naczelnych – Stefana Kisielewskiego i Zygmunta Mycielskiego
Dziedzictwo muzyczne w nowym formacie — prezentacja portalu Polska Biblioteka Muzyczna podczas XVI Ogólnopolskiej Konferencji Bibliotekarzy Muzycznych pod hasłem "Muzykalia w zmieniającym się otoczeniu bibliotecznym – integracja, współpraca, harmonia".
