Aktualności
"Dla oszczędności zagaście światło wiekuiste" - o "Epitafium" H. M. Góreckiego
2010-11-15
"Po raz trzeci od rozpoczęcia studiów w Katowicach [Henryk Mikołaj] Górecki zwrócił się ku poezji Juliana Tuwima. Jednakże wybrany tym razem wiersz pozostawiał w najwyższym kontraście wobec wcześniej wykorzystanych utworów poety." "Podczas gdy Pieśń o radości i rytmie miała wydźwięk pozytywny, ostatni poetycki aforyzm Tuwima wydaje się gorzko ironiczny:… dla oszczędności zagaście światło wiekuiste,
Gdyby miało mi kiedyś zaświecić.
Tuwim napisał go na serwetce w kawiarni zakopiańskiej, zaledwie na godzinę przed tym, jak dostał zapaści i zmarł w swoim hotelu. Górecki odkrył ten fragment w jakimś polskim czasopiśmie kilka lat później i zapamiętał jego proroczy nastrój. Istnieje jednak jeszcze inny aspekt tej historii: wydaje się, że Tuwim nawiązał w sposób ironiczny do ostatnich słów Goethego – Macht doch den zweiten Fensterladen auch auf, damit mehr Licht hereinkomme [Otwórzcie drugą zasłonę, aby wpuścić więcej światła]. W muzyce Górecki akcentuje słowa „światło wiekuiste” na początku i na końcu, rezerwując drugą frazę Tuwima na kulminację. Uwagę koncentruje naturalnie na chórze, dla którego dopełnieniem są małe bębny, talerze, flet piccolo, trąbka in C i altówka, poruszające się w wysokim rejestrze i ostro brzmiące. Tego typu zabieg był już zastosowany w „Koncercie”.
Mimo całej swej zwięzłości Epitafium zbudowane jest z czterech odcinków – Preludium (w którym punkt ciężkości spoczywa na perkusji), powolnego dwuczęściowego Chorału, krótkiej Antyfony, będącej kumulacja utworu oraz Postludium. Sekwencja Preludium-Chorał-Antyfona (…) zmierza ku kulminacji tekstu, w momencie gdy chór, tym razem już ośmiogłosowy, wyśpiewuje ostatni wiersz Tuwimowski w rytmicznym unisonie”
(A. Thomas, Górecki, tłum. E. Gabryś,PWM 1998, s. 34-35)
Najczęściej czytane:
Refleksje i mistyka nad różnymi obszarami życia to wątki towarzyszące utworom, których prawykonania odbędą się w grudniu. Nowych dzieł kompozytorów współpracujących z Polskim Wydawnictwem Muzycznym będzie można posłuchać w Katowicach oraz Bydgoszczy.
Już 7 grudnia w Studiu S1 w Warszawie specjalnym koncertem swoje osiemdziesiąte urodziny będzie obchodził „Ruch Muzyczny” – najstarsze czasopismo o muzyce klasycznej w Polsce. W programie znajdą się m.in. kompozycje dawnych, legendarnych redaktorów naczelnych – Stefana Kisielewskiego i Zygmunta Mycielskiego
Dziedzictwo muzyczne w nowym formacie — prezentacja portalu Polska Biblioteka Muzyczna podczas XVI Ogólnopolskiej Konferencji Bibliotekarzy Muzycznych pod hasłem "Muzykalia w zmieniającym się otoczeniu bibliotecznym – integracja, współpraca, harmonia".
Z okazji jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, zasłużeni pracownicy Oficyny oraz związani z nią autorzy i przedstawiciele polskiego środowiska muzycznego zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi. Samo wydawnictwo otrzymało też Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
I Koncert fortepianowy e-moll op. 11 w rzeczywistości powstał kilka miesięcy po II Koncercie f-moll op. 21; „zamieniona” opusowa numeracja wynika z dat wydań obu utworów. Dziś pochylimy się nad późniejszym z tych dwóch z dzieł, dojrzalszym i kreślonym pewniejszą ręką. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się koncertowym programom, sztambuchowym wyznaniom i pożegnaniu z Ojczyzną.
Choć o życiu i twórczości Fryderyka Chopina napisano już niemal wszystko, jego dwie podróże do Brytanii wciąż pozostają mało znanym epizodem biografii. Książka Petera Willisa „Chopin w Brytanii” rzuca nowe światło na ten fragment życia kompozytora, wypełniając lukę w dotychczasowych badaniach. Teraz nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego ukazuje się po raz pierwszy w polskim tłumaczeniu.
Problemy z librettem, kolejne niezrealizowane premiery, konflikt z Londynem i wreszcie zaginięcie partytury – Philaenis, pierwsza opera Romana Statkowskiego, zdawała się nie mieć szczęścia… W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się zrządzeniom losu, Pyrrusowym zwycięstwom i długiej drodze na Parnas.
12 listopada 2025 roku przypada setna rocznica śmierci Romana Statkowskiego – polskiego kompozytora nurtu późnoromantycznego i pedagoga, ucznia m.in. Władysława Żeleńskiego, Nikołaja Sołowiowa i Antona Rubinsteina, a (wedle niektórych źródeł) także Nikołaja Rimskiego-Korsakowa. Ciekawy wybór twórczości fortepianowej tego kompozytora, nową instrumentację jego opery Philaenis oraz album z jazzowymi impresjami inspirowanymi operą Maria można znaleźć w katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Marcel Chyrzyński tworzy muzykę akustyczną, elektroakustyczną i elektroniczną. Jest również twórcą muzyki do spektakli teatralnych – jego zainteresowania skierowane są głównie na teatr współczesny. W listopadzie jest naszym Kompozytorem Miesiąca i uchyla drzwi do swojej pracowni, w której odnajdziemy m.in. partytury najnowszych utworów, niezwykłe kolekcje japońskich drzeworytów, czy imponujący zestaw… fajek.
Dorian Gray – operowa odsłona jedynej powieści Oscara Wilde’a na scenie Teatru Wielkiego w Poznaniu. Niewinność i niczym nieskażone piękno w pułapce kultu młodości w operze skomponowanej przez Elżbietę Sikorę i w inscenizacji Davida Pountneya. Za pulpitem dyrygenckim maestro Jacek Kaspszyk.
