Aktualności
"Dla oszczędności zagaście światło wiekuiste" - o "Epitafium" H. M. Góreckiego
2010-11-15
"Po raz trzeci od rozpoczęcia studiów w Katowicach [Henryk Mikołaj] Górecki zwrócił się ku poezji Juliana Tuwima. Jednakże wybrany tym razem wiersz pozostawiał w najwyższym kontraście wobec wcześniej wykorzystanych utworów poety." "Podczas gdy Pieśń o radości i rytmie miała wydźwięk pozytywny, ostatni poetycki aforyzm Tuwima wydaje się gorzko ironiczny:… dla oszczędności zagaście światło wiekuiste,
Gdyby miało mi kiedyś zaświecić.
Tuwim napisał go na serwetce w kawiarni zakopiańskiej, zaledwie na godzinę przed tym, jak dostał zapaści i zmarł w swoim hotelu. Górecki odkrył ten fragment w jakimś polskim czasopiśmie kilka lat później i zapamiętał jego proroczy nastrój. Istnieje jednak jeszcze inny aspekt tej historii: wydaje się, że Tuwim nawiązał w sposób ironiczny do ostatnich słów Goethego – Macht doch den zweiten Fensterladen auch auf, damit mehr Licht hereinkomme [Otwórzcie drugą zasłonę, aby wpuścić więcej światła]. W muzyce Górecki akcentuje słowa „światło wiekuiste” na początku i na końcu, rezerwując drugą frazę Tuwima na kulminację. Uwagę koncentruje naturalnie na chórze, dla którego dopełnieniem są małe bębny, talerze, flet piccolo, trąbka in C i altówka, poruszające się w wysokim rejestrze i ostro brzmiące. Tego typu zabieg był już zastosowany w „Koncercie”.
Mimo całej swej zwięzłości Epitafium zbudowane jest z czterech odcinków – Preludium (w którym punkt ciężkości spoczywa na perkusji), powolnego dwuczęściowego Chorału, krótkiej Antyfony, będącej kumulacja utworu oraz Postludium. Sekwencja Preludium-Chorał-Antyfona (…) zmierza ku kulminacji tekstu, w momencie gdy chór, tym razem już ośmiogłosowy, wyśpiewuje ostatni wiersz Tuwimowski w rytmicznym unisonie”
(A. Thomas, Górecki, tłum. E. Gabryś,PWM 1998, s. 34-35)
Najczęściej czytane:
Polskie Wydawnictwo Muzyczne oraz Instytut Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego zapraszają na spotkanie autorskie z Magdaleną Dziadek. Gościem specjalnym wieczoru będzie Krzysztof Meyer – kompozytor i bohater książki Krzysztof Meyer. Nowoczesny i romantyczny. Publikacja ta stanie się punktem wyjścia do rozmowy, którą poprowadzi Agnieszka Malatyńska-Stankiewicz. To wszystko już 21 października o godz. 18:30 w Sali Kameralnej Instytutu Muzykologii UJ.
Już od osiemdziesięciu lat Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej w kraju i na świecie. Oficyna świętuje swój jubileusz przez cały 2025 rok, organizując serię koncertów pod hasłem „Muzyczne spotkania”. Najbliższa odsłona już 14 i 15 listopada w Filharmonii Narodowej. Będzie to podwójny jubileusz – 80-lecie PWM oraz 100-lecie Związku Kompozytorów Polskich. Zapraszamy do wspólnego świętowania!
Związek Kompozytorów Polskich został partnerem trzeciego etapu prowadzonego od 2017 roku programu kompleksowej digitalizacji unikatowych zasobów Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. W ramach projektu „Digitalizacja i udostępnianie cyfrowych zasobów Polskiego Wydawnictwa Muzycznego oraz Związku Kompozytorów Polskich”, dofinansowanego w obrębie Działania FERC.02.03, zbiory Polskiej Biblioteki Muzycznej wzbogaci m.in. kolekcja materiałów ZKP związana z festiwalem „Warszawska Jesień”. Dzięki współpracy wyjątkowe dziedzictwo polskiej muzyki współczesnej zyska na trwałości i dostępności.
Uroczystości pogrzebowe odbędą się w poniedziałek 13 października 2025 roku o godz. 13:00 na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie. Ceremonia będzie miała charakter państwowy.
9 października br. w Bielsku-Białej rozpocznie się 28. Festiwal Kompozytorów Polskich im. H.M. Góreckiego. Bohaterem tegorocznej jest Fryderyk Chopin. Polskie Wydawnictwo Muzyczne i „Ruch Muzyczny” są Partnerami wydarzenia.
Rada Programowa Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca wytypowała nominowanych do nagrody polskiego środowiska muzycznego – Koryfeusz Muzyki Polskiej. Nagroda przyznawana jest co roku w czterech kategoriach: Osobowość roku, Wydarzenie roku, Nagroda honorowa oraz Odkrycie roku. W kategorii Wydarzenie Roku nominację otrzymały Muzyczne spotkania, organizowane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne z okazji tegorocznego jubileuszu 80-lecia w Narodowym Forum Muzyki.
Ceniony kompozytor muzyki instrumentalnej i wokalno-instrumentalnej, oper i dramatów. W jego twórczości istotne miejsce zajmują utwory pisane do tekstów m.in. takich pisarzy, jak Olga Tokarczuk, Radek Rak, Stanisław Lem, czy Szczepan Twardoch. W tym miesiącu po raz pierwszy zabrzmiała opera Nowaka: Kontakt. Sonoromanza, a na muzyczne półki trafił najnowszy album ANAKLASIS z rejestracją „Febry arktycznej”, skomponowanej do słów Marcina Wichy. To więc dobry moment, by zajrzeć do pracowni kompozytora i by przyjrzeć się jego pracy.
Muzyczna opowieść o dwóch polarnikach czekających na ratunek. O próbie przetrwania na grenlandzkim pustkowiu i o melancholii polarnej nocy. FEBRA ARKTYCZNA. COMEDIA HARMONICA – opera Alka Nowaka do oryginalnego libretta Marcina Wichy jest już dostępna na najnowszym albumie ANAKLASIS. W rolach głównych: AUKSO Orkiestra Kameralna Miasta Tychy i śpiewacy Capelli Cracoviensis.
Chociaż pod względem prawykonań październik wydaje się spokojniejszy niż ubiegły miesiąc trzeba jednak podkreślić, że zakres gatunkowy i obsadowy nowych utworów zapowiada się bogato. Najnowsze dzieła z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w tym miesiącu usłyszymy po raz pierwszy w Warszawie, Kolonii, Tychach, Gdańsku, Zielonej Górze, Poznaniu, Elblągu oraz Pszczynie.
Miłośnicy twórczości Krystyny Gowik mają powód do radości – autorka kultowej piosenki Maszeruje wiosna, znanej i lubianej przez dzieci oraz nauczycieli w całej Polsce, prezentuje swoją najnowszą publikację muzyczną pt. Urodziny rekina. Ten pełen humoru, energii i dziecięcej wyobraźni zbiór piosenek, wydany nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, jest już w sprzedaży. Zapraszamy na urodziny!
