Aktualności
"Trzy utwory w dawnym stylu" Henryka Mikołaja Góreckiego
2010-11-16
"Trzy utwory w dawnym stylu na orkiestrę smyczkową powstały w odpowiedzi na przyjacielski zarzut ze strony ówczesnego dyrektora Polskiego Wydawnictwa Muzycznego Tadeusza Ochlewskiego, iż w kompozycjach Góreckiego brak melodii." "Wszystkie trzy utwory odznaczają się znacznym stopniem modalności: pierwszy i trzeci wykorzystują jedynie siedem „białych klawiszy”, natomiast utwór drugi, który jest dawnym tańcem wiejskim, napisany został w skali eolskiej zaczynającej się od g.Utwór pierwszy posiada dwie „prorocze” cechy – parę poruszających się w ruchu wahadłowym akordów w tle (utworzonych przez zachodzące na siebie kwarty czyste) oraz linie melodyczną o krótkich frazach powtarzanych na wzór polskiej pieśni ludowej. Najbardziej bezpośrednie zapożyczenie z muzyki renesansowej ma miejsce w utworze ostatnim.
Górecki prowadził transkrypcję, w tonacji oryginalnej, anonimowej, czterogłosowej pieśni polskiej z połowy XVI wieku pt. Pieśń o weselu Króla Zygmunta Wtórego. Podobnie jak w utworze pierwszym, kompozytor wykorzystuje tu dźwięki melodii do stworzenia pewnej aury harmonicznej: pierwsze pięć dźwięków skali doryckiej buduje tło w początkowej fazie utworu. Równie istotna dla przyszłych utworów (por. Refren) jest jeszcze inna technika melodyczno-harmoniczna: piętrzenie linii melodycznej – w tym przypadku głosu tenorowego pieśni weselnej – aż do utworzenia masywnego, równoczesnego wejścia wszystkich ośmiu głosów instrumentalnych.
Każdy z nich zaczyna się od innego dźwięku skali doryckiej, przy czym oryginalna transpozycja występuje w górnym i dolnym głosie tego układu. Ta prosta technika, dająca ciemny rezonans brzmieniowy, wywodzi się z tabeli serii rozwiniętej w części początkowej I Symfonii. Tam jednak była zamaskowana na skutek manipulacji dźwiękowych i transpozycji oktawowych, a tu objawia się z całą wyrazistością."
(A. Thomas, Górecki, tłum. E. Gabryś,PWM 1998, s. 84-86)
Najczęściej czytane:
Tematem przewodnim 37. edycji Krakowskiego Międzynarodowego Festiwalu Kompozytorów jest muzyka w muzyce. Festiwal, który został objęty patronatem honorowym Aleksandra Miszalskiego, Prezydenta Miasta Krakowa, rozpocznie się już 10 maja koncertem inauguracyjnym w Filharmonii Krakowskiej. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia.
Już 09 maja 2025 roku Polskie Wydawnictwo Muzyczne zaprasza do wspólnego świętowania podczas Dni Funduszy Europejskich w PWM. Sprawdź, co zaplanowaliśmy na ten dzień!
Piąty miesiąc roku zwiastuje nadejście wiosennego sezonu festiwalowego. W Krakowie, Warszawie i we Wrocławiu zabrzmią kompozycje Joanny Wnuk-Nazarowej, Pawła Malinowskiego, Wojciecha Widłaka, Macieja Zielińskiego, Pawła Hendricha i Agaty Zubel. Najnowszej muzyce polskiej będziemy przysłuchiwać się podczas koncertów specjalnych, na festiwalowych estradach, a także na zakończenie sezonu artystycznego.
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
