Aktualności
Ludomir Różycki w katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego – w 140. rocznicę urodzin
2023-09-18
18 września 2023 roku przypada 140. rocznica urodzin Ludomira Różyckiego. Z tej okazji Polskie Wydawnictwo Muzyczne przypomina twórczość tego wybitnego przedstawiciela muzycznej Młodej Polski. W katalogu Oficyny znajdują się m.in. wirtuozowski Koncert skrzypcowy op. 70, wybór literatury fortepianowej o znacznych walorach estradowych oraz jazzowe reinterpretacje i impresje na temat twórczości Różyckiego. Sylwetkę i dzieła kompozytora przybliżają też poświęcone mu dwa odcinki wydawanego przez PWM podcastu „DNA Muzyki Polskiej”.
Kompozytor, pianista, dyrygent i pedagog Ludomir Różycki (ur. 18 września 1883 w Warszawie, zm. 1 stycznia 1953 w Katowicach), uważany jest za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli Młodej Polski w muzyce. Spod jego ręki wyszły znakomite opery (jak Eros i Psyche czy Casanova), uchodzi też za pioniera polskiego baletu narodowego – jego Pan Twardowski w samych latach 1921-1929 doczekał się aż 300 przedstawień. Uwagę zwraca również jego bogata i atrakcyjna muzyka fortepianowa oraz mistrzowsko nakreślone utwory skrzypcowe.
Pierwsze wydanie enigmatycznego dzieła – Koncert skrzypcowy op. 70
Historia Koncertu na skrzypce i orkiestrę op. 70 owiana jest tajemnicą. Zachowały się trzy przekazy rękopiśmienne przechowywane w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie: kompletna partytura wyciągu fortepianowego w dwóch wersjach oraz niekompletna partytura orkiestrowa, zawierająca początkowe 87 taktów pierwszej części Andante i cztery dodatkowe strony zapisków nutowych. Kolejne pytania nasuwa sama partia solowa skrzypiec – choć jest znakomita, w rękopisach zawiera pojedyncze nuty i akordy, które są niemal niewykonalne.
Po niemal 80 latach od powstania dzieło doczekało się swojego pierwszego wydania – w katalogu PWM w serii Strumento znajdziemy edycję wykonawczą koncertu, zawierającą wyciąg fortepianowy i głos solowy. Opracowanie przygotował Janusz Wawrowski – skrzypek, wykładowca Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, laureat nagrody muzycznej Fryderyk (2017, 2019) oraz Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2023). W wydaniu Wawrowski dokonał koniecznych modyfikacji w partii skrzypiec solo, jednocześnie starając się wgłębić w tekst kompozytora, zrozumieć jego pomysły, wcielić się niejako w rolę jego konsultanta. Ostateczne decyzje dotyczące pewnych zmian tekstu podjął po wielu analizach, próbach oraz wykonaniach koncertowych – tak, aby wprowadzić je z szacunkiem do dzieła oraz kompozytora.
„Jeśli ktoś myśli, że Karłowicz jest trudny, powinien sięgnąć po Różyckiego”, mówił Wawrowski w rozmowie z Agatą Kwiecińską dla podcastu „DNA Muzyki Polskiej”. Odcinek z udziałem skrzypka dostępny jest na kanale YouTube Polskiego Wydawnictwa Muzycznego oraz na dnamuzykipolskiej.castos.com.
Utwory fortepianowe – po raz pierwszy od czasów Różyckiego
W katalogu PWM znajduje się także godny uwagi wybór utworów fortepianowych Różyckiego o dużych walorach estradowych. Wiele z nich to kompozycje niewydawane od czasów pierwodruku. Edycje wykonawcze opracował pianista Grzegorz Mania – absolwent Akademii Muzycznej w klasie prof. Stefana Wojtasa i Guildhall School of Music and Drama w Londynie. Jako solista i kameralista występował w kraju i za granicą, koncertując m.in. w Filharmonii Krakowskiej, Zielonogórskiej, NOSPR, St. Martin in the Fields w Londynie, a także w Operze oraz Konserwatorium Muzycznym w Hanoi (Wietnam).
W serii Strumento znajdziemy m.in. cykl czterech miniatur Italia op. 50. Utwory te są przejawem z jednej strony sięgania przez Różyckiego do inspiracji pozamuzycznych (głównie plastycznych i literackich), z drugiej - jego fascynacji włoską kulturą. Budzą one skojarzenia z „włoską” księgą Lat pielgrzymstwa Liszta. Z kolei w tryptyku Tańce polskie op. 37 znajdziemy ukłon w stronę tradycji chopinowskiej oraz zwrot ku wątkom narodowym. Inspiracje polskim folklorem są jednak dla Różyckiego raczej pretekstem do fantazjowania, stworzenia frapujących muzycznych obrazków wyróżniających się ciekawą harmoniką, niebanalną rytmiką i zróżnicowaniem artykulacyjnym. Wszystko to buduje niezwykłą kolorystykę trzech miniatur, nadaje im niezwykłej żywiołowości i pozwala na zaprezentowanie bogatych możliwości pianistycznych.
Zeszyt poświęcony fantazjom łączy utwory młodzieńcze z twórczością dojrzalszą – w Fantaisie op. 11 wybrzmiewa indywidualny język twórczy młodopolskiego kompozytora, będący fuzją późnoromantycznej ekspresji i wpływów impresjonizmu. Fantaisiestücke op. 46 pochodzą natomiast z późniejszego okresu twórczości. Każda z pięciu miniatur stanowi odrębny, frapujący obraz muzyczny. Z cyklu wyłania się sylwetka kompozytora świadomie i twórczo nawiązującego do tytanów literatury fortepianowej, znakomitego kolorysty umiejętnie budującego muzyczną narrację.
Zeszyt Poematy na fortepian zawiera trzy utwory: Im Spiel der Wellen op. 4, Balladynę op. 25 i Lagunę op. 36. Poematy te to nie wprawki do wielkiej symfoniki, lecz pełnokrwiste kompozycje na fortepian. Różycki operuje brzmieniem instrumentu w sposób niezwykły: buduje potężne, niemal symfoniczne kulminacje, konstruuje przebiegi niekiedy wzburzone, innym razem perliste i zwiewne, które mistrzowsko imitują naturę. Potrafi też wzruszyć fragmentami o niezwykłej tkliwości i intymności.
O niuansach twórczości fortepianowej Różyckiego oraz tajnikach pracy nad wydaniami wykonawczymi będzie można dowiedzieć się z nadchodzącego odcinka podcastu „DNA Muzyki Polskiej”. Te zdradzi Grzegorz Mania w rozmowie z Mateuszem Borkowskim – premiera już w najbliższy czwartek, 21 września o godzinie 9.00.
Powyższe wydania utworów fortepianowych Ludomira Różyckiego zostały zrealizowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu „Dziedzictwo Muzyki Polskiej”.
Po raz pierwszy na jazzowo – INSPIRED BY LUDOMIR RÓŻYCKI od ANAKLASIS
Muzyka Różyckiego zafascynowała także znakomitego pianistę Kubę Stankiewicza, który przeniósł ją na grunt jazzu. Efekty tej pracy zostały zarejestrowane i wydane na najnowszym krążku od ANAKLASIS – INSPIRED BY LUDOMIR RÓŻYCKI. Stankiewicz jest jednym z najciekawszych polskich pianistów jazzowych, współpracował m.in. z Janem Ptaszynem Wróblewskim, Zbigniewem Namysłowskim, Artiem Shawem i Artem Farmerem. Od lat bada wpływ polskiej przedwojennej muzyki filmowej na rozwój jazzu, nagrywał świetne albumy z muzyką Victora Younga, Bronisława Kapera oraz Henryka Warsa, a także ich mistrza – Romana Statkowskiego. Wariacje na tematy zaczerpnięte z utworów Różyckiego to nic innego jak kolejny etap tej samej wyprawy do źródeł. INSPIRED BY LUDOMIR RÓŻYCKI to drugi album Kuby Stankiewicza wydany przez ANAKLASIS, po krążku inspirowanym muzyką Romana Statkowskiego. Tym razem, oprócz solowych reinterpretacji, na płycie znalazły się także utwory nagrane wspólnie ze znakomitymi artystami: wokalistką Grażyną Auguścik, Jakubem Olejnikiem i Darkiem Oleszkiewiczem na kontrabasach oraz Przemysławem Jaroszem i Tiną Raymond przy perkusji. Trzon płyty stanowi osiem utworów Różyckiego, które stały się podstawą do jazzowych reinterpretacji. Krążek dostępny jest na CD oraz w serwisach streamingowych.
Najczęściej czytane:
Czteropłytowe wydanie albumu z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza w sprzedaży już od 8 listopada. Wydawcą płyty jest wytwórnia płytowa ANAKLASIS. Premiera albumu odbędzie się 3 grudnia podczas Koncertu specjalnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ramach XII Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego w Filharmonii Śląskiej w Katowicach.
Konkurs pianistyczny „Muzyka z kraju Chopina (ChopinLand)” w Tokio dobiegł końca, a my poznaliśmy grono utalentowanych laureatów. Z japońskimi pianistami spotkaliśmy się przy polskiej muzyce już po raz trzeci. Z dużą satysfakcją obserwujemy nie tylko wzrost zainteresowania konkursem (z roku na rok wzrasta liczba uczestników), ale i repertuarem polskich kompozytorów innych niż Fryderyk Chopin.
W tym miesiącu aż 7 różnorodnych utworów zabrzmi po raz pierwszy w Katowicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Jest w czym wybierać, gdyż przekrój gatunkowy jest wyjątkowo szeroki – od pełnych rozmachu oper, przez koncertujące dzieła orkiestrowe, po kameralistykę o różnorodnym obliczu i obsadzie.
Szósta edycja Eufonii otwiera nowy rozdział w historii tego festiwalu. Tegoroczna odsłona to wielkie dzieła, muzyka dawna i współczesna, eksperymenty, transformacje i nowoczesne interpretacje. Po raz pierwszy festiwal wykracza poza Warszawę – koncerty odbędą się w Krakowie, Lusławicach, Lublinie, Katowicach i Dębicy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia i współorganizatorem jednego z koncertów.
Ceniony amerykańsko-kanadyjski jazzman Michael Bates ze swoim zespołem Acrobat i z udziałem Lutosławski Quartet wystąpią w Polsce podczas trzech listopadowych koncertów. W programie zabrzmi materiał nagrany przez muzyków na płycie METAMORPHOSES: VARIATIONS ON LUTOSŁAWSKI wydanej nakładem ANAKLASIS w serii REVISIONS.
Artyści z sukcesem prezentowali go już w Lincoln Center oraz Barbès Jazz Club w Nowym Jorku. Jesienią 2024 roku po raz pierwszy będziemy mieli okazję posłuchać ich na żywo w Polsce: 14.11 – Kraków, 15.11 – Lublin, 17.11 – Wrocław.
Sylwetka Mieczysława Wajnberga umyka szerokiej opinii publicznej. Przez lata pomijany i niedoceniany, prawdziwy sukces osiągnął dopiero po śmierci, wpisując się na stałe w repertuary filharmonii i teatrów operowych na całym świecie. Jego burzliwe losy przybliża czytelnikom muzykolożka Danuta Gwizdalanka w najnowszej książce z serii Małe Monografie pt. Wajnberg.
XIX Międzynarodowy Festiwal Śląska Jesień Gitarowa, który rozpocznie się w Tychach 20 października, będzie wielkim świętem muzyki na najwyższym poziomie artystycznym i o wyjątkowym rozmachu. To wyjątkowa okazja, by odkryć nieznane oblicza gitary, ukazane w nowych utworach współczesnych kompozytorów, a także w nietypowych konfiguracjach instrumentalnych.
Zestawienie utworów przeznaczonych na ten instrument, które łączą naszą Oficynę ze Śląską Jesienią Gitarową przygotował dla nas Marek Nosal – gitarzysta i pedagog, od 2015 roku dyrektor artystyczny tego Festiwalu oraz Konkursu im. Jana Edmunda Jurkowskiego w Tychach. Wśród rekomendacji znajdziecie zarówno utwory, które już w przyszłym tygodniu zabrzmią na Śląsku, jak i propozycje pedagogiczne, po które warto sięgnąć.
Wybitna sopranistka wystąpi podczas tegorocznej edycji Festiwalu Conrada. Widzowie zobaczą Olgę Pasiecznik w dwóch odsłonach – jako śpiewaczkę podczas recitalu pieśni ukraińskich i polskich oraz jako współautorkę wywiadu rzeki Bez makijażu w rozmowie z Agatą Kwiecińską. A to wszystko już w najbliższy poniedziałek.
Polska staje się areną międzynarodowej debaty na temat wykorzystania nowoczesnych technologii cyfrowych w badaniach muzykologicznych.
W dniach 23–25 października 2024 r. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina w Warszawie organizuje Pierwszą Międzynarodową Konferencję „Digital Musicology”, podczas której uczestnicy będą mieli okazję zapoznać się z najnowocześniejszymi technologiami usprawniającymi prowadzenie projektów badawczych.
Gitara klasyczna to jeden z najpopularniejszych (o ile nie najpopularniejszy) instrument wybierany na pierwszym poziomie kształcenia w polskich szkołach muzycznych. Po jej odmiany – gitarę akustyczną i elektryczną – chętnie i często sięgają także muzycy-amatorzy.
Wojciech Gurgul, gitarzysta, badacz, pedagog, a w latach 2014–2017 redaktor naczelny kwartalnika miłośników gitary klasycznej „Sześć Strun Świata” przygotował wybór utworów z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, po które – jego zdaniem – warto sięgnąć, grając na gitarze.
