Aktualności
6 utworów polskiej muzyki najnowszej, które warto poznać w maju
2025-04-30
Piąty miesiąc roku zwiastuje nadejście wiosennego sezonu festiwalowego. W Krakowie, Warszawie i we Wrocławiu zabrzmią kompozycje Joanny Wnuk-Nazarowej, Pawła Malinowskiego, Wojciecha Widłaka, Macieja Zielińskiego, Pawła Hendricha i Agaty Zubel. Najnowszej muzyce polskiej będziemy przysłuchiwać się podczas koncertów specjalnych, na festiwalowych estradach, a także na zakończenie sezonu artystycznego.
Koncerty specjalne Filharmonii Krakowskiej
Gloria – najnowsze dzieło Joanny Wnuk-Nazarowej, napisane na potężny aparat wykonawczy, zabrzmi po raz pierwszy 9 maja o godz. 19:30 podczas koncertu specjalnego Filharmonii Krakowskiej – instytucji doskonale znanej kompozytorce, bowiem w 1991 roku Joanna Wnuk-Nazarowa objęła stanowisko jej dyrektorki naczelnej, zapisując się w historii tej filharmonii m.in. dziełem jej odbudowy po katastrofalnym w skutkach pożarze.
Tego wieczoru wystąpią: Orkiestra i Chór Filharmonii Krakowskiej oraz dwa chóry dziecięce – Chór Chłopięcy i Dziewczęcy FK przygotowany przez Lidię Matynian, a także Ukraiński Chór Dziecięcy działający w tej instytucji od 2022 roku pod kierownictwem Oleny Yatskulynets. Koncert poprzedzi spotkanie z udziałem kompozytorki oraz dyrektora-redaktora naczelnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego dr. Daniela Cichego, które poprowadzi Agnieszka Malatyńska-Stankiewicz. Początek rozmowy o godz. 18:00 w Sali Złotej na I piętrze Filharmonii Krakowskiej.
Koncert ten, niemal w identycznym repertuarowo kształcie, zostanie powtórzony 11 maja 2025 roku o godz. 19:00 w Filharmonii Narodowej. Artyści Filharmonii Krakowskiej pod batutą Alexandra Humali wykonają Glorię Joanny Wnuk-Nazarowej i II Koncert fortepianowy Fryderyka Chopina z udziałem solisty Ivo Pogorelicha, a wieczór zaś rozpocznie Przebudzenie Jakuba Krzysztofa Pendereckiego. Bilety i program koncertów dostępne są na stronie Filharmonii Krakowskiej i Filharmonii Narodowej.
Krakowski Międzynarodowy Festiwal Kompozytorów
W tym miesiącu z najnowszą muzyką spotkamy się również podczas 37. Krakowskiego Międzynarodowego Festiwalu Kompozytorów, który odbędzie się w dniach 10-18 maja. W programie koncertu inaugurującego (10 maja, godz. 18:00, Filharmonia Krakowska) w wykonaniu Orkiestry Muzyki Nowej pod batutą Szymona Bywalca zabrzmi po raz pierwszy floating:disappearance na orkiestrę kameralną – utwór skomponowany przez Pawła Malinowskiego.
Janusz Wróblewski w „Polityce”, pisząc o tegorocznym Berlinare, zauważył że dziś dla wielu twórców reakcją na rzeczywistość jest ucieczka w to, co baśniowe. Pracując nad utworem, wyobrażałem sobie, jak zanurzam się w głąb wielkiego basenu i słucham przedziwnych dźwięków stamtąd dobiegających. Powracały do mnie też słowa Zuzanny Ginczanki: „Oprócz samej siebie nie znam innej dali” – krakowski kompozytor wskazuje na źródła swej inspiracji, dodając – Mam nadzieję, że razem znajdziemy w tych brzmieniach uspokojenie, a może dla niektórych z nas będzie to moment chwilowej ucieczki od codzienności.
Podczas koncertu zatytułowanego „Krajobraz umysłu” (11 maja, godz. 19:00, Aula „Florianka” Akademii Muzycznej) będziemy mieli okazję usłyszeć Ostinato (Quartetto d’archi no 2), które Wojciech Widłak skomponował w pierwszych miesiącach 2025 roku dla Kwartetu Śląskiego. Ideę przewodnią utworu konstytuują ostinata rytmiczne, które stanowią podstawę muzycznej narracji przebiegającej przez różne współbrzmienia, rejestry i barwy instrumentalne. Ponadto zabrzmią także utwory Krzysztofa Pendereckiego, Zbigniewa Bujarskiego, Marcela Chyrzyńskiego, a także Alka Nowaka, który w tym roku jest gościem specjalnym festiwalu i w związku z tym wygłosi 12 maja wykład na temat własnej twórczości oraz poprowadzi kurs mistrzowski dla studentów kompozycji Akademii Muzycznej im. K. Pendereckiego w Krakowie.
Organizatorem festiwalu jest Krakowski Oddział Związku Kompozytorów Polskich, a wstęp na wszystkie koncerty jest bezpłatny. Z programem można zapoznać się na stronie festiwalu.
Warszawskie Spotkania Muzyczne
Z kolei w Warszawie poznamy najnowszy utwór Macieja Zielińskiego. Prawykonanie The Whooper na kwartet saksofonowy, fortepian, kontrabas i zestaw perkusyjny odbędzie się 13 maja podczas 39. Warszawskich Spotkań Muzycznych, które potrwają od 11 do 17 maja.
Tytuł utworu Macieja Zielińskiego nawiązuje zarówno do nazwy zespołu, jak i do „whooper swan” – łabędzia krzykliwego, znanego z donośnych, charakterystycznych odgłosów. Kompozycja jest kontynuacją postmodernistycznych poszukiwań kompozytora. Tym razem twórca konfrontuje elementy muzyki jazzowej i funkowej z idiomami muzyki współczesnej, tworząc zaskakujące zestawienia oraz nowe konteksty. Utwór eksploruje podejścia inspirowane technikami montażowymi, didżejskimi i samplerowymi – jednak bez wykorzystania urządzeń elektroakustycznych.
Wzgórza i doliny niesamowitości na Festiwalu Musica Electronica
Premiery czekają nas również we Wrocławiu. Pierwsza z nich odbędzie się podczas festiwalu Musica Electronica Nova, który zaprezentuje najnowsze dzieła twórców związanych z Wrocławskim Oddziałem Związku Kompozytorów Polskich. Jak zapowiadają organizatorzy: tegoroczne prawykonania oscylować będą wokół refleksji nad potencjałem sztucznej inteligencji. Tu wkroczymy w zawiłe i intrygujące zagadnienia m.in. z zakresu robotyki.
Koncepcja doliny niesamowitości (ang. uncanny valley) opisuje naszą emocjonalną reakcję na roboty i inne sztuczne byty bardzo podobne do człowieka. Teoria ta zainspirowała Pawła Hendricha, który w swoim najnowszym dziele, skomponowanym na trąbkę, wiolonczelę, akordeon i elektronikę przeniósł fenomen kształtowania się ludzkiej sympatii do sztucznej inteligencji, na grunt muzyki komputerowej, komponując materiał muzyczny wywołujący niepewność co do pochodzenia – akustycznego („naturalnego”) lub syntetycznego („sztucznego”). Zmienność ta okazuje się zarazem fundamentem napięcia w utworze i nawiązaniem do tytułowych nierówności. Wzgórza i doliny niesamowitości po raz pierwszy wykona Modern Trio Ostravaw składzie Ewa Barciok (wiolonczela), Kamil Barciok (trąbka) i Marcela Kysová Halmová (akordeon) i Paweł Hendrich (elektronika). Prawykonanie 18 maja o godz. 20:00 w Sali Czarnej, Narodowego Forum Muzyki we Wrocławiu.
Koniec sezonu artystycznego wraz z NFM Filharmonią Wrocławską
Miesiąc eksploracji muzycznych inspiracji w najnowszej, polskiej muzyce zakończymy we Wrocławiu, gdzie na zakończenie sezonu artystycznego NFM Filharmonia Wrocławska pod batutą maestra Christopha Eschenbacha wykona Uwerturę nieakademicką Agaty Zubel. Będzie to wykonanie i utwór wyjątkowy dla Wrocławia i jego Filharmonii.
„Uwertura nieakademicka” to radosna celebracja 80-lecia Narodowego Forum Muzyki - wcześniej Filharmonii Wrocławskiej – osobisty dźwiękowy portret miejsca, które wciąż się zmienia i inspiruje. – wyjaśnia kompozytorka, dodając – Została skomponowana jako wyraz hołdu dla bogatej historii instytucji oraz wyraz mojego podziwu dla pokoleń tworzących ją muzyków, dla nieustannego rozwoju naszego wrocławskiego środowiska. Od momentu założenia w 1945 roku Filharmonia była symbolem odradzającego się życia kulturalnego powojennego Wrocławia i przez dziesięciolecia wypracowała pozycję jednego z najważniejszych ośrodków muzycznych w Polsce. Wrocław natomiast, miasto wielowarstwowej tożsamości, od dawna łączy w sobie tradycję akademicką z duchem otwartości i twórczego fermentu. To oczywiste, że w filharmonicznym repertuarze i tożsamości miasta obecna jest uwertura “akademicka” – odwołująca się do wzniosłości i powagi, nauki. Uwertura nieakademicka jest zatem swoistą odpowiedzią: utworem, który zamiast ceremonialnej dostojności proponuje energię, radość i współczesną swobodę w myśleniu o muzyce. Narracja kompozycji ewoluuje w poszukiwaniu wyeksponowania rytmicznej żywiołowości, barwnych współbrzmień i zaskakujących kontrastów, odzwierciedlając zarówno historię Filharmonii, jak i dynamiczne oblicze dzisiejszego Wrocławia. To utwór, który – podobnie jak Filharmonia Wrocławska / Narodowe Forum Muzyki przez 80 lat swojej działalności – czerpie z tradycji, ale patrzy w przyszłość, szukając nowych form wyrazu i nowych muzycznych słów, gestów, znaczeń - w kluczowej relacji, tj. w komunikacji z publicznością i pobudzaniu muzycznych emocji.
Prezentacja nowej kompozycji Agaty Zubel odbędzie się 30 maja o godz. 19:00 w Sali Głównej Orlen Narodowego Forum Muzyki. Więcej informacji na stronie Organizatora.
Najczęściej czytane:
9 października br. w Bielsku-Białej rozpocznie się 28. Festiwal Kompozytorów Polskich im. H.M. Góreckiego. Bohaterem tegorocznej jest Fryderyk Chopin. Polskie Wydawnictwo Muzyczne i „Ruch Muzyczny” są Partnerami wydarzenia.
Rada Programowa Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca wytypowała nominowanych do nagrody polskiego środowiska muzycznego – Koryfeusz Muzyki Polskiej. Nagroda przyznawana jest co roku w czterech kategoriach: Osobowość roku, Wydarzenie roku, Nagroda honorowa oraz Odkrycie roku. W kategorii Wydarzenie Roku nominację otrzymały Muzyczne spotkania, organizowane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne z okazji tegorocznego jubileuszu 80-lecia w Narodowym Forum Muzyki.
Ceniony kompozytor muzyki instrumentalnej i wokalno-instrumentalnej, oper i dramatów. W jego twórczości istotne miejsce zajmują utwory pisane do tekstów m.in. takich pisarzy, jak Olga Tokarczuk, Radek Rak, Stanisław Lem, czy Szczepan Twardoch. W tym miesiącu po raz pierwszy zabrzmiała opera Nowaka: Kontakt. Sonoromanza, a na muzyczne półki trafił najnowszy album ANAKLASIS z rejestracją „Febry arktycznej”, skomponowanej do słów Marcina Wichy. To więc dobry moment, by zajrzeć do pracowni kompozytora i by przyjrzeć się jego pracy.
Muzyczna opowieść o dwóch polarnikach czekających na ratunek. O próbie przetrwania na grenlandzkim pustkowiu i o melancholii polarnej nocy. FEBRA ARKTYCZNA. COMEDIA HARMONICA – opera Alka Nowaka do oryginalnego libretta Marcina Wichy jest już dostępna na najnowszym albumie ANAKLASIS. W rolach głównych: AUKSO Orkiestra Kameralna Miasta Tychy i śpiewacy Capelli Cracoviensis.
Chociaż pod względem prawykonań październik wydaje się spokojniejszy niż ubiegły miesiąc trzeba jednak podkreślić, że zakres gatunkowy i obsadowy nowych utworów zapowiada się bogato. Najnowsze dzieła z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w tym miesiącu usłyszymy po raz pierwszy w Warszawie, Kolonii, Tychach, Gdańsku, Zielonej Górze, Poznaniu, Elblągu oraz Pszczynie.
Miłośnicy twórczości Krystyny Gowik mają powód do radości – autorka kultowej piosenki Maszeruje wiosna, znanej i lubianej przez dzieci oraz nauczycieli w całej Polsce, prezentuje swoją najnowszą publikację muzyczną pt. Urodziny rekina. Ten pełen humoru, energii i dziecięcej wyobraźni zbiór piosenek, wydany nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, jest już w sprzedaży. Zapraszamy na urodziny!
Już 17 października zapraszamy serdecznie wszystkich nauczycieli do Poznańskiej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej II stopnia im. Mieczysława Karłowicza na 22. Dzień Edukacji Muzycznej. Poznaj program, zapisz się i bądź z nami!
Z ogromnym smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Teresy Chylińskiej, wybitnej postaci polskiej muzykologii. Związana przez ponad 70 lat z Polskim Wydawnictwem Muzycznym, odeszła 30 września 2025 roku, w wieku 94 lat. Swoje zawodowe życie poświęciła badaniu życia i twórczości Karola Szymanowskiego.
Ceniona w środowisku publikacja Henryka Neuhausa po wielu latach doczekała się nowego wydania. „Sztuka pianistyczna. Notatki pedagoga” to jedna z najsłynniejszych książek metodycznych napisana przez legendarnego pianistę, pedagoga i mentora wirtuozów XX wieku. W 55 rocznicę pierwszego polskiego wydania publikacja powraca do księgarń w unowocześnionej edycji. Premierę książki Polskie Wydawnictwo Muzyczne zaplanowało na ustanowiony przez UNESCO Międzynarodowy Dzień Muzyki, który przypada 1 października.
Nakładem Polskiego Wydawniczego Muzycznego ukazał się właśnie nowy podręcznik do nauki gry na waltorni. Został opracowany przez autora na podstawie doświadczenia dydaktycznego, rewizji dotychczasowych materiałów oraz inspiracji zaczerpniętych z zagranicznych metod nauczania, z uwzględnieniem realiów polskiej edukacji muzycznej.