Aktualności
Sukces prawykonania II koncertu fortepianowego Kilara
2011-10-21
Owacją na stojąco zakończyło się prawykonanie II koncertu fortepianowego Wojciecha Kilara, która odbyła się 14 października podczas koncertu inaugurującego nowy sezon artystyczny Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Oczekując na przyszłotygodniową retransmisję koncert w Polskim Radiu, przedstawiamy Państwu pierwsze opinie na temat utworu:Leszek Polony autor monografii i przyjaciel Wojciecha Kilara w następujących słowach przybliżył utwór w notce zamieszczonej w książeczki programowej koncertu: " Część I Koncertu to Largo funebre w tonacji h-moll, której w XIX stuleciu przypisano etos skargi, smutku i lamentu. Rozpoczyna ją fortepian solo. Marsz żałobny z gęstymi akordami rozbrzmiewającymi na tle nuty pedałowej ewokuje brzmienie dzwonów, co sugeruje wprost wskazówka ma ben marcato - quasi campana. Utrzymany jest w szorstkiej, minorowej aurze harmonicznej… Część II Allegro tempestoso rozpoczyna się od obsesyjnej repetycji motywu opadającej tercji molowej as-f w dolnym rejestrze fortepian (…) w kwintecie smyczkowym, w szerokim unisonie oktawowym, rozbrzmiewa chorałowa melodia gregoriańskiej proweniencji. Osłuchane ucho melomana rozpozna w niej nutę Bogurodzicy. Tak, jakby wzburzone, tętniące serce, w swym bólu i rozpaczy usiłowało znaleźć ratunek w suplikacji, błagalnej modlitwie, skardze. Część trzecia, Larghetto riflessivo, podejmuje ponownie w recytatywno-deklamacyjnym śpiewie fortepianu chorałową, quasi-gregoriańską melodię, swoistą parafrazę Bogurodzicy. Wspierają ją szeroko rozpostarte akordy smyczków. (…) Kompozytor nawiązuje tu do kontemplacyjnego i modlitewnego tonu znanego nam z Angelus i oczywiście Missa pro pace Jak w finałowej toccacie poprzedniego koncertu, bardziej jednak demonicznej w swym charakterze, kompozytor każe tu grać pianiście bez przerwy i bez wytchnienia. I jak zwykle w mistrzowski sposób buduje narastające napięcie harmoniczne (…)Błyskotliwa, tremolowo-glissandowa kadencja, zamyka utwór na akordzie A-dur w sposób podobny do Orawy czy finałowej toccaty poprzedniego koncertu. Podmiot liryczny tego dzieła przebywa drogę od funeralnego h-moll po promienne H-dur, drogę od żałoby i cierpienia, poprzez wzburzenie i bunt, ku duchowej, religijnej konsolacji, ku pełnej afirmacji istnienia."
Natomiast Anna Domańska w relacji z koncertu zamieszczonej w portalu Polska Muza tak podsumowuje prawykonanie: "Twórczość Kilara dzieli publiczność: jedni zachwycają się medytacyjną, skupioną, religijną żarliwością tej muzyki, inni zarzucają śląskiemu twórcy zbyt daleko posunięte uproszczenie języka dźwiękowego, czasami nawet jego komercjalizację, brak głębi. Bez konieczności rozstrzygania tego sporu należałoby obiektywnie stwierdzić, iż katowicka publiczność dała się porwać muzyce Kilara. Po wybrzmieniu ostatnich taktów kompozycji na wypełnionej tego dnia po brzegi sali im. Grzegorza Fitelberga ze swoich miejsc nie poderwało się zaledwie kilka osób."
Link do relacji z koncertu http://polskamuza.eu/wywiady.php?id=444
Beata Bilińska – pianistka, która dokonała prawykonania w następujących słowach go opisuje: " II Koncert fortepianowy Wojciecha Kilara to utwór, którego jakości nie mierzy się ilością dźwięków. Kompozytor odchodzi od pierwiastka wirtuozowskiego na rzecz absolutnie ekstremalnego skupienia i metafizycznej kontemplacji. Powtarzalność motywów ma na celu wprowadzenie w trans zarówno wykonawcę jak i słuchacza. Obsesyjność w tej powtarzalności przywołuje odniesienia do wieczności... Można usłyszeć w tym koncercie powagę marsza żałobnego na początku, w drugiej zaś części motorykę szalenie energetycznego ostinata oktawowo - akordowego, które wymaga od pianisty niezwykłej wytrzymałości fizycznej. Trzecia część to wytchnienie dla pianisty i słuchacza. Słychać tu delikatne chóry anielskie. Trwanie długich dźwięków przypomina kołysanie i unoszenie się harmonii we wszechświecie. Najbardziej „ziemską" częścią jest część czwarta, przywołująca dźwięki kapeli góralskiej, jej żywiołowość, energia, wręcz prymitywna góralska melodia porywają do tańca. Wszystko zmierza ku końcowym dzwonom, triumfalnym fanfarom, co jest rodzajem wyzwolenia duszy i otwarcia się bram do świata wiecznego."
Program koncertu
Schubert - IV Symfonia Tragiczna
Kilar - II Koncert fortepianowy (prawykonanie)
R. Strauss - Poemat symfoniczny Śmierć i wyzwolenie
NOSPR
Jacek Kaspszyk - dyrygent
Beata Bilińska - fortepian
Retransmisja koncertu inaugurującego nowy sezon NOSPR na antenie Dwójki już 28 października.
fot. Bartosz Barczyk
Najczęściej czytane:
To już osiemdziesiąt lat od kiedy Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej na świecie. Przypadający w 2025 roku jubileusz Oficyna uświetni serią koncertów z udziałem artystów najwyższej próby w renomowanych salach koncertowych w Polsce. Podczas licznych aktywności muzycznych i edukacyjnych towarzyszyć nam będzie najlepsza polska twórczość. Do wspólnego świętowania zapraszamy już 7 i 8 marca do Wrocławia!
W lutym po raz pierwszy wykonane zostaną najnowsze utwory Agaty Zubel i Zygmunta Krauze. Chociaż oba dzieła różnią się od siebie pod względem obsady czy sposobu konstrukcji, to w przypadku źródła inspiracji łączy je eksploracja zagadnień związanych z malarstwem.
Współczesny jazz i XV-wieczna polifonia – czy te światy da się pogodzić? Ależ tak! Dowodem na to jest płyta LAETA MUNDUS od wytwórni ANAKLASIS, która splata głosy dwóch epok w swoistą harmonię sfer. Od 29 stycznia album dostępny jest także na winylu.
Przeglądając spisy dzieł Franciszka Lessla, wśród kompozycji na fortepian i orkiestrę znajdziemy Kaprys i wariacje op. 10 oraz Potpourri op. 12. Nie wszyscy wiedzą jednak, że pod tymi tytułami tak naprawdę kryje się... jeden i ten sam utwór! Jak do tego doszło i co wspólnego mają z tym lipska prasa muzyczna, Tadeusz Kościuszko i polskie damy? W nowym cyklu „Historia pewnego utworu” co miesiąc weźmiemy pod lupę wybraną kompozycję – przypomnimy najciekawsze wątki związane z genezą jej powstania, procesem twórczym, recepcją i dalszymi dziejami.
Czy Wesoły Franiu istnieje naprawdę i czemu Kotek Tęsknotek jest smutny? O procesie nadawania tytułów utworom i współpracy przy tworzeniu publikacji nutowej dla dzieci opowiadają Patrycja Budziacka i Natalia Drozen-Czaplińska – autorki zbioru Wiolinkowe opowieści na skrzypce i fortepian wydanego w Serii Pedagogicznej PWM.
Dyrektor Artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego NDI Sopot Classic Szymon Morus oraz Polska Filharmonia Kameralna Sopot zapraszają młodych kompozytorów do wzięcia udziału w 8. Konkursie Kompozytorskim im. Krzysztofa Pendereckiego, który odbędzie się w ramach 15. edycji Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego NDI Sopot Classic. Konkurs, organizowany co dwa lata, wspiera twórczość młodych artystów, stwarzając im przestrzeń do zaprezentowania swoich utworów przed profesjonalnym jury.
Podobno sam Józef Haydn kupował mu papier nutowy. Na temat jego pochodzenia wysnuto kontrowersyjne teorie, łącząc go z rodziną Czartoryskich. Był twórcą pierwszego polskiego koncertu fortepianowego. Mowa o Franciszku Lesslu, kompozytorze przełomu XVIII i XIX wieku, którego można uznać za najwybitniejszego przed Chopinem. Marcin Tadeusz Łukaszewski kreśli jego sylwetkę w najnowszej Małej Monografii Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, poszukując prawdy i dementując narosłe wokół kompozytora mity.
225 polskich kompozytorów, 1500 utworów, kilkaset godzin muzyki! Rozpoczynamy kolejny rok z programem TUTTI.pl, dzięki któremu Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera wykonania muzyki polskiej. Beneficjenci otrzymują rabat na wypożyczenie materiałów orkiestrowych w wysokości 70% opłaty.
W ramach nowej odsłony akcji „Kompozytor/Kompozytorka Miesiąca” zajrzymy do pracowni twórców, związanych z naszym Wydawnictwem. Przyjrzymy się ich pracy — czy siadają przy fortepianie, rozkładają papier nutowy na pulpicie i zapisują ołówkiem kolejne dźwięki, czy może jednak instrument i przyrządy piśmiennicze zastąpili myszką i klawiaturą komputera? Naszą szczególną uwagę zwrócimy na ich biurka, przy których pomysły muzyczne materializują się na pięcioliniach kolejnych partytur. Akcji towarzyszą fotografie Bartka Barczyka.
Polskie Wydawnictwo Muzyczne z dumą i radością prezentuje osiągnięcia mijających miesięcy. Rok 2024 to w Oficynie nie tylko nowe utwory, publikacje nutowe, książki i albumy muzyczne, ale także zasoby cyfrowe, wydarzenia koncertowe i edukacyjne oraz międzynarodowe projekty upowszechniające muzykę polską. Miniony rok to również czas intensywnych współprac w ramach licznych wydarzeń w świecie muzyki. Wydawnictwo rozwija się dynamicznie, będąc w centrum najważniejszych wydarzeń świata kultury i podejmując współpracę z partnerami najwyższej klasy.
