Aktualności
Jubileusz prof. Andrzeja Rakowskiego
2011-12-05
Profesor Andrzej Rakowski obchodzi jubileusz 80. urodzin w Katedrze Muzykologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. 5 grudnia grono współpracowników i przyjaciół wręczy panu profesorowi Księgę Pamiątkową "Interdisciplinary Studies in Musicology". Andrzej Rakowski urodził się w Warszawie 16 czerwca 1931 roku. Ojciec jego był urzędnikiem państwowym, matka lekarzem. W roku 1948 ukończył Liceum im. Ks. J. Poniatowskiego w klasie matematyczno-fizycznej, po czym studiował na Wydziale Łączności Politechniki Warszawskiej (Sekcja Techniki Filmowo-Dźwiękowej), uzyskując dyplom magistra-inżyniera w roku 1957. Jednocześnie studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie na Wydziale Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki (sekcji Teorii Muzyki) uzyskując z wyróżnieniem dyplom magistra w roku 1958. W latach 1958-59 przebywał na stypendium British Council w Wielkiej Brytanii studiując akustykę u prof. E. G. Richardsona.W roku 1963 obronił na Wydziale Łączności Politechniki Warszawskiej pracę doktorską o akustyce instrumentów muzycznych, pisaną pod kierunkiem prof. I. Maleckiego. Rok później uzyskał nominację na docenta w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, gdzie w 1968 roku doprowadził do powstania Katedry Akustyki Muzycznej. Katedrą tą kierował do września 2001, obecnie nadal z nią współpracuje. Habilitację w zakresie muzykologii uzyskał na Uniwersytecie Warszawskim w roku 1977, tytuł profesora nadzwyczajnego w roku 1982, a tytuł profesora zwyczajnego w roku 1989.
W latach 1972-74 pełnił w PWSM funkcję prorektora, w roku 1981 był przewodniczącym KZ NSZZ "Solidarność", a w latach 1981-1987 wybierany był przez dwie kolejne kadencje na stanowisko rektora Akademii Muzycznej im. F. Chopina (dawniej PWSM w Warszawie). W latach 1991-93 był członkiem Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych. W roku 1994 na trzyletnią kadencję został wybrany do Komisji Badań Podstawowych Komitetu Badań Naukowych. Jest od 1994 r. członkiem - korespondentem PAN, był od roku 1982 sekretarzem naukowym, od roku 1997 wiceprzewodniczącym, a od roku 1996 jest przewodniczącym Komitetu Akustyki PAN.
W latach 1977-78 oraz w roku 1992 przebywał jako research fellow i visiting professor w Central Institute for the Deaf (St. Louis, MO, USA) i w roku 1991 w Hebrew University (Jerozolima, Izrael). W latach 1972-94 jako visiting professor prowadził kursy i wykłady na licznych uniwersytetach i w instytutach naukowych za granicą, jak m.in. Harvard (Cambridge - Mass.), Stanford (Calif.) i University of Illinois w USA, McGill University (Montreal) i National Research Council (Ottawa) w Kanadzie, uniwersytety w Hamburgu i Kolonii oraz Centre Nationale de la Recherche Scientifique w Marsylii. Był organizatorem lub współorganizatorem dziewięciu konferencji międzynarodowych i sesji naukowych na kongresach (w tym m.in.: Międzynarodowy Kongres Akustyczny ICA i Międzynarodowe Konferencje Akustyki Muzycznej).
W latach 1952-53 pracował jako inżynier dźwięku w Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie, a w latach 1956-58 jako reżyser dźwięku w P.P. Polskie Nagrania.
W latach 1963-70 pełnił funkcję konsultanta akustycznego w Teatrze Wielkim w Warszawie; jest autorem projektów korygujących akustykę sceny i widowni tego teatru, autorem projektu akustycznego Sali Kameralnej Teatru Wielkiego oraz projektów kilku innych sal koncertowych. Zorganizował w PWSM "Zakład Artystyczno-Badawczy" wyspecjalizowany w rozwiązywaniu problemów naukowo-technicznych dotyczących poprawy jakości polskich instrumentów muzycznych. Jest redaktorem działu akustycznego wydawanej obecnie Wielkiej Encyklopedii Muzycznej PWM oraz autorem wielu haseł zarówno w tej, jak w kilku innych encyklopediach. Wchodzi w skład Rady Wydawniczej kwartalnika "Archives of Acoustics" i kwartalnika "Musicae Scientiae" Od roku 1987 jest na części etatu zatrudniony w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, a od roku 1998 w Zakładzie Muzykologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. W poprzednich okresach czasu, za wyjątkiem lat 1956-58, od roku 1953 jedynym stałym miejscem jego zatrudnienia była PWSM w Warszawie, a następnie Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina.
Jest członkiem następujących towarzystw naukowych: Polskie Towarzystwo Akustyczne (czł. założyciel w 1963 r., wiceprzewodniczący 1972-74), Polskie Towarzystwo Fonetyczne (od r. 1984, od roku 2001 członek honorowy), Sekcja Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich (od r. 1963), Acoustical Society of America (od r. 1979, od roku 2001 Fellow - członek wyróżniony), International Society of Psychophysics (od r. 1986), International Society for Music Education (od r. 1985), European Society for Cognitive Sciences of Music - ESCOM (członek założyciel i członek Zarządu od r. 1991, od roku 2000 prezes). Jest członkiem rad naukowych Instytutu Muzykologii UW, Instytutu Podstawowych Problemów Techniki PAN oraz Rad Wydziałów Historycznych Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Jest członkiem komitetów naukowych PAN: Akustyki (od r. 1963), Nauk o Sztuce (od r. 1994) i Naukoznawstwa (od r. 1996).
Działalność naukowa prof. Rakowskiego koncentruje się od wielu lat na psychoakustycznych pomiarach elementarnych wrażeń słuchowych z obszaru wysokości i barwy dźwięku oraz na badaniu mechnizmów umożliwiających strukturowanie tych wrażeń w ramach kodu komunikacyjnego muzyki. W obrębie wspomnianej tematyki badał intonację interwałów intonowanych swobodnie i w kontekstach melodycznych; wprowadził pojęcia strefy kategorialnej intonacji i wariantu intonacyjnego oraz ustaliłem niektóre paramentry funkcjonowania krótko- i długotrwałej pamięci wysokości (w tym słuchu absolutnego). Zdefiniował pojęcie częstości słyszalnej oraz pojęcia siły wysokości i siły pamięci interwału muzycznego proponując i wdrażając odpowiednie metody pomiaru tych wielkości. Prowadzi badania skal wrażeniowych wyodrębnionych wymiarów wysokości i barwy dźwięku, w tym wysokości naturalnej i chromatycznej, dysonansu sensorycznego, szorstkości, jasności oraz uciążliwości dźwięku. Prowadzi eksperymenty dotyczące zdolności dyskryminacyjnej słuchu w zakresie barwy i wysokości. Opracował model wielowymiarowej struktury kodu komunikacji muzycznej i jego relacji do fonologicznego kodu języka.
Wykonał szereg prac o charakterze teoretycznym i aplikacyjnym dotyczących analizy funkcjonowania i poprawy jakości instrumentów muzycznych oraz prac dotyczących projektowania i oceny akustyki sal koncertowych. Prowadził badania dotyczące zagrożenia słuchu muzyków narażonych na długotrwałe działanie silnych dźwięków muzycznych. W ciągu wielu lat był aktywnie zaangażowany w studia dotyczące poprawy funkcjonowania w Polsce modelu upowszechniania kultury muzycznej wśród dzieci i młodzieży. Jako rektor Akademii Muzycznej im. F. Chopina zainicjował i wraz z zespołem 50 specjalistów wykonał w latach 1982-84 ekspertyzę naukową dotyczącą stanu upowszechnienia muzyki w Polsce. W latach 1985-87 kierował badawczym Programem Rządowym pt. Edukacja Muzyczna w Polsce, a w latach 1995-97 z ramienia Komitetu Badań Naukowych nadzorował realizację tematu zamówionego w KBN przez resort kultury i sztuki, dotyczącego optymalizacji modelu nauczyciela muzyki w szkolnictwie ogólnokształcącym.
Wyniki swoich prac opublikował w ponad 200 artykułach zamieszczonych w czasopismach naukowych i w zbiorach referatów podstawowych na kongresach i sympozjach naukowych (z czego 50 za granicą). Wypromował 15 doktorów; w kierowanej przeze niego Katedrze Akustyki Muzycznej wykonano 6 prac habilitacyjnych; 4 jego wychowanków otrzymało tytuły naukowe, dwóch spośród nich kieruje zakładami naukowymi w USA i Kanadzie.
fot. Daniel Wierzejski
Najczęściej czytane:
W niedzielny poranek 21 grudnia, chwilę przed godziną dziewiątą, z Krakowa wyruszył Pociąg Wypełniony Muzyką, inaugurując ogólnopolską akcję Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Jubileuszowy pociąg zakończył w wielkim stylu całoroczne obchody 80-lecia oficyny.
Od osiemdziesięciu lat Polskie Wydawnictwo Muzyczne wspiera rozwój polskiej kultury muzycznej na świecie. Jubileuszowy rok 2025 obfitował w huczne wydarzenia, premiery i projekty realizowane zarówno w kraju, jak i za granicą. Od nowych publikacji nutowych i książkowych, przez wydawnictwa płytowe i zasoby cyfrowe, po koncerty, edukację i międzynarodowe współprace – PWM z dumą podsumowuje dwanaście miesięcy intensywnej działalności.
Z początkiem nowego roku Polskie Wydawnictwo Muzyczne rozpocznie kolejny etap dynamicznego rozwoju, przenosząc swoje krakowskie biuro, mieszczące się od 1952 roku przy alei Krasińskiego 11a, do tymczasowego budynku K1, potocznie nazywanego „Błękitkiem” i znajdującego się przy alei Pokoju 1 (obok Ronda Grzegórzeckiego). W związku z planowanymi pracami księgarnia stacjonarna przy alei Krasińskiego 11a zostanie 23 grudnia czasowo zamknięta. Zachęcamy do zapoznania się z ofertą świątecznej wyprzedaży, która potrwa w księgarni przy alei Krasińskiego 11a od 19 do 23 grudnia. To znakomita okazja by skorzystać z wyjątkowych – bo sięgających 70%! – rabatów!
Nieukończony Koncert fortepianowy, niewydany mazurek, zniszczone Concertino... Kompozytorskie szkice Karola Szymanowskiego to cenne źródło dla muzykologów badających jego język muzyczny i proces twórczy – ale czy jest dla nich miejsce także w życiu koncertowym? W tej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu” przyjrzymy się nie pojedynczemu dziełu, lecz zbiorowi utworów – niedokończonych, nieznanych oraz zrekonstruowanych.
24 preludia i improwizacje na fortepian Piotra Orzechowskiego (aka Pianohooligan) to najnowsza publikacja nutowa Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, przeznaczona dla średniozaawansowanych i zaawansowanych wykonawców. Zawarty w niej cykl utworów to zapis solowej praktyki improwizacyjnej oryginalnego i bezkompromisowego kompozytora oraz pianisty–wirtuoza.
Wielki finał Jubileuszu 80-lecia Polskiego Wydawnictwa Muzycznego! W Centrum św. Jana w Gdańsku (ul. Świętojańska 50) w przedświąteczną niedzielę, 21 grudnia o godzinie 20.00, wystąpią Adam Bałdych (skrzypce renesansowe) i Michał Górczyński (klarnet kontrabasowy) oraz Ensemble Peregrina w składzie: Agnieszka Budzińska-Bennett (śpiew i harfa), Hanna Järveläinen (śpiew), Eve Kopli (śpiew) i Karin Weston (śpiew). W programie wieczoru zabrzmią kompozycje zainspirowane najcenniejszymi rękopisami średniowiecznej muzyki polskiej w niezwykłej jazzowej reinterpretacji. Koncert stanowi uroczyste zwieńczenie wyjątkowej podróży specjalnego Pociągu Wypełnionego Muzyką.
Wsiądź do najbardziej muzycznego pociągu w Polsce! 21 grudnia 2025 ze stacji Kraków Główny odjedzie jubileuszowy Pociąg Wypełniony Muzyką. Na pokład zaprasza Polskie Wydawnictwo Muzyczne, które w tym roku świętuje 80-lecie swojej działalności.
Polska muzyka współczesna to żywe świadectwo budowania kulturalnego dziedzictwa, twórczość różnorodna, ciekawa, innowacyjna, niezwykle potrzebna w rozwoju estetycznym najmłodszych i wartościowa w poszerzaniu muzycznych horyzontów. Dlatego Polskie Wydawnictwo Muzyczne w roku 80-lecia istnienia postanowiło zainicjować nową serię nutową – „Kompozytorzy Młodym”.
Liryka wokalna Zygmunta Mycielskiego - kompozytora, pisarza i intelektualisty, napisana do wierszy między innymi Cypriana Kamila Norwida, Jarosława Iwaszkiewicza, Czesława Miłosza i Zbigniewa Herberta po raz pierwszy w komplecie, na dwóch płytach. Pieśni wykonują: Joanna Freszel, Bartłomiej Kominek, Tomasz Konieczny i Lech Napierała. Od dziś album dostępny jest w serwisach streamingowych i w najlepszych sklepach muzycznych.
Cykl, w którym zaglądamy do pracowni kompozytorów związanych z naszym Wydawcnictwem i sprawdzamy, co trzymają na swoich biurkach, zamyka jedna z najważniejszych postaci polskiej muzyki — Elżbieta Sikora. Kompozytorka tworzy muzykę elektroakustyczną, symfoniczną, kameralną, instrumentalną, wokalno-instrumentalną, filmową, teatralną, baletową, a także operową. Jej utwory były wykonywane na wielu prestiżowych festiwalach w Polsce i za granicą.
