Aktualności
Alfabet Marcela Chyrzyńskiego
2018-01-31
A jak Akademia, E jak Ewelina, F jak Fajki, I jak Inspiracje…
Marcel Chyrzyński, styczniowy KOMPOZYTOR MIESIĄCA, litera po literze przybliża nam swoją twórczość i codzienność.
A jak Akademia Muzyczna w Krakowie
Z tym miejscem związany jestem ponad połowę mojego życia. Najpierw studia w klasie kompozycji prof. Marka Stachowskiego na Wydziale Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki (1990-95), a później jako wykładowca (do dnia dzisiejszego). W rodzimej uczelni uzyskałem również stopnie naukowe: w 1998 roku – doktora w zakresie kompozycji, a w 2010 – doktora habilitowanego sztuk muzycznych. Od roku 2014 jestem również dyrektorem Instytutu Komozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki.
C jak Chołoniewski
Wprowadził mnie podczas studiów kompozytorskich w tajniki muzyki elektroakustycznej. Stworzyliśmy zespół „mc2” i zagraliśmy wspólnie kilka udanych koncertów.
E jak Ewelina
Moja żona, przyjaciel, najbliższa mi osoba. Ukończyła muzykologię, zna się na muzyce współczesnej i ma podobną wrażliwość do mojej. Zadedykowałem jej „Extended Perception of Echo” na orkiestrę smyczkową.
F jak Fajki
Nie tylko palę fajki, ale również je zbieram. W swojej kolekcji mam ponad 250 egzemplarzy. Głównie fajki angielskie, irlandzkie, duńskie, włoskie, niemieckie, francuskie, polskie oraz stare chińskie i japońskie kiseru. Najstarszą w kolekcji fajką jest japońska kiseru z XVIII wieku.
I jak Inspiracje
Dziedzictwo kultury europejskiej oraz japońskie drzeworyty, buddyzm, filozofia zen, uniwers, życie…
J jak Japonia
Jeden z moich ulubionych krajów. Od początku lat 90-tych fascynuje mnie jego kultura. Uwielbiam brzmienie fletu shakuhachi oraz shamisenu i koto. Do tej pory odwiedziłem ten kraj kilkakrotnie.
K jak Klarnet
Mój główny instrument w szkole podstawowej i liceum muzycznym. Jeden z moich ulubionych. Stąd też w moim dorobku artystycznym znajduje się wiele utworów z wykorzystaniem tego instrumentu.
M jak Międzynarodowy Festiwal Kompozytorów Krakowskich
Na festiwalu tym (wtedy nazywał się jeszcze Dni Muzyki Kompozytorów Krakowskich) zadebiutowałem w 1994 roku koncertem monograficznym. Zaprezentowanych wtedy było moich pięć kompozycji. W roku 2014 zostałem wybrany przez Zarząd Związku Kompozytorów Polskich Oddziału w Krakowie na nowego dyrektora festiwalu.
N jak Nihonto
Oprócz fajek kolekcjonuję również nihonto, czyli rzeczy związane z uzbrojeniem samurajskim. W swojej kolekcji posiadam m.in. eksponaty z XVI wieku (zbroję i miecz tachi mistrza Norinagi), z połowy XVII wieku (katanę mistrza Kotetsu) oraz ponad 30 tsub (gard do mieczy) z okresu Edo i Meiji (XVIII i XIX wieku). Część mojej kolekcji zaprezentowana została na największej w Polsce wystawie nihonto – „Piękno wykute w stali” w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha” w 2010 roku.
O jak Opera
Od dłuższego czasu noszę się z zamiarem stworzenia opery kameralnej z użyciem instrumentów akustycznych, elektroniki i warstwy wideo. Cały czas jednak szukam odpowiedniego libretta.
P jak Podróże
Lubię poznawać nowe kraje i ich kultury. Razem z rodziną oraz ze względów zawodowych odwiedziłem wiele krajów w Europie, Ameryce Północnej i Afryce. Najbardziej jednak inspirują mnie kraje azjatyckie. Odwiedziłem już Chiny, Hong Kong, Tajlandię, Malezję, Singapur, Koreę Południową i Japonię.
S jak Stachowski
Profesor Marek Stachowski był moich Mistrzem podczas studiów w Akademii Muzycznej w Krakowie. Nauczyłem się od niego m.in. kształtowania formy (również w kontekście percepcji słuchacza), wykorzystywania i przetwarzania motywów oraz dbałości o zapis partyturowy. Był człowiekiem otwartym, o niezwykłej inteligencji i erudycji, pomocnym, dystyngowanym, ale jednocześnie z dużym poczuciem humoru. Dwa z moich utworów dedykowałem profesorowi Stachowskiemu.
T jak Teatr
Z teatrem związany jestem od 1998 roku, kiedy napisałem muzykę do dramatu Ramona del Valle-Inclana pt. „Słowa boże”. Spektakl w reżyserii Bartosza Szydłowskiego został wystawiony w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Od tego momentu napisałem muzykę do kilkunastu przdstawień.
U jak Ukiyo-e
Do tej pory powstały trzy utwory inspirowane japońskimi drzeworytami ukiyo-e, czyli obrazami przemijającego świata: „Ukiyo-e” na orkiestrę smyczkową (2012), „Ukiyo-e No. 2” – koncert na flet i orkiestrę symfoniczną (2015), „Ukiyo-e No. 3” – koncert na wiolonczelę i orkiestrę symfoniczną (2016). Obecnie, na zamówienie Towarzystwa Muzycznego im. Karola Szymanowskiego w Zakopanem, powstaje „Ukiyo-e No. 4” na klarnet, waltornię, fortepian i orkiestrę smyczkową. Prawykonanie odbędzie się w lipcu 2018 roku w Zakopanem, a kolejne najbliższe wykonania będą miały miejsce w Katowicach, Daegu (Korea Płd.) oraz Krakowie.
W jak Wilczur
Mój ukochany owczarek niemiecki Axa.
Z jak ZKP
Członkiem ZKP zostałem w roku 1995 i od razu zostałem przyjęty na członka zwyczajnego. Od 2002 roku jestem członkiem Zarządu ZKP Oddziału w Krakowie, począwszy od roku 2005 (2005–2007, 2009–2011 i 2013–2019) także jako członek Zarządu Głównego ZKP. W roku 2016 zostałem wybrany na prezesa Zarządu Związku Kompozytorów Polskich oddziału w Krakowie.
© PWM / fot. Bartek Barczyk
Najczęściej czytane:
Celne i bezkompromisowe komentarze w błyskotliwym stylu, czyli Roman Palester o muzyce, sztuce oraz literaturze. Ostatni tom trylogii „Pisma” trafił na półki księgarń. Zbiór myśli kompozytora i wieloletniego redaktora audycji kulturalnych Radia Wolna Europa to doskonała propozycja dla miłośników sztuki, będąc przyjemną, a równocześnie skłaniającą do refleksji lekturą.
Czy współczesny jazz i XV-wieczna polifonia mogą wypracować wspólny język muzyczny? LAETA MUNDUS to najnowszy album wytwórni ANAKLASIS, który splata ze sobą dwa – z pozoru niemożliwe do pogodzenia – światy, tworząc swoistą harmonię sfer. Premiera płyty połączona z koncertem z cyklu „ANAKLASIS na fali” już 12 grudnia.
Teatr Wielki w Poznaniu zaprasza 22 listopada na prapremierę opery Ślub z muzyką skomponowaną przez Zygmunta Krauze. Spektakl uświetniający 120-lecie urodzin oraz 55. rocznicę śmierci Witolda Gombrowicza, tuż po premierze zostanie zaprezentowany także w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
Elīna Garanča 15 listopada podczas otwarcia festiwalu Eufonie wystąpi w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Wydarzenie wpisuje się w festiwalowy nurt Wielkich Dzieł, który obejmuje wykonanie ważnych dla polskiej muzyki współczesnej kompozycji Krzysztofa Pendereckiego, Karola Szymanowskiego, Pawła Mykietyna oraz Pawła Szymańskiego i Joanny Wnuk-Nazarowej. Dwa ostatnie koncerty mają szczególnych charakter – jubileuszowy.
Listopadowa INTERAKCJA, piąta w tegorocznym cyklu Spółdzielni Muzycznej Contemporary Ensemble, zabrzmi dziełami twórców uznanych, mających bezsprzecznie swoje miejsce w historii muzyki. Zaproponujemy doświadczenie kameralistycznej claritas Pendereckiego, refleksyjnej brzmieniowej kruchości muzyki Andre oraz polskiej awangardy lat 50., reprezentowanej przez dzieło Góreckiego.
Czteropłytowe wydanie albumu z pieśniami i kompozycjami instrumentalnymi śląskiego mistrza w sprzedaży już od 8 listopada. Wydawcą płyty jest wytwórnia płytowa ANAKLASIS. Premiera albumu odbędzie się 3 grudnia podczas Koncertu specjalnego Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w ramach XII Międzynarodowych Dni Henryka Mikołaja Góreckiego w Filharmonii Śląskiej w Katowicach.
Konkurs pianistyczny „Muzyka z kraju Chopina (ChopinLand)” w Tokio dobiegł końca, a my poznaliśmy grono utalentowanych laureatów. Z japońskimi pianistami spotkaliśmy się przy polskiej muzyce już po raz trzeci. Z dużą satysfakcją obserwujemy nie tylko wzrost zainteresowania konkursem (z roku na rok wzrasta liczba uczestników), ale i repertuarem polskich kompozytorów innych niż Fryderyk Chopin.
Szósta edycja Eufonii otwiera nowy rozdział w historii tego festiwalu. Tegoroczna odsłona to wielkie dzieła, muzyka dawna i współczesna, eksperymenty, transformacje i nowoczesne interpretacje. Po raz pierwszy festiwal wykracza poza Warszawę – koncerty odbędą się w Krakowie, Lusławicach, Lublinie, Katowicach i Dębicy. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem wydarzenia i współorganizatorem jednego z koncertów.
W tym miesiącu aż 7 różnorodnych utworów zabrzmi po raz pierwszy w Katowicach, Krakowie, Poznaniu i Warszawie. Jest w czym wybierać, gdyż przekrój gatunkowy jest wyjątkowo szeroki – od pełnych rozmachu oper, przez koncertujące dzieła orkiestrowe, po kameralistykę o różnorodnym obliczu i obsadzie.
Ceniony amerykańsko-kanadyjski jazzman Michael Bates ze swoim zespołem Acrobat i z udziałem Lutosławski Quartet wystąpią w Polsce podczas trzech listopadowych koncertów. W programie zabrzmi materiał nagrany przez muzyków na płycie METAMORPHOSES: VARIATIONS ON LUTOSŁAWSKI wydanej nakładem ANAKLASIS w serii REVISIONS.
Artyści z sukcesem prezentowali go już w Lincoln Center oraz Barbès Jazz Club w Nowym Jorku. Jesienią 2024 roku po raz pierwszy będziemy mieli okazję posłuchać ich na żywo w Polsce: 14.11 – Kraków, 15.11 – Lublin, 17.11 – Wrocław.
