Aktualności
Odszedł Zbigniew Penherski
2019-02-05
4 lutego w Warszawie zmarł kompozytor Zbigniew Penherski. Rodzinie i bliskim składamy najszczersze wyrazy współczucia.
Zbigniew Penherski studia z zakresu kompozycji rozpoczął w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu u Stefana Bolesława Poradowskiego, a kontynuował w PWSM w Warszawie u Tadeusza Szeligowskiego (dyplom w 1959 roku). W uczelni tej kształcił się także w dziedzinie dyrygentury pod okiem Bohdana Wodiczki. Zaraz po studiach został dostrzeżony na tle innych młodych twórców: został laureatem Konkursu Młodych ZKP za Ostinata (1960). Nagrodzono go również za utwór Musica humana (1963, Konkurs im. Grzegorza Fitelberga) oraz Kroniki mazurskie II (1973, Konkurs im. Artura Malawskiego). Pod koniec lat 60. otrzymał roczne stypendium Rządu Holenderskiego i wyjechał na studia w Instytucie Sonologii w Utrechcie.
Od pierwszych kompozycji Zbigniew Penherski jawił się jako kompozytor indywidualny, bezkompromisowy, szukający oryginalnego języka wypowiedzi, a przy tym niezwykle wrażliwy. Jego muzyka wyrasta z tradycji awangardowych, jest zakorzeniona w sonoryzmie, ma wyrazisty, motoryczny charakter. Nadrzędną funkcję w utworach Penherskiego pełniła forma. W komentarzu do jednego z utworów, parafrazując słowa biblijne kompozytor wyrażał przekonanie, że „na początku była forma”. To założenie pociąga za sobą kolejne: muzyka niczego nie ilustruje, a już z pewnością nie przedstawia stanu duszy ludzkiej. Konsekwencją nakierowania na muzykę autonomiczną jest szereg utworów, które odzwierciedlają różne rodzaje narracji muzycznej: statyczną, narastającą, złożoną z szeregu kadencji. Jak dalece forma góruje nad treścią, ujawnia opera Zmierzch Peryna (1972), w której libretto podporządkowane jest muzyce i stanowi raczej pretekst do akcji muzycznej, niźli przedstawia realną historię.
Istotne znaczenie dla muzyki Penherskiego miały także polirytmia i polimetria, wymagające nierzadko użycia podczas wykonania metronomów, wyznaczających różne tempa (Kwartet instrumentalny, 1970; String play, 1980). Tytuły utworów, choć ewokują różne znaczenia, nie oznaczają odzwierciedlenia tradycyjnych wzorów. W Jeux parties (1984), choć pojawia się element dialogowania, nie odnajdujemy nawiązania do średniowiecznego wzorca. W Incantationi I muzycy wchodzą na scenę kolejno i podobnie – pojedynczo wychodzą, a ostatni z wykonawców wyrzuca piłeczkę do ping-ponga, której dźwięk zamyka utwór. W Kwartecie instrumentalnym partytura-diagram określa architektonikę całości, lecz realizacja poszczególnych elementów poddana jest wyczuciu muzyków. Tytuł nawiązuje do aleatorycznych rozwiązań – choć utwór pierwotnie został wykonany przez fortepian, klarnet, puzon i wiolonczelę, jego realizację można powierzyć dowolnym czterem wykonawcom.
Szczególne miejsce w dorobku Zbigniewa Penherskiego zajmowały utwory radiowe, w których prócz tradycyjnej gry na instrumentach obecne są dodatkowe efekty techniczne (m.in. opera radiowa Sąd nad Samsonem, 1967).
Najczęściej czytane:
Festiwal Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie to już stały punkt letnich aktywności Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Zrodzony jako owoc pasji do słowa, festiwal rokrocznie gromadzi miłośników języka polskiego i polskiej sztuki. W tym roku Polskie Wydawnictwo Muzycznego, które po raz czwarty stało się partnerem festiwalu, planuje aż trzy wydarzenia. Z myślą o najmłodszych uczestnikach proponuje warsztaty muzyczne; starsza publiczność natomiast ujrzy w nowym świetle postać najsłynniejszego polskiego kompozytora – Fryderyka Chopina.
Ponadczasowe spotkanie z muzyką ostatniego polskiego romantyka, Tadeusza Bairda i dźwiękową historią Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia na dwupłytowym wydaniu ANAKLASIS. Trzy symfonie, czterech wybitnych dyrygentów w nagraniach najnowszych i archiwalnych, ponownie odkrytych.
To bez wątpienia jedna z najbardziej znanych i najczęściej wykonywanych kompozycji Henryka Wieniawskiego. Niezmiennie pobudza wyobraźnię melomanów – nie tylko siłą muzycznego wyrazu, lecz także okolicznościami powstania, które obrosły własną – nomen omen – legendą. W kolejnej odsłonie cyklu „Historia pewnego utworu”, z okazji 190. rocznicy urodzin Wieniawskiego, pod lupę weźmiemy Legendę op. 17, badając granice między historią a… fan fiction?
Pięcioodcinkowe słuchowisko o Karolu Szymanowskim w reżyserii Mateusza Pakuły dostępne jest w sprzedaży. Odnaleźć je można na www.pwm.sklep.pl oraz w serwisie Audioteka. Premiera słuchowiska odbyła się w czerwcu na antenie Radia Kraków, wywołując poruszenie w środowisku muzycznym.
Alicja Majewska to ikona polskiej sceny muzycznej. Od ponad pół wieku artystka zachwyca słuchaczy swoim głosem, koncertując w kraju i za granicą. Jej utwory są ponadczasowe i stały się standardami muzyki rozrywkowej. Od 8 lipca śpiewanie i granie jej piosenek w domu staje się możliwe dzięki najnowszej publikacji Polskiego Wydawnictwa Muzycznego.
Organista i kompozytor wszechstronny, który może pochwalić się znaczącym pod względem liczby kompozycji portfolio, imponującym również pod względem różnorodności form. Dariusz Przybylski jest autorem oper, utworów symfonicznych, kameralnych oraz wokalnych. W lipcu, jako kompozytor miesiąca, zdradza nam m.in., co trzyma na swoim biurku, przy którym komponuje.
Kompozytorko, kompozytorze! Masz okazję pracować nad swoimi partyturami z dala od codziennego zgiełku, inspirować się naturą, oddawać rozważaniom o sztuce i życiu. Agata Zubel i Michał Moc po raz kolejny zapraszają młodych kompozytorów do czerpania inspiracji z piękna Islandii podczas edycji programu rezydencji artystycznych, która potrwa dwa tygodnie między 4 a 20 października br. Polskie Wydawnictwo Muzyczne jest partnerem przedsięwzięcia.
Alicja Twardowska, Warszawskie Towarzystwo Muzyczne im. Stanisława Moniuszki oraz Polskie Wydawnictwo Muzyczne mają przyjemność zaprosić na koncert z okazji 95. urodzin Romualda Twardowskiego, który odbędzie się 17 czerwca o godz. 18:00 w Warszawie (ul. Morskie Oko 2).
W drugiej połowie czerwca czekają nas niezwykle interesujące prawykonania dwóch, najnowszych dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego. Najpierw, w Gdańsku, zabrzmi Ambient na dwa flety, organy i orkiestrę symfoniczną Grażyny Pstrokońskiej-Nawratil, pod koniec miesiąca zaś, w Poznaniu, Głos Potwora, nowa opera Alka Nowaka.
Pianistka, kameralistka, kompozytorka i synestetyczka, doktor habilitowana w dziedzinie sztuk muzycznych. Autorka licznych i bestsellerowych publikacji fortepianowych wydanych przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. W czerwcu Marta Mołodyńska-Wheeler, jako kompozytorka miesiąca, opowiada nam o tym, jak powstają jej utwory i jakie zwyczaje towarzyszą jej w pracy twórczej.
