Aktualności
Kredki w dłoń! Karol Lipiński
2020-06-09
Cześć! Dzisiaj opowiemy Wam kilka ciekawostek o Karolu Lipińskim, jednocześnie zachęcając Was byście – jak co tydzień – chwycili kredki w dłoń i pięknie pokolorowali portret kompozytora.
Karol Lipiński był światowej sławy skrzypkiem i kompozytorem. Dużo podróżował i koncertował, zadziwiał swoją grą słuchaczy na całym świecie.
W młodości, po kilku latach gry na skrzypcach Karol porzucił je i zaczął myśleć o karierze wiolonczelisty. Odradzono mu jednak zmianę instrumentu – gra na skrzypcach dawała w jego czasach więcej możliwości i większy prestiż. Karol swoją szansę świetnie wykorzystał i do dzisiaj uważany jest za jednego z największych wirtuozów skrzypiec.
Pamiętacie kolorowankę z Marią Szymanowską? Nie bez powodu wracamy do postaci pianistki. Musicie wiedzieć, że Karol Lipiński i Maria Szymanowska żyli w tym samym czasie, co więcej: znali się, a nawet razem koncertowali!
Karol Lipiński – jak większość wirtuozów – bardzo dużo podróżował. Pewnego razu, po jednym z koncertów we Włoszech, na którym wykonywał bardzo, bardzo trudny utwór (to była Sonata z diabelskim trylem Giuseppe Tartiniego), podszedł do niego jeden ze słuchaczy, wyrwał skrzypkowi instrument z rąk i… roztrzaskał go o ziemię! Rety! Potraficie sobie wyobrazić taką sytuację? Człowiek ów jednak natychmiast wyciągnął inne skrzypce. Okazało się, że był to instrument zbudowany przez najsławniejszego na świecie lutnika*, Antonia Stradivariego. Dał je w prezencie Karolowi, uznając go tym samym za jednego z najlepszych wirtuozów tamtych czasów. Skrzypce te od nazwiska Polaka zostały nazwane „Lipiński”. Do dzisiaj wypożyczane są najlepszym skrzypkom na świecie.
*lutnik zajmuje się budową instrumentów, w tym skrzypiec
Niccolò Paganini – inny słynny skrzypek, Włoch – na pytanie pewnej hrabiny o to, kto jest najlepszym skrzypkiem na świecie, odpowiedział ponoć: „Pierwszego nie znam, ale drugim jest Karol Lipiński”. Obaj wirtuozi się znali, a nawet przyjaźnili. Paganini z pewnością bardzo wysoko cenił kunszt przyjaciela z Polski, bo zapisał mu w testamencie jedne ze swoich najlepszych skrzypiec. Pamiętacie? To już kolejny instrument darowany Karolowi w uznaniu jego wspaniałej gry.
W jednej z uwertur** Karola Lipińskiego znajdujemy cytat melodii „Jeszcze Polska nie zginęła”.
** uwertura to krótki wstęp do opery lub samodzielny utwór koncertowy
Na tym obrazku znalazły się przedmioty związane z życiem i twórczością Karola Lipińskiego:
skrzypce – wydaje się, że to oczywisty symbol: Karol Lipiński był skrzypkiem, dlatego ten instrument trzyma w rękach
śpiewaczka – jak już doskonale wiecie, Karol komponował głównie utwory na skrzypce, które sam później wykonywał, ale napisał także kilka symfonii oraz bardzo popularnych za jego życia oper i pieśni
brama z lwem – to herb Lwowa, miasta, w którym kompozytor mieszkał przez 40 lat (do 1839 roku)
Tradycyjnie zapraszamy Was do posłuchania utworu przedstawianego kompozytora. Tym razem proponujemy jeden z najpopularniejszych koncertów skrzypcowych Karola Lipińskiego, nazywany „Wojskowym”.
© PWM / rys. Mateusz Kołek
Najczęściej czytane:
Piąty miesiąc roku zwiastuje nadejście wiosennego sezonu festiwalowego. W Krakowie, Warszawie i we Wrocławiu zabrzmią kompozycje Joanny Wnuk-Nazarowej, Pawła Malinowskiego, Wojciecha Widłaka, Macieja Zielińskiego, Pawła Hendricha i Agaty Zubel. Najnowszej muzyce polskiej będziemy przysłuchiwać się podczas koncertów specjalnych, na festiwalowych estradach, a także na zakończenie sezonu artystycznego.
Blisko 400 muzyków i chórzystów, boska interwencja i absolutny triumf kompozytora – prawykonanie oratorium pasyjnego Męka Pana naszego Jezusa Chrystusa w 1838 r. wprost zelektryzowało muzyczną Warszawę. Dzieło to uznaje się za najwybitniejsze osiągnięcie polskiej muzyki religijnej XIX wieku. Dlaczego jednak do premierowego wykonania doszło dopiero w czerwcu, nie zaś – jak zamierzał twórca – w czasie Wielkiego Tygodnia? W kolejnej odsłonie cyklu Historia pewnego utworu przyjrzymy się niedotrzymanym obietnicom i przetrzymanym nutom.
Fundacja Pamięci Johna Simona Guggenheima (The John Simon Guggenheim Memorial Foundation) ogłosiła tegorocznych stypendystów Guggenheima – 198 wybitnych osób ze świata nauki i sztuki współczesnej, reprezentujących 53 dyscypliny, wybranych w rygorystycznym procesie aplikacji spośród prawie 3500 kandydatów. Wśród stypendystów, którzy otrzymali grant na realizację swojej działalności, jest Krzysztof Wołek – kompozytor związany z Polskim Wydawnictwem Muzycznym.
Écoute na sopran i kwartet smyczkowy jest nową wersją kompozycji Słuchaj na sopran, klarnet, skrzypce, perkusję i fortepian, której prawykonanie odbyło się w grudniu ubiegłego roku w podczas bydgoskiego Festiwalu Art Mintaka. 22 kwietnia dzieło zostanie wykonane po raz pierwszy podczas paryskiego festiwalu, prezentującego najnowszą muzykę europejską.
Jagoda Szmytka jest kompozytorką, artystką i badaczką artystyczną. Muzykę łączy ze sztukami pięknymi i głęboką refleksją z zakresu takich dziedzin humanistyki, jak filozofia, estetyka czy historia sztuki. W katalogu jej twórczości znajdziemy m.in. dzieła solowe, utwory pisane na amplifikowane zespoły kameralne, instalacje performatywne, a także kompozycje wpisujące się w konwencję teatru muzycznego. W kwietniu, jako nasza Kompozytorka Miesiąca, odkrywa przed nami tajemnice procesu twórczego i zaprasza w gościnne progi swojej pracowni kompozytorskiej.
Aż trzy publikacje książkowe wydane przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne w minionym roku zostały nominowane w konkursie PTWK Najpiękniejsze Książki Roku 2024. Jury doceniło pozycje: Muzyka Polska po Szymanowskim Adriana Thomasa, Estetyka muzyki Rogera Scrutona oraz Karnawał zwierząt Piotra Kamińskiego.
Jean-Philippe Rameau (1683-1764) wzbudzał wiele emocji. Wywarł nieoceniony wpływ na bieg historii i teorii muzyki, a jego spojrzenie na zasady rządzące kompozycją było – jak na XVIII wiek – innowacyjne. Postać francuskiego muzyka o wszechstronnych zainteresowaniach i oświeceniowym umyśle przybliża Christophe Rousset w najnowszej Małej Monografii wydanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. Premiera książki już dziś.
Natura, budząca się znów do życia feerią barw i zapachów, przynosi nam także nowe, wiosenne bogactwo dźwięków i muzycznych inspiracji. Kwiecień witamy prawykonaniami dwóch dzieł z katalogu Polskiego Wydawnictwa Muzycznego: Karatachi no Hana Marcela Chyrzyńskiego we Wrocławiu i SurVanTutti Hanny Kulenty w Krakowie.
Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga w Kielcach ogłasza konkurs kompozytorski na utwór symfoniczny inspirowany nowelą Stefana Żeromskiego „Puszcza jodłowa”, a w szczególności jednym z zawartych w niej wątków: historycznym, przyrodniczym lub magicznym. Konkurs wpisuje się w Rok Stefana Żeromskiego – 20 listopada 2025 minie bowiem setna rocznica śmierci pisarza.
Podczas Gali Muzyki Klasycznej, która odbyła się w 30 marca w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, poznaliśmy laureatów Fryderyków – najważniejszych polskich nagród fonograficznych, przyznanych w dwunastu kategoriach. ANAKLASIS, marka prężnie działającą pod auspicjami Polskiego Wydawnictwa Muzycznego, została uhonorowana aż trzema statuetkami.
